Nhật Bản thoát bờ vực tài khóa nhờ thỏa thuận ngân sách

Trong buổi họp báo tại Tokyo, người phụ trách chính sách của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập, ông Akira Amari, cho biết thỏa thuận bầu cử đã được ngay sau khi hiệp định sơ bộ với chính phủ được ký kết. Theo thỏa thuận sơ bộ, thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda đã quyết định sẽ giải tán quốc hội vào cuối năm nay, đồng thời kêu gọi một cuộc bầu cử sớm ngay trong tháng 12 hoặc muộn nhất là trong tháng 1/2013, tờ Nikkei cho biết.

Trong hôm nay, Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cùng hai đảng đối lập khác đã đạt được 1 trong 3 điều kiện mà thủ tướng Noda đưa ra nhằm thực hiện cam kết trong tháng 8, đó là kêu gọi bầu cử sớm.

Thỏa thuận 3 bên cũng kêu gọi chính phủ phát hành trái phiếu bù đắp thâm hụt ngân sách ngay trong năm tài chính này, cũng như cho 3 năm tiếp theo. Biện pháp này trước đó đã bị thượng viện, do đảng đối lập kiểm soát, bác bỏ. Bộ trưởng Tài chính Koriki Jojima đã phải lên tiếng cảnh báo những bế tắc trong chính trị giữa các đảng phái có thể khiến Nhật Bản rơi vào tình trạng cạn tiền vào cuối tháng 11. Ông Jojima cũng nhấn mạnh sẽ rất khó để Nhật Bản kiểm soát chính sách tài khóa nếu không phát hành trái phiếu chống thâm hụt.

Kinh tế trưởng tại Goldman Sachs, ông Takuji Okubo, nhận định: "1 trong 3 điều kiện của ông Noda đã được đáp ứng. Giờ ông Noda sẽ phải giữa lời hứa tổ chức bầu cử sớm vào cuối năm nay để dự luật thâm hụt ngân sách được thông qua".

Trong khi các đảng đối lập đang tìm cách đạt được thỏa thuận chung về bầu cử, thì cuộc thăm dò mới nhất cho thấy sự bất mãn của cử tri với thủ tướng Yoshihiko Noda đã đạt mức cao mới. Theo khảo sát, các cử tri tỏ ra không hài lòng với cách điều hành kinh tế của ông Noda khi báo cáo mới đây cho thấy kinh tế Nhật Bản tiếp tục suy yếu trong quý III. Sự bất mãn của cử tri đang là vấn đề rất lớn với ông Noda, và có thể biến ông thành nhà lãnh đạo thứ 6 của Nhật Bản phải từ chức trong vài năm trở lại đây.

Theo các nhà phân tích, chính những bế tắc trong chính trị đang đẩy kinh tế Nhật Bản đối mặt với bờ vực tài khóa (fiscal cliff) trong bối cảnh nền kinh tế xuất khẩu suy giảm mạnh do tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản. Báo cáo mới nhất cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản đã giảm 3,5% trong quý III năm nay.

Hiện tại, thủ tướng Noda đang ra sức kêu gọi phe đối lập ủng hộ những cải cách trong bầu cử và đồng ý thông qua những sửa đổi trong chính sách an sinh xã hội trước bầu cử.

Nguồn Bloomberg/Khampha