Người dân Trung Quốc tự mua nhà, nghề môi giới bất động sản hết thời

Trong năm tháng liên tiếp, cô Cai Hongjia không chốt được một thương vụ nào, một giai đoạn “ảm đạm chưa từng thấy” trong sự nghiệp kéo dài hàng thập kỷ với tư cách là một đại lý bất động sản của cô.

Đối với một cựu binh như cô, không có giao dịch nghĩa là không có thu nhập. “Không có công ty nào đặt mức lương cơ bản cho đại lý. Nếu công việc kinh doanh tiếp tục ế ẩm, tôi sẽ đi làm một công việc khác.” cô nói với Sixth Tone.

Đối với các đại lý tại Thượng Hải, đây là một năm tồi tệ. Trong bối cảnh thị trường nhà ở đang hạ nhiệt và các nỗ lực của chính phủ nhằm ngăn chặn đầu cơ vào bất động sản, doanh số bán nhà hiện tại đã giảm mạnh. Trên hết, chính quyền địa phương đang tiến hành giúp người mua và người bán tránh khỏi các bên trung gian bằng cách tung ra một nền tảng đối sánh giao dịch trực tuyến. Điều đó khiến người trong ngành muốn từ bỏ.

Các đại lý bất động sản ở Thượng Hải nói rằng đó là một năm tồi tệ. Trong bối cảnh thị trường nhà ở đang hạ nhiệt và các hành động của chính phủ nhằm ngăn chặn đầu cơ vào bất động sản, doanh số bán nhà hiện tại đã giảm mạnh. Trên hết, chính quyền địa phương đang tiến hành giúp người mua và người bán tránh hoàn toàn các đại lý bằng cách tung ra một nền tảng đối sánh giao dịch trực tuyến. Nó đủ để khiến ai đó nghĩ đến việc từ bỏ.

Cô Cai chỉ là một trong hàng triệu đại lý bất động sản ở Trung Quốc. Từ việc thành lập các đại lý bất động sản đầu tiên của Trung Quốc vào năm 1998, lĩnh vực này đã phát triển lên hơn 1,58 triệu đại lý vào năm 2018. Năm 2020, khối lượng thương mại trong lĩnh vực đại lý bất động sản đạt tổng cộng 11,5 nghìn tỉ nhân dân tệ (1,8 nghìn tỉ USD).

Khi thị trường bất động sản bùng nổ vào năm 2015 và 2016, các đại lý hàng đầu được báo cáo là kiếm được hơn 1 triệu nhân dân tệ mỗi năm. Đây được coi là một cách dễ dàng để làm giàu và công việc kinh doanh đã thu hút ngày càng nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học, kể cả từ các trường hàng đầu.

Cô Cai làm việc cho Tospur, một công ty bất động sản có trụ sở chính tại Thượng Hải. Công ty cho biết trong một quảng cáo tuyển dụng nội bộ vào tháng 4 rằng họ đang đặt mục tiêu mở 2.000 trung tâm vào cuối năm nay nhưng đến tháng 10 con số đó chỉ còn 300 trung tâm.

Sau khi giá tăng vọt vào năm 2020, các cơ quan quản lý đã nổ lực ổn định thị trường. Vào tháng Giêng, họ đã giải quyết các "cuộc ly hôn giả" vốn cho phép “cặp đôi" có thể mua ngôi nhà thứ hai, và vào tháng Bảy và tháng Tám họ đã cập nhật giới hạn giá và giới hạn về cách tài sản có thể được định giá để thế chấp.

Sự kết hợp của các biện pháp này đã làm đóng băng thị trường. Trong tháng 10, chỉ có 13.000 ngôi nhà cũ được bán ở Thượng Hải, giảm 53% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh số bán nhà mới không bị ảnh hưởng vì thiếu nguồn cung do hạn chế xây dựng.

Doanh số bán hàng chậm lại không phải là mối quan tâm duy nhất của các đại lý. Vào cuối tháng 10, các cơ quan quản lý bất động sản của Thượng Hải đã khởi chạy một dịch vụ trực tuyến giúp chuẩn bị các hợp đồng, tên “Mạng lưới ký kết hợp đồng trao tay”, cung cấp cho người mua và người bán các công cụ để thực hiện giao dịch mà không cần phụ thuộc vào đại lý. Hiện tại, nền tảng này ở Thượng Hải chỉ cung cấp dịch vụ ký hợp đồng theo mẫu tiêu chuẩn. Nhưng ở thành phố Hàng Châu lân cận, một nền tảng tương tự ra mắt vào tháng 8 cung cấp dịch vụ niêm yết nhà, công chứng và thế chấp miễn phí. 

Loại bỏ bên trung gian

Trong một lĩnh vực vốn đã bi quan, có một số tác nhân đưa ra so sánh với lĩnh vực dạy học thêm, phần lớn lĩnh vực này đã bị cấm vào đầu năm nay nhằm giảm bớt áp lực cho trẻ em. “Nhiều người đã thảo luận về việc liệu doanh nghiệp của chúng tôi có phải là lĩnh vực đào tạo hàn lâm tiếp theo hay không. Không có gì là không thể nếu các nhà chức trách đã quyết tâm. Nhưng cá nhân tôi nghĩ rằng các dịch vụ của chúng tôi vẫn không thể thiếu đối với nhiều người.” cô Cai nói.

“Mặc dù chúng tôi cung cấp nhiều thông tin căn hộ hơn, nhưng chúng tôi chúng tôi lại ít được trao đổi, đòi hỏi về mức hoa hồng. Dịch vụ trực tuyến mới có nghĩa là người mua và người bán có thể “khai trừ" chúng tôi khỏi giao dịch nếu họ đạt được thỏa thuận.”cô nói thêm.

Ông Huang Zhonghua, giáo sư chuyên nghiên cứu bất động sản tại Đại học Sư phạm Đông Trung Quốc, nói với Sixth Tone rằng dịch vụ mới phản ánh việc lĩnh vực bất động sản cung cấp dịch vụ kém trong khi nhận hoa hồng quá cao.

Một nhân viên BĐS chụp ảnh một ngôi nhà để bán cho khách hàng của mình, ở Thượng Hải, ngày 7 tháng 9 năm 2021. Ảnh: IC

Trong năm 2019, cô Yao Qin, một cư dân Thượng Hải, đã mua được một căn hộ trực tiếp từ người bán. Cô và người bán đã mất hàng giờ đồng hồ xếp hàng chờ đợi tại các văn phòng để ký hợp đồng, xem xét thuế và các thủ tục giấy tờ khác, tuy phải đợi lâu nhưng việc này lại không quá phức tạp. Cô cho biết mình đã tiết kiệm được tới 90.000 nhân dân tệ cho căn hộ trị giá 3 triệu nhân dân tệ của mình khi không cần phải thuê một bên trung gian. Với cô, các bên trung gian có điểm mạnh là thu thập thông tin, nhưng việc đó không nhất thiết phải tốn khoản phí đắt đỏ đến vậy. Ngoài ra thì cũng có không ít các đại lý thiếu uy tín làm danh tiếng của ngành BĐS bị ảnh hưởng.

Một nhân viên BĐS nói chuyện qua điện thoại ở Thượng Hải, 2015. Ảnh: IC

Nhân viên nhảy việc

Một nhân viên BĐS kỳ cựu, anh Sun Haonan nói với Sixth Tone rằng vào năm 2015 và 2016, chỉ cần vài ngày hoặc vài giờ là anh đã có thể “chốt" được một giao dịch. Anh Sun đã chuyển đến Thượng Hải vào năm 2009 để làm đại lý và tiết kiệm đủ để tự mua 1 căn hộ ba phòng ngủ vào năm 2017.

Giống như một số đồng nghiệp của mình, anh Sun gần đây đã rời công ty sau khi không đạt được một “phi vụ" nào trong hơn 8 tháng. "Tôi không còn có thể chi trả phí sinh hoạt." Anh đầu quân cho một công ty bất động sản nhỏ hơn, công ty cung cấp các chính sách tiền lương ổn thoả hơn so với các đại lý lớn và lâu năm.

Anh Sun cho biết tại khu vực anh làm việc, vào tháng 3 năm nay, có khoảng 30 đến 50 giao dịch mỗi tháng, nhưng gần đây chỉ có khoảng năm giao dịch một tháng. Anh ấy đang mong chờ sự thay đổi. “Nhiều chủ sở hữu nhà đang cầm cự. Họ đang đợi cho đến khi giá bắt đầu tăng trở lại. ”

Tuy nhiên, cô Cai nói rằng thời kỳ vàng son của các đại lý bất động sản có thể đã kết thúc. Cô ấy đang xem xét chuyển qua làm việc với các nhà phát triển để bán các tòa nhà mới, những bên có doanh số bán hàng tốt hơn so với những ngôi nhà hiện có.

Nguồn Sixth Tone