Người Hàn Quốc đứng ngồi không yên vì kế hoạch xả nước nhiễm phóng xạ

Trong tháng vừa qua, Hàn Quốc đã phải gặp nhiều khó khăn với tình trạng thiếu muối biển trầm trọng khi người tiêu dùng mua số lượng lớn, phản ánh nỗi lo ngày càng tăng của dân chúng Hàn Quốc trước kế hoạch xả nước phóng xạ đã qua xử lý từ Fukushima, Nhật Bản.

Chính quyền Nhật Bản và cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc đã khẳng định rằng kế hoạch này là an toàn, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và tương tự với những gì các nhà máy hạt nhân trên khắp thế giới đã thực hiện, bao gồm cả những nhà máy ở Mỹ. Theo đó, nước nhiễm phóng xạ sẽ được pha loãng ở mức độ cao và thải dần ra Thái Bình Dương trong nhiều năm.

Chính phủ cho biết việc xả nước thải sẽ bắt đầu vào mùa hè này, mặc dù chưa xác định ngày cụ thể.

Tuy nhiên, những cam kết này cho đến nay vẫn không làm giảm bớt lo ngại ở các quốc gia láng giềng như Hàn Quốc, nơi ngư dân cho biết sinh kế của họ đang gặp rủi ro và người dân đang tích trữ thực phẩm vì sợ ô nhiễm; và Trung Quốc, quốc gia đã cấm nhập khẩu thực phẩm từ một số khu vực ở Nhật Bản.

Khi CNN đến thăm một siêu thị ở thủ đô Seoul của Hàn Quốc, các kệ hàng đều chất đầy các loại gia vị từ bột tỏi đến tương ớt, ngoại trừ kệ đặt muối đã trở nên trống rỗng.

Một biển báo trong siêu thị cho biết đã bán hết muối ở Seoul vào tháng 7/2023. Ảnh: CNN.

Người mua sắm thậm chí đã bắt đầu tích trữ các mặt hàng chủ lực khác có nguồn gốc từ biển như rong biển và cá cơm, Reuters đưa tin vào tháng 6.

Theo hiệp hội sản xuất muối của nước này, sự thiếu hụt nghiêm trọng đến mức chính phủ buộc phải giải phóng muối biển khỏi kho dự trữ chính thức để ổn định giá muối, vốn đã tăng hơn 40% kể từ tháng 4. Chính phủ Hàn Quốc cũng tuyên bố thời tiết xấu đã ảnh hưởng đến sản lượng muối và đóng một vai trò trong việc tăng giá.

“Người dân không phải lo lắng về nguồn cung muối biển vì lượng muối cung cấp cho tháng 6 và tháng 7 sẽ vào khoảng 120.000 tấn, cao hơn sản lượng trung bình hàng năm”, Bộ Đại dương và Thủy sản cho biết vào tháng trước. “Chúng tôi yêu cầu công chúng chỉ mua đủ số lượng muối mà họ cần.”, Bộ này cho biết thêm.

Lo ngại về thủy sản

Không những trên kệ muối, nỗi lo của người Hàn còn được thể hiện tại chợ cá lớn nhất Seoul vào tuần trước, nơi các quan chức đã dùng máy dò phóng xạ kiểm tra sản phẩm tươi sống tại nhiều quầy hàng khác nhau nhằm xoa dịu những người mua sắm đang lo lắng, Reuters đưa tin.

Liên đoàn Hợp tác xã Thủy sản Quốc gia kiểm tra phóng xạ trong cá tráp biển từ Nhật Bản tại chợ cá Noryangjin ở Seoul vào ngày 5/7/2023. Ảnh: Getty Images.

Hàn Quốc đã cấm nhập khẩu thủy sản của Nhật Bản từ khu vực Fukushima kể từ năm 2013 và gần đây cho biết họ có kế hoạch duy trì lệnh này.

Một cuộc khảo sát của Gallup Korea từ tháng 6 cho thấy 78% những người được hỏi cho biết họ rất hoặc phần nào lo lắng về việc hải sản bị nhiễm phóng xạ. Khi được hỏi, một số người mua sắm tại chợ cá nói với báo đài rằng họ có thể ngừng ăn hải sản sau khi nước thải được xả ra.

Các quốc gia khác cũng đang hành động. Ngày 7/7, Trung Quốc tuyên bố cấm nhập khẩu thực phẩm từ 10 quận của Nhật Bản, bao gồm cả Fukushima, đồng thời đẩy mạnh các quy trình kiểm tra và giám sát đối với thực phẩm từ các vùng khác của nước này.

Cơ quan hải quan Trung Quốc tuyên bố rằng biện pháp này nhằm “ngăn chặn thực phẩm Nhật Bản bị nhiễm phóng xạ xuất khẩu sang Trung Quốc”

Những tuyên bố công khai này là tin xấu cho ngư dân Nhật Bản.

Đòn giáng cuối cùng

Nhiều ngư dân Nhật Bản đã phải ngừng làm việc trong nhiều năm sau thảm họa hạt nhân Fukushima và hầu như không thể duy trì hoạt động kinh doanh sau đó. Trước thảm họa, ngành công nghiệp đánh cá ven biển của Fukushima đã đánh bắt được lượng cá trị giá khoảng 69 triệu USD vào năm 2010.

Đến năm 2018, con số đó đã giảm xuống còn hơn 17 triệu USD một chút. Vào năm ngoái, mặc dù đã phục hồi phần nào lên khoảng 26 triệu USD, nhưng vẫn không đạt được con số trước đây.

Một số người nói rằng việc xả nước thải có thể là đòn cuối cùng đánh gục ngành này.
Ngư dân Hàn Quốc hoạt động ngoài khơi bờ biển phía đông nam của đất nước, gần Nhật Bản, cũng có thể bị tác động.

Ông Lee Gi-sam, một ngư dân ở thành phố cảng Tongyeong, cho biết: “Hiện hơn 80% người dân nói rằng họ sẽ ăn ít hải sản hơn, điều đó rất đáng lo ngại. Nếu công chúng tránh hải sản, chúng tôi sẽ phá sản.”

Ông ấy không tin vào sự khăng khăng của chính quyền rằng kế hoạch này là an toàn — phản ánh sự hoài nghi lan rộng mặc dù Nhật Bản đã nhận được sự chấp thuận của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế của Liên Hợp Quốc (IAEA).

“Ngay cả khi tôi ăn hải sản, tôi cũng không tự tin rằng cho con của mình ăn”, ông Lee nói.

IAEA đã cố gắng giảm bớt những lo ngại. Sau khi xem xét kỹ lưỡng về độ an toàn, cơ quan này đã kết luận rằng việc xả nước thải sẽ có tác động “không đáng kể” đối với con người hoặc môi trường.

Chính phủ Hàn Quốc tuần trước cho biết họ sẽ tôn trọng nghiên cứu của IAEA. Nhưng điều này không thuyết phục được nhiều người dân, với hàng trăm người tham gia biểu tình ở Seoul trong chuyến thăm của ông Grossi tới thủ đô.

Các bức ảnh cho thấy những người biểu tình giương cao các biểu ngữ chỉ trích IAEA và chính phủ Nhật Bản, đồng thời lên án việc xả nước thải.

Nếu kế hoạch được tiến hành, “Tôi sẽ phải đánh bắt cá ở một nơi khác trong vùng nước không có phóng xạ,” ông Lee nói, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với mất thu nhập.

“Tôi bắt đầu sự nghiệp đi biển và tôi đã làm công việc này được 30 năm rồi,” ông nói. “Tôi không có bất kỳ kỹ năng nào khác… Tôi đã sống cả đời bằng nghề đánh bắt cá nên tôi không thể thử làm bất cứ việc gì khác.

Có thể bạn quan tâm:

 Nỗi ám ảnh của người dân thành thị Nhật Bản

Nguồn CNN