Người vực dậy nền tài chính Nga (phần cuối)

Ngày 23/4/2010 là một ngày đáng nhớ và đáng tự hào đối với ngành tài chính Liên bang Nga. Trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn do khủng hoảng thì Nga tuyên bố đã trả hết các khoản nợ vay 5,5 tỷ USD cho các đối tác quốc tế... Tháng 10 cùng năm, tạp chí Euromoney trao tặng Kudrin giải thưởng bộ trưởng tài chính xuất sắc nhất năm, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông cho việc giúp Nga vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Aleksei Kudrin, cựu bộ trưởng tài chính Liên bang Nga dưới thời tổng thống Nga V.Putin và sau đó là tổng thống D.Medvedev được cho là người có công lớn trong việc vực dậy nền tài chính Nga sau những năm 1990.

Aleksei Kudrin sinh ngày 12/10/1960 tại Dobel, nước Cộng hòa Latvia (thuộc Liên Xô cũ), trong gia đình có truyền thống quân đội. Thời niên thiếu do điều kiện công tác của cha mẹ ông, Kudrin đã đến sống ở các vùng Baltic, Bắc và Nam Baikal.

Năm 1978, sau khi trở về từ Archangel, ông thi vào ban tại chức của Khoa Kinh tế, Đại học quốc gia Leningrad và làm việc tại Viện Logistics và vận tải quân đội. Tại đây, Kudrin nghiên cứu các vấn đề lý thuyết của nền kinh tế Liên Xô. Một năm sau, ông chuyển đến Ban Tiền tệ, ở đó ông gặp và kết bạn với Andrei Illarionov, người sau này trở thành cố vấn của tổng thống Putin. Kể từ đó, Kudrin duy trì mối quan hệ cá nhân gần gũi với Illarionov.

Sau khi tốt nghiệp Đại học quốc gia Leningrad, Kudrin được nhận vào làm việc tại Viện các vấn đề kinh tế - xã hội thuộc Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô. Khi đó ông cũng làm quen với Anatoly Chubais, phó giáo sư của Viện kinh tế - kỹ thuật.

Kudrin gia nhập nhóm các nhà kinh tế dưới sự lãnh đạo của Anatoly Chubais, nhóm này nghiên cứu các vấn đề liên quan đến việc xây dựng khu vực kinh tế tự do. Năm 1988, Kudrin tốt nghiệp nghiên cứu sinh tại Viện nghiên cứu kinh tế - Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô và bảo vệ luận án với đề tài “Cơ chế đối chiếu khách quan trong mối quan hệ cạnh tranh kinh tế”.


Năm 1990, Kudrin trở thành phó chủ tịch Ủy ban về cải cách kinh tế trực thuộc Ban chấp hành Hội đồng thành phố Leningrad, mà Chubais là người đứng đầu. Năm sau, ông được bổ nhiệm làm phó chủ tịch Ủy ban quản lý khu vực kinh tế tự do Leningrad. Cùng thời điểm đó, cựu sĩ quan Vladimir Putin cũng bắt đầu làm việc trong chính quyền thành phố. Tại đây Kudrin sớm làm quen và thiết lập quan hệ bạn bè thân thiết với Putin.

Tháng 5/1997, Kudrin được bổ nhiệm là đại diện của Liên bang Nga tại Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), và giữ vị trí này đến tháng 4/1999. Cũng trong năm 1997 ông được bổ nhiệm là đại diện của Liên bang Nga tại Ngân hàng tái thiết và phát triển châu Âu cho đến tháng 3/1999. Năm 1997, sau khi Chubais được bổ nhiệm làm bộ trưởng tài chính Liên bang Nga, Kudrin được điều về làm thư ký báo chí, thứ trưởng bộ tài chính dưới quyền “người quen cũ”.

Ngay sau đó trên các phương tiện truyền thông xuất hiện tin đồn không sớm thì muộn vị trí của Chubais sẽ được chuyển giao cho Kudrin. Và đúng như dự đoán, Kudrin bắt đầu làm bộ trưởng tài chính Nga từ năm 2000, ngay từ nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Putin.

Theo báo Gazeta, nguyên cớ gây nên xung đột giữa tổng thống và bộ trưởng tài chính Nga chính là do ông Kudrin phát biểu chỉ trích chính sách kinh tế của Tổng thống D.Medvedev. Các tờ báo kinh tế của phương Tây coi việc ông Kudrin ra đi là sự mất mát lớn lao trước khi diễn ra sự hoán chuyển vị trí của bộ đôi lãnh đạo nước Nga.

Các báo này viết: “Rõ ràng là ông Medvedev đã không thể cho phép ông Kudrin thay đổi quan điểm. Đứng giữa hai sự chọn lựa, Putin-Medvedev và Kudrin-Putin, ông Kudrin cần phải ra đi, bởi vì nếu làm ngược lại, chiến lược chính trị của ông Putin sẽ bị nghi ngờ. Đó đúng là một cơn đau đầu mà ông Putin không ưa thích chút nào dù ông đã tạo ra nó”.

Thêm vào đó, giới báo chí nước ngoài cho rằng, ông Kudrin phải ra đi không phải chỉ do ông này đã công khai chống lại chính sách kinh tế của tổng thống Medvedev. Giả thiết được nhiều tờ báo chú ý là cựu bộ trưởng tài chính Nga đã bộc lộ ý muốn chiếm giữ chức vụ thủ tướng khi ông Putin trở lại vị trí tổng thống.

Vào giữa tháng 12/2011, Putin nói với các phương tiện truyền thông rằng ông vẫn duy trì mối quan hệ tình bạn nồng ấm với Kudrin và “người đó không bao giờ rời nhóm của tôi”. Kudrin là tác giả của hơn 30 bài báo khoa học về cạnh tranh và chính sách chống độc quyền trong nền kinh tế Liên Xô trong quá trình chuyển đổi.

Trong cuốn sách "Người đối thoại với Vladimir Putin", phát hành năm 2011 (NXB Vagrius), có trích lời tổng thống Nga Putin nhận xét: “Kudrin là người chính trực, chuyên nghiệp và đã giành được sự tin tưởng của Tổng thống”.

Nguồn Thời báo ngân hàng