Nguy cơ Campuchia rơi vào suy thoái kinh tế

Campuchia đang đứng trước bờ vực khủng hoảng kinh tế, vì nước này phải đối mặt với thuế xuất khẩu cao hơn vào Anh do Brexit tại thời điểm Liên minh châu Âu đang xem xét đình chỉ quyền tiếp cận miễn thuế vào thị trường của khối này.

Làn sóng thiệt hại kinh tế đầu tiên dự kiến ​​sẽ trở nên rõ ràng vào mùa xuân nếu Campuchia không còn được hưởng thuế quan ưu đãi từ Anh.

Campuchia đã đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đối cao, một phần nhờ vào xuất khẩu mạnh mẽ được hỗ trợ bởi thỏa thuận “Everything But Arms” (EBA, tạm dịch là Mọi thứ trừ vũ khí) của EU. EBA cho phép 49 quốc gia kém phát triển nhất thế giới xuất khẩu sang khối miễn thuế. Khi Vương quốc Anh dự kiến ​​rời khỏi liên minh vào cuối tháng 3, hàng xuất khẩu từ quốc gia Đông Nam Á vào Anh sẽ có khả năng mất tư cách miễn thuế.

Một báo cáo của Viện Phát triển Đức công bố trong tháng này cho biết, trong số các nước đang phát triển, Campuchia có thể là nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của Brexit.

Tăng trưởng GDP của Campuchia qua các năm. Nguồn Trading Economics.

"Đây là thiệt hại lớn nhất từ ​​trước đến nay xảy ra ở Campuchia, nơi có sự phụ thuộc cao nhất vào thị trường Anh theo tỉ lệ xuất khẩu của nó sang Vương quốc Anh là 7,7%", báo cáo cho biết.

Campuchia phải đối mặt với thuế quan và rào cản gia tăng trong kịch bản Brexit cứng, theo đó, Anh rời khỏi EU mà không có thỏa thuận. Điều này có thể kéo giảm tăng trưởng kinh tế cho quốc gia Đông Nam Á này xuống 1,08% và tiêu dùng hộ gia đình sau đó có thể giảm 1,4%.

Campuchia vốn hiện đã phải đối mặt với các vấn đề khi EU đã bắt đầu xem xét đình chỉ thỏa thuận EBA với nước này. Rủi ro nhất với lệnh cấm này là ngành dệt may của Campuchia. Ngành công nghiệp may mặc trị giá 7 tỉ USD là nhà tuyển dụng chính thức lớn nhất trong dân số 15 triệu người.

Ngoài ra, trước đó, ngày 17.1, Ủy ban Châu Âu (EC) đã áp thuế đối với gạo nhập khẩu từ Campuchia. Theo quyết định này, kể từ ngày 18.1, mặt hàng này sẽ bị áp thuế 175 euros (199 USD)/tấn trong năm đầu tiên, sau đó sẽ được giảm xuống còn 171 USD/tấn trong năm thứ 2 và 142 USD/tấn trong năm thứ 3.

Theo thống kê, trong năm 2018, Campuchia đã xuất khẩu tổng cộng 626.225 tấn gạo ra thế giới, trong đó 42,9% số gạo này được xuất sang thị trường EU. Trong một động thái khác thì Trung Quốc cũng đã đồng ý nâng hạn ngạch nhập khẩu gạo từ Campuchia từ 300.000 trong năm 2018 lên 400.000 tấn trong năm 2019. Dù vậy, Campuchia cũng chỉ xuất khẩu được 170.000 tấn gạo vào Trung Quốc trong năm ngoái.

Theo Observatory of Economic Complexity, Campuchia là nền kinh tế xuất khẩu đứng thứ 74 trên thế giới. Năm 2017, Campuchia đã xuất khẩu 15,8 tỉ USD và nhập khẩu 12 tỉ USD, cán cân thương mại thăng dự 3,82 tỉ USD. Năm 2017, GDP của Campuchia là 22,2 tỉ USD và GDP bình quân đầu người là 4 nghìn USD năm.

Mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Campuchia là dệt may với giá trị lên đến 6,8 tỉ USD vào năm 2017. Các điểm đến xuất khẩu hàng đầu của Campuchia là Mỹ (3,06 tỉ USD), Đức (1,78 tỉ USD), Vương quốc Anh ( 1,3 tỉ USD), Nhật Bản (1,26 tỉ USD) và Pháp (1,03 tỉ USD).