Nhật Bản thiếu phi công nghiêm trọng trước làn sóng du lịch

Khi lượng du khách đổ về Nhật Bản để trải nghiệm sự hiếu khách nổi tiếng, hương vị tuyệt hảo của sushi và vẻ đẹp cổ kính của các đền chùa, các hãng hàng không trong nước đứng trước tình cảnh thiếu hụt phi công nghiêm trọng. Và việc tìm kiếm cũng như thuê phi công mới không phải là điều dễ dàng.

Hiện tại, Nhật Bản chỉ có khoảng 7.100 phi công và chính phủ đã dự báo cần thêm 1.000 phi công vào năm 2030 để đạt được mục tiêu thu hút khoảng 60 triệu khách du lịch trong năm đó. Để đáp ứng nhu cầu này, một hội đồng do Bộ Giao thông vận tải thành lập đầu năm nay đang xem xét các biện pháp như chuyển đổi nhanh chóng và tiết kiệm chi phí hơn từ giấy phép phi công nước ngoài sang giấy phép của Nhật Bản.

Tuy nhiên, việc thuê phi công từ nước ngoài không phải là chuyện dễ dàng vì có nhiều lý do. Các công đoàn địa phương và các hãng hàng không Nhật Bản thường trả lương thấp hơn so với các hãng hàng không khác trên thế giới, điều này đã gây ra sự phản đối. Hơn nữa, đến năm 2030, rất nhiều cơ trưởng hiện tại đã ở độ tuổi 50 và sẽ về hưu, theo thông tin từ Bộ.

“Các hãng hàng không lớn sẽ phải điều chỉnh quy trình vận hành nội bộ của họ để phù hợp với các phi công không nói tiếng Nhật. Các hãng bay Nhật Bản vẫn có quy trình nội bộ mang tính nội địa rất cao”, ông Nobuhito Abe, đối tác và trưởng nhóm ngành hàng không vũ trụ và công nghiệp khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Kearney, cho biết. 

Theo một nguồn tin trong ngành, mức lương trung bình hàng năm của các cơ trưởng tại Japan Airlines và All Nippon Airways rơi vào khoảng  25 triệu yên (172.900 USD). Trong khi đó, một phi công có 12 năm kinh nghiệm bay tại Delta Air Lines có thể nhận được khoảng 453.000 USD, còn tại American Airlines, con số này khoảng 480.000 USD.

Việc một làn sóng phi công nước ngoài xuất hiện ở Nhật có thể cũng sẽ gây khó chịu cho nhân viên là người bản địa, gây ra những lo ngại về việc bị đối xử kém hơn hoặc mất cơ hội thăng tiến trong công việc. Tuy nhiên, nỗi lo này không phải không có căn cứ. Giống như nhiều ngành nghề khác ở Nhật Bản, phi công ở nước này thường coi công việc của mình là sự nghiệp cả đời. Lịch sử cho thấy phần lớn phi công trong hệ thống ở Nhật Bản đều được tuyển dụng từ khi mới ra trường bởi ANA hoặc JAL, hoặc tốt nghiệp từ Trường Hàng không Dân dụng do chính phủ tài trợ, với khoảng 100 sinh viên mỗi năm.

Hiện tại, số lượng phi công nước ngoài ở Nhật Bản rất ít. JAL có khoảng 2.000 phi công và “một vài” người không phải là người Nhật. Trong khi đó, ANA có khoảng 2.400 phi công và hầu như không có người nước ngoài nào.

So sánh với Cathay Pacific Airways, hãng này có đội ngũ phi công đến từ 70 quốc gia khác nhau. Hãng Emirates cũng nổi tiếng với cộng đồng phi công ngoại quốc đông đảo, và các thông báo trước chuyến bay của hãng thường cho thấy số lượng ngôn ngữ đa dạng mà phi hành đoàn quốc tế của hãng sử dụng.

JAL cho biết hãng “hiện đang thuê phi công nước ngoài theo hợp đồng tạm thời để giải quyết vấn đề năm 2030, và không coi đây là biện pháp lâu dài. Về cơ bản, chúng tôi sẽ tiếp tục tuyển dụng các học viên phi công mới tốt nghiệp làm nhân viên chính thức”. 

Du khách ồ ạt đổ về Nhật Bản để trải nghiệm sự hiếu khách nổi tiếng. Ảnh: Bloomberg.

Khi chưa có giải pháp rõ ràng và số lượng khách du lịch tăng kỷ lục hàng tháng, hội đồng chuyên gia do Bộ Giao thông vận tải thành lập cũng đang xem xét các cách khuyến khích cơ trưởng tiếp tục làm việc sau 65 tuổi, đồng thời cân nhắc tìm cách thu hút thêm nhiều phi công nữ.

Theo ông Kentaro Fujibayashi, một quan chức thuộc Văn phòng Chính sách Phi hành đoàn của Cục Hàng không Dân dụng, chính phủ Nhật Bản đang đặt mục tiêu tối quan trọng là tăng cường lực lượng phi công trong nước bằng nhiều biện pháp khác nhau. Có thể có một số hãng hàng không tích cực tuyển dụng phi công nước ngoài và cũng có những hãng khác có quan điểm ngược lại. “Nhưng đây là mục tiêu chung, mà chúng tôi đang nỗ lực hết mình và sẽ cố gắng vượt qua mọi khó khăn để đạt được”, ông nói. 

Nếu không đạt được mục tiêu, Nhật Bản có thể bỏ lỡ nguồn thu béo bở từ du lịch khi các hãng hàng không không thể tìm được đủ phi hành đoàn để vận hành số lượng máy bay cần thiết.

“Nếu Nhật Bản không thể đảm bảo nguồn cung phi công ổn định, việc đạt được mục tiêu 60 triệu lượt khách du lịch sẽ là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn, dù nó đã vốn đã khó”, ông Kotaro Toriumi, Chuyên gia phân tích du lịch và hàng không độc lập, nhận định.

Có thể bạn quan tâm:

Chi tiêu giải trí của sinh viên Nhật Bản tăng vọt

Nguồn Bloomberg