Hơn 35 triệu tấn thực phẩm - chiếm 6% tổng sản lượng lương thực của Trung Quốc - bị thất thoát hoặc lãng phí hàng năm. Ảnh: SCMP

 
Mỹ Quyên Thứ Tư | 23/03/2022 19:00

Người dân Trung Quốc kéo nhau mua thực phẩm sắp hết hạn, ngành công nghiệp 6 tỉ USD sắp bùng nổ

Ngành công nghiệp thực phẩm sắp hết hạn dự kiến ​​sẽ tăng quy mô thị trường từ 5 tỉ USD vào năm 2021 lên 40,1 tỉ vào năm 2025.

Sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng trẻ tuổi đối với việc mua thực phẩm sắp hết hạn đã du nhập vào Trung Quốc và ngành công nghiệp sắp bùng nổ này có thể giúp chống lại vấn đề lãng phí thực phẩm của đất nước.

Theo một báo cáo của iiMedia Research Consulting công bố vào tuần trước, ngành công nghiệp thực phẩm sắp hết hạn dự kiến ​​sẽ tăng quy mô thị trường từ 31,8 tỉ nhân dân tệ (5 tỉ USD) vào năm 2021 lên 40,1 tỉ vào năm 2025. Thực phẩm sắp hết hạn vẫn còn có thể tiêu dùng, được bán với giá chiết khấu và thu hút sự chú ý của những người tiêu dùng trẻ tuổi muốn tiết kiệm, ngành dự kiến ​​sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng 6% cho đến năm 2025.

Những đổi mới cũng giúp thị trường phát triển, từ việc bán các sản phẩm trong siêu thị và cửa hàng tiện lợi cho đến xuất hiện nhiều sản phẩm hơn trên “kệ hàng” của các nền tảng trực tuyến, đồng thời thúc đẩy sự ra đời của các doanh nghiệp độc quyền bán các mặt hàng sắp hết hạn. Không ít người tiêu dùng cho rằng đồ ăn nhập khẩu có giá thành quá đắt đỏ, vì vậy họ mua chúng khi ngày hết hạn cận kề để được giá phải chăng hơn. Năm ngoái, số lượng công ty tham gia vào thị trường thực phẩm sắp hết hạn tại Trung Quốc đã gia tăng đáng kể, số đăng ký kinh doanh mới tăng nhanh chóng từ 12 lên 68 trong năm 2021.

Các cửa hàng như HotMaxx, HitGoo và Hema Fresh độc quyền bán thực phẩm sắp hết hạn, nhìn chung giá sản phẩm của họ thấp hơn đáng kể so với giá trung bình trên thị trường.

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Ông Liu Jiayong, một bác sĩ đến từ Bắc Kinh với hơn 500.000 người theo dõi trên Weibo, đã chia sẻ một video về thực phẩm sắp hết hạn sử dụng, nói rằng “những mặt hàng này vẫn tốt cho sức khỏe của bạn, chúng chưa hết hạn, chúng rẻ hơn và chúng có ích cho môi trường".

Trong đại dịch COVID-19, ngày càng có nhiều người tiêu dùng chọn mua sắm trực tuyến, chiếm hơn 30% doanh số bán hàng, tạo cơ hội cho thực phẩm sắp hết hạn sử dụng gia nhập vào thị trường. Trên Taobao, trang thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, các thương gia đang bán khoai tây chiên, mì gói, bánh kẹo và sô cô la gần hết hạn sử dụng mà giá chưa bằng một nửa giá bán lẻ tiêu chuẩn.

Theo một báo cáo năm 2015 của Học viện Khoa học Trung Quốc, hơn 35 triệu tấn thực phẩm - chiếm 6% tổng sản lượng lương thực của Trung Quốc - bị thất thoát hoặc lãng phí hàng năm, với khoảng một nửa là ở điểm bán lẻ hoặc điểm cuối của chuỗi cung ứng.

Bắc Kinh đã giải quyết những lo ngại về lãng phí thực phẩm trong chiến dịch “Clean Plate”, nhằm vào lãng phí lương thực và thực phẩm một cách bền vững. Vào tháng 8 năm 2020, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhắc nhở đất nước rằng “chúng ta vẫn nên duy trì cảm giác khủng hoảng về an ninh lương thực”.

Các nhà hàng ở Trung Quốc đã được lệnh cung cấp hộp cho thức ăn thừa mang đi và phục vụ các khẩu phần nhỏ hơn để khuyến khích tiêu dùng bền vững.

Luật được thông qua vào tháng 4 năm ngoái cũng cấm các chương trình ăn uống hay cuộc thi ăn uống trên các nền tảng mạng xã hội. Nếu vi phạm, những người thực hiện video, blogger, nền tảng xuất bản video, chương trình có thể đối mặt với án phạt rất nặng.

Khi luật thúc đẩy mọi người có ý thức hơn về môi trường và xã hội, các blogger về thực phẩm bắt đầu bày tỏ sự yêu thích của họ đối với thực phẩm sắp hết hạn sử dụng. Một số người dùng trên trang web chia sẻ video Bilibili cho biết chuyến đi siêu thị mua một xe đầy đồ ăn vặt của họ chỉ tốn khoản 100 nhân dân tệ (15,7 USD). Nhóm “Tôi yêu thực phẩm sắp hết hạn sử dụng” đã tăng từ 20.000 người tham gia trong hai tháng đầu tiên sau khi ra mắt vào tháng 9 năm 2020 lên hơn 60.000 người một năm sau đó. Nhóm hiện có hơn 90.000 người theo dõi chia sẻ kinh nghiệm của họ về việc mua thực phẩm sắp hết hạn sử dụng.

Tuy nhiên, những người trẻ tuổi bị thu hút bởi việc mua hàng như vậy không phải vì quan tâm đến môi trường, mà vì giá rẻ.

Những người trong nhóm thu nhập trung bình cũng là những người tiêu dùng phổ biến nhất của các sản phẩm sắp hết hạn, theo iiMedia, với các mặt hàng thường được mua là đồ ăn nhẹ, bánh mì, bánh ngọt và các sản phẩm từ sữa. Hơn 50% người tiêu dùng sản phẩm sắp hết hạn sử dụng ở Trung Quốc sẽ mua lại sản phẩm mỗi tháng, trong khi gần 80% sẵn sàng giới thiệu sản phẩm cho người khác, báo cáo cho biết thêm.

Tuy nhiên, một số khác lại coi thường những người tiêu dùng như vậy, cho rằng hàng hóa sắp hết hạn chỉ dành cho những khách hàng có thu nhập từ rất ít đến không có thu nhập.

Báo cáo của iiMedia cho biết thêm rằng 67,8% người tiêu dùng Trung Quốc lo ngại nhất về an toàn thực phẩm và 50% lo về việc liệu thông tin ghi nhãn có chính xác hay không. 

Lần đầu tiên, các cửa hàng tạp hóa bán sản phẩm sắp hết hạn sử dụng đã bắt đầu xuất hiện ở Bắc Kinh và các thành phố cấp cao khác. Họ bán nhiều loại sản phẩm và vì giá cả rẻ hơn nhiều so với các siêu thị thông thường, các cửa hàng đã nhanh chóng trở nên phổ biến đối với người dân địa phương.

Có thể bạn quan tâm: 

Hơn 90% người Ukraine tin rằng đất nước của họ sẽ chiến thắng trong cuộc chiến

Nguồn SCMP