Nguy cơ vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp ở Trung Quốc

Các nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp Trung Quốc tiền tệ địa phương cần phải được cảnh báo trong năm nay, với khi khối lượng trái phiếu đáo hạn lên mức kỷ lục và chính phủ siết việc vay nợ đã làm tăng nguy cơ vỡ nợ của các nhà phát hành trái phiếu.

Trong quý đầu tiên,thị trường Trung Quốc chứng kiến 6 vụ vỡ nợ trái phiếu, nhiều nhất kể từ quý II năm ngoái, và các nhà đầu tư và các nhà phân tích dự báo nhiều vụ vỡ nợ hơn khi lãi suất tăng và Trung Quốc kiềm chế việc vay quá nhiều. Môi trường tài chính chặt chẽ hơn ảnh hưởng nhiều nhất đến các công ty nhỏ trong khu vực tư nhân vì họ không được lợi từ việc giảm tình trang dư thừa năng lực sản xuất.

Bốn biểu đồ này cho thấy những lo ngại về làn sóng vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp ở Trung Quốc:

1.Lượng trái phiếu đáo hạn lên mức kỷ lục

Các công ty phát hành được xếp loại AA và thấp hơn, vốn được coi là trái phiếu rác (rủi ro vỡ nợ  rất cao) ở Trung Quốc, phải đối mặt với khoản nợ trái phiếu trong nước khoảng 840 tỷ nhân dân tệ (134 tỷ USD) trong năm nay, cao hơn 10% so với năm ngoái. Khi các ngân hàng thắt chặt các tiêu chí cho vay, các nhà đầu tư cũng đối mặt với rủi ro cao hơn khi mua trái phiếu của các công ty có xếp hạng tín nhiệm thấp hơn.

Giá trị trái phiếu loại AA đáo hạn năm 2018 (màu hồng). Ảnh: Bloomberg

Yang Hao, nhà phân tích thu nhập cố định (trái phiếu) tại Công ty Chứng khoán Nam Kinh, cho biết: "Chúng tôi thấy sự phân kỳ trong nhu cầu của nhà đầu tư đối với trái phiếu doanh nghiệp ở Trung Quốc trên thị trường sơ cấp”.

Theo số liệu của Bloomberg, các công ty có xếp hạng suất AA hoặc thấp hơn đã bán  ra 248 tỷ NDT trái phiếu trong 3 tháng đầu năm, thấp nhất trong 4 quý.

2. Các đợt hạ bậc tín nhiệm lớn

Trong số 407 công ty có xếp hạng AA hoặc thấp hơn, gần một nửa có số điểm tín dụng giảm xuống trong 3 tháng qua, theo tinh toán của Bloomberg. Ngược lại, chỉ có 45 công ty phát hành được nâng hạng tín nhiệm. Các nhà sản xuất hóa chất bị hạ bậc nhiều nhất với 17 vụ cắt giảm, tiếp theo là các nhà phát triển bất động sản với 14 vụ , và các công ty kim loại và khai thác mỏ ở mức 10 vụ, cũng theo dữ liệu của Bloomberg.

Số công ty phát hành trái phiếu được nâng hạng (màu xanh), hạ bậc (màu đen), không đổi (màu hồng). Ảnh: Bloomberg

Ông Xia Le, chuyên gia kinh tế Châu Á tại Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA tại Hồng Kông cho biết: "Tình hình tín dụng ngày càng trở nên thắt chặt hơn, vì vậy các công ty đánh giá đang thận trọng hơn về rủi ro của công ty. Việc hạ bậc tín nhiệm lớn này cho thấy những dấu hiệu về nhiều vụ vỡ nợ hơn sắp xảy ra khi tiêu chí xếp hạng đã trở nên khắt khe hơn ".

Chênh lệch lãi suất giữa trái phiếu chính phủ 3 năm hạng AA năm với trái phiếu chính phủ Trung Quốc tăng lên 223 điểm cơ bản vào tháng 2, mức cao nhất kể từ tháng 4 năm 2015. Phần bù rủi ro giảm xuống 186 điểm cơ bản sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc bơm thêm tiền vào thị trường trong thời gian diễ cuộc họp thường niên hàng năm của PBOC hồi tháng 3.

3. Khủng hoảng tiền mặt

Các công ty được đánh giá tín nhiệm thấp là những công ty nhỏ và các chỉ số tài chính của họ đang xấu đi, đặc biệt là khả năng tạo ra tiền mặt. Dòng vốn chảy ra của các công ty niêm yết trong chỉ số ChiNext (theo dõi của các công ty nhỏ hơn) đã lên đến 43,3 tỷ NDT trong suốt 12 tháng gần đây nhất, mức nhiều nhất trong sáu năm, theo dữ liệu của Bloomberg. Ngược lại, các công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất cho thấy một sự cải thiện.

Theo Li Shi, nhà phân tích cấp cao của công ty xếp hạn tín nhiệm China Chengxin International Credit Rating, các nhà đầu tư đã tránh các công ty phát hành nhỏ hơn vì sợ rủi ro vỡ nợ.

Dòng tiền chảy ra khỏi các công ty (tỷ NDT). Ảnh: Bloomberg

Dòng tiền mặt là một thước đo quan trọng để đánh giá khả năng trả nợ của một người đi vay. Theo Yin Shengjing, chuyên gia phân tích tín dụng của Công ty quản lý tài sản Bluestone Asset Management, một quỹ đầu tư trái phiếu ở Trung Quốc, nhà đầu tư nên tránh các công ty có ít thanh khoản để trả nợ trong vòng ba đến sáu tháng tới.

4. Khả năng sinh lời giảm xuống

Khả năng sinh lời cũng là một lo ngại vì các số liệu thống kê của với các công ty nhỏ ở Trung Quốc đã suy giảm trong 2 năm qua, theo dữ  liệu của Bloomberg. Li Huaijun, chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán First Capital, cho biết khi các ngành kinh doanh của Trung Quốc tập trung vào một nhóm các công ty lớn, khả năng cạnh tranh các công ty nhỏ hơn sẽ giảm đi.

Khả năng sinh lời suy giảm. Ảnh: Bloomberg

Ông Xia của BBVA cho biết: "Năm 2017, chúng tôi thấy có sự phân hóa trong khả năng sinh lời của các công ty khi mà các công ty nhỏ hơn và đang suy thoái chịu những cú sốc tăng giá gây ra bởi những cải cách trọng cung (chú trọng việc phân bổ và sử dụng hiệu quả lao động và vốn trong nền kinh tế, ví dụ cải cách ngành thép làm tăng giá thép ở Trung Quốc). Các công ty lớn là những người hưởng lợi từ nhưng cải cách như vậy và ít bị ảnh hưởng nguyên vật liệu tăng giá".

Nguồn Bloomberg