IEA ước tính điều hòa không khí sẽ cần thêm 697 terawatt giờ điện vào năm 2030. Ảnh: FT.
Nhu cầu điện từ máy lạnh tăng vọt toàn cầu
Việc sử dụng điều hòa không khí tăng mạnh sẽ là một trong những yếu tố có tác động lớn và khó dự đoán nhất đến lưới điện toàn cầu trong thập kỷ tới, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).
Theo các nhà nghiên cứu của IEA, sự kết hợp giữa thu nhập tăng cao ở các nước đang phát triển và nhiệt độ ngày càng cao do biến đổi khí hậu sẽ khiến lượng điện tiêu thụ cho các thiết bị điều hòa không khí gia đình tăng vọt, thậm chí có thể vượt qua mức tiêu thụ điện của toàn bộ khu vực Trung Đông.
Báo cáo Triển vọng Năng lượng Thế giới mới nhất cho thấy nhu cầu điện năm 2035 sẽ cao hơn 6% so với dự báo năm trước. IEA ước tính điều hòa không khí sẽ cần thêm 697 terawatt giờ điện vào năm 2030, hơn gấp ba lần so với mức tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu máy tính. Trong khi đó, xe điện sẽ tiêu thụ thêm 854 TWh.
Nhu cầu điều hòa không khí gia tăng cũng khiến lưới điện đối mặt với những biến động khó lường hàng ngày. Ông Fatih Birol, Giám đốc IEA, cho biết nhiều nhà hoạch định chính sách vẫn chưa nhìn nhận điều hòa không khí là một trong những động lực chính của tiêu thụ điện toàn cầu.
“Ở Mỹ và Nhật Bản, 90% hộ gia đình sở hữu điều hòa không khí. Trong khi đó, tỉ lệ này ở Nigeria chỉ là 5%, ở Indonesia là 15% và Ấn Độ dưới 20%. Với mức thu nhập ngày càng tăng và tác động ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu, người dân sẽ mua điều hòa, và đây sẽ là yếu tố chính thúc đẩy nhu cầu”, ông Birol nói.
IEA dự báo theo kịch bản "kinh doanh như thường lệ" (Steps), nhu cầu năng lượng cho điều hòa không khí sẽ tăng 280% vào năm 2050, chiếm 14% tổng năng lượng tiêu thụ trong các tòa nhà, so với dưới 7% hiện tại. Trong một kịch bản khác, nếu các chính phủ đạt được các cam kết về biến đổi khí hậu, mức tiêu thụ năng lượng cho điều hòa vẫn tăng gần 200%.
Phần lớn sự tăng trưởng này chủ yếu sẽ diễn ra ở các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển, và có thể còn mạnh hơn nếu các đợt nắng nóng xảy ra thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu.
Ngược lại, mặc dù mức tiêu thụ năng lượng của các trung tâm dữ liệu có tăng, nhưng ảnh hưởng của nó đến lưới điện toàn cầu vẫn tương đối nhỏ. IEA cho biết dù có hơn 11.000 trung tâm dữ liệu trên toàn thế giới và thường tập trung theo khu vực, chúng chỉ chiếm một phần nhỏ trong sự tăng trưởng tổng nhu cầu điện toàn cầu đến năm 2030.
Theo IEA, nhu cầu điện toàn cầu đang tăng thêm khoảng 1.000 TWh mỗi năm, tương đương với mức tiêu thụ điện của một quốc gia như Nhật Bản. Cơ quan này cũng tăng dự báo về nhu cầu điện năm 2035 thêm 6%, đạt 37.371 TWh.
Ông Birol nhận xét quá trình chuyển đổi năng lượng đang diễn ra chậm lại ở một số nơi nhưng lại tăng tốc ở những nơi khác. "Công suất năng lượng tái tạo bổ sung trong năm nay cao hơn 20% so với năm ngoái, và tôi không thấy quá trình này sẽ chậm lại, vì nó được thúc đẩy bởi các yếu tố kinh tế, không chỉ chính sách khí hậu”, ông nói.
Tuy nhiên, IEA cũng cảnh báo rằng từ năm 2020 đến nay đã có gần 200 biện pháp thương mại tác động đến các công nghệ năng lượng sạch, so với chỉ 40 biện pháp trong 5 năm trước đó. Điều này cho thấy sự lo ngại ngày càng tăng về sự thống trị của các công ty Trung Quốc trong sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời và xe điện.
Báo cáo Triển vọng Năng lượng Thế giới cũng cho biết với các cuộc bầu cử dân chủ đang diễn ra, bao gồm bầu cử tổng thống Mỹ, các vấn đề năng lượng và khí hậu đã trở thành tâm điểm chú ý của cử tri, khi họ phải đối mặt với giá nhiên liệu cao và các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt và nắng nóng.
Có thể bạn quan tâm:
Robot tự động hóa ngành cà phê
Nguồn FT