Ngành sắt trung quốc đối mặt "mùa đông" dài nhất

Đối với ngành thép của Trung Quốc, có quy mô lớn nhất thế giới, "mùa đông" đã đến sớm và là một trong những mùa đông khắc nghiệt nhất trong nhiều năm trở lại đây, với nền kinh tế chậm lại và sự leo thang của cuộc khủng hoảng thị trường bất động sản làm giảm nhu cầu và lợi nhuận bốc hơi.

Hơn 80% trong số 500 nhà máy thép của Trung Quốc đang thua lỗ, theo dữ liệu từ cổng thông tin công nghiệp Mysteel vào ngày 22/7. Trong khi đó, tỉ suất lợi nhuận trung bình của 247 công ty được nền tảng này khảo sát đã giảm xuống 9,96%, gần bằng mức thấp kỷ lục 4,29% vào tháng 12/2015, khi ngành bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng dư thừa công suất và nhu cầu yếu.

Mức độ của cuộc khủng hoảng đã được làm rõ vào cuối tháng 7, khi nhà sản xuất lớn nhất thế giới, Tập đoàn thép Baowu của Trung Quốc, gây sốc cho thị trường bằng cách đưa ra cảnh báo tại một cuộc họp nội bộ về những thách thức lớn do doanh số giảm, giá giảm và lợi nhuận giảm. 

Ông He Wenbo, Chủ tịch Điều hành của Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc (CISA), cho biết: “Mâu thuẫn giữa nguồn cung và tiêu thụ thép sẽ là một vấn đề dài hạn.” Ông He nhận định rằng khi quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa của Trung Quốc tiến bộ, nhu cầu tổng thể về thép sẽ giảm dần.

"Mùa đông" dài

Vấn đề này đã có từ lâu. Ngành thép của Trung Quốc đã mở rộng nhanh chóng trong hơn hai thập kỷ qua khi nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng hai con số. Nước này vẫn là nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới kể từ năm 1996, với sản lượng đạt kỷ lục 1,07 tỉ tấn vào năm 2020.

Nhưng những ngày "vinh quang" đã qua, khi các nhà phân tích công nghiệp nói rằng nhu cầu thép của Trung Quốc đã đạt đỉnh và đang đi vào suy giảm, buộc ngành này phải điều chỉnh.

Tình trạng khó khăn hiện tại mà các công ty thép của Trung Quốc gặp phải không xảy ra trong một sớm một chiều. Họ đã rơi vào vòng xoáy lao dốc kể từ giữa tháng 3.

Kể từ thời điểm đó, lợi nhuận của ngành đã giảm mạnh với chưa đến 20% số công ty có lãi trong tháng 7, so với mức trên 80% trước tháng 3, theo Mysteel. Con số này đã phục hồi phần nào lên hơn 50% vào giữa tháng 8.

Lĩnh vực bất động sản, chiếm hơn 1/3 lượng tiêu thụ thép của cả nước, đã bị siết chặt bởi tình trạng khan hiếm thanh khoản và doanh số sụt giảm kể từ cuối năm ngoái. 

Theo Cục Thống kê Quốc gia, trong bảy tháng đầu năm nay, doanh số bán nhà ở theo khu vực đã giảm 23,1% so với một năm trước, trong khi đầu tư vào phát triển bất động sản trên toàn quốc giảm 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với những tai ương này là các đợt đóng cửa do COVID lặp đi lặp lại, làm gián đoạn hoạt động kinh doanh và chuỗi cung ứng trên toàn quốc, trong khi nhu cầu ở nước ngoài suy yếu do sự phục hồi kinh tế toàn cầu chậm lại trong bối cảnh chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine.

Nói một cách đơn giản, thị trường thép đang chìm trong một cơn bão tuyệt đối.

Chỉ có 5 trong số 25 công ty thép niêm yết trong nước ước tính lợi nhuận nửa đầu năm tăng trong dự báo thu nhập được công bố gần đây.

Đồng thời, các hợp đồng thép cây được giao dịch tích cực nhất trên Sàn giao dịch kỳ hạn Thượng Hải đã giảm từ 5.190 nhân dân tệ/tấn vào đầu tháng 4 xuống còn 3.683 nhân dân tệ/tấn vào ngày 2/9.

Theo CISA, nhu cầu thép từ các nhà sản xuất, sản xuất thiết bị gia dụng và nhà sản xuất container chở hàng cũng đang giảm trong bối cảnh nền kinh tế suy yếu.

Triển vọng tích cực

Tuy nhiên, bất chấp môi trường kinh doanh ảm đạm, các công ty khai thác quặng sắt lớn ở nước ngoài vẫn duy trì niềm tin vào thị trường Trung Quốc.

Tập đoàn BHP của Úc cho biết, trong báo cáo thu nhập vào tháng trước rằng Trung Quốc dự kiến ​​sẽ "nổi lên như một nguồn ổn định cho nhu cầu hàng hóa trong năm tới, với sự hỗ trợ chính sách đang dần được giữ vững."

Tuy nhiên, không chỉ phía cầu đưa ra một lối thoát khỏi tình trạng ảm đạm hiện tại, mà phía cung đang rất cần một cuộc cải tổ, theo dự kiến.

Một số người trong ngành cho biết họ hy vọng chính phủ có thể thúc ép hơn nữa các công ty thép giảm công suất lỗi thời để cắt giảm nguồn cung dư thừa.

Và theo Mysteel, một số công ty thép ở tỉnh Giang Tô đã nhận được đơn đặt hàng vào tháng 6 yêu cầu họ cắt giảm sản lượng ít nhất 5% so với mức của năm 2021. Trong khi đó, tỉnh Sơn Đông vào tháng 8 đã công bố kế hoạch giữ sản lượng thép thô của địa phương dưới 76 triệu tấn trong năm nay, giảm 0,65% so với năm ngoái.

Đợt cắt giảm công suất thép gần đây nhất của Trung Quốc được bắt đầu vào năm 2016 để chống lại tình trạng dư thừa nghiêm trọng và tạo ra sự bùng nổ trong ngành trong những năm tiếp theo.

Có thể bạn quan tâm:

 Gần 40% công ty Nhật thuê người trên 70 tuổi

Nguồn Nikkei Asia