Ngành Công nghệ ở Nga phải đối mặt với hiện thực "Chảy máu chất xám" trầm trọng

Vào đầu tháng 3, vài ngày sau khi Nga tấn công Ukraine, ông Konstantin Siniushin, một nhà đầu tư mạo hiểm ở Riga, Latvia, đã giúp điều hai máy bay rời khỏi Nga để giúp mọi người “chạy trốn”.

Cả hai máy bay đều khởi hành từ Moscow, chở các nhân viên công nghệ từ thủ đô của Nga cũng như St.Petersburg, Perm, Ekaterinburg và các thành phố khác. Cùng nhau, các máy bay đã vận chuyển khoảng 300 nhà phát triển phần mềm, doanh nhân và các chuyên gia công nghệ khác rời nước, bao gồm 30 nhân viên Nga từ các công ty khởi nghiệp do ông Siniushin hậu thuẫn.

Các máy bay đã bay về phía Nam qua Biển Đen đến Yerevan, thủ đô của Armenia, nơi hàng nghìn nhân viên công nghệ khác của Nga đã bỏ trốn trong vài tuần sau cuộc chiến. Hàng nghìn người khác đã bay đến Georgia, Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và các quốc gia chấp nhận công dân Nga mà không cần thị thực.

Đến ngày 22/03, một Tập đoàn thương mại công nghệ Nga ước tính có khoảng 50.000 đến 70.000 nhân viên công nghệ đã rời khỏi đất nước và sẽ sớm có thêm 70.000 đến 100.000 người nữa. Họ là một phần của cuộc di cư lao động khỏi Nga, và sự ra đi của họ có thể có tác động lâu dài hơn đến nền kinh tế của đất nước.

Cuộc di cư sẽ thay đổi cơ bản ngành công nghiệp công nghệ Nga, ngành từng được coi là lực lượng đang lên trong nền kinh tế Nga đang mất đi một lượng lớn lao động. Nó đang làm mất đi nhiều công ty có trí tuệ trẻ sáng tạo cho tương lai.

Ông Konstantin Sonin, nhà kinh tế học tại Trường Chính sách Công Harris của Đại học Chicago, người nhập cư từ Nga sang Mỹ, cho biết cuộc di cư gần đây đảo ngược đà phát triển từ 10 đến 15 năm của ngành công nghệ Nga. “Tình trạng hiện tại giống như những năm 90, thời điểm bất kỳ ai cũng có thể chuyển ra khỏi đất nước.” ông nói.

Công nghệ là một phần nhỏ của nền kinh tế Nga so với các ngành công nghiệp năng lượng và kim loại, nhưng nó đang phát triển nhanh chóng. Các Nhà Kinh tế cho biết, việc mất đi nhiều người trẻ tuổi, có học thức, có tinh thần tương lai có thể gây ảnh hưởng đến kinh tế trong nhiều năm tới.

Ông Barry Ickes, Trưởng khoa Kinh tế tại Đại học Bang Pennsylvania, chuyên về kinh tế Nga, cho biết: “Tác động dài hạn có thể đáng kể hơn tác động ngắn hạn. Cuối cùng, Nga phải đa dạng hóa nền kinh tế khỏi dầu khí và nước này phải đẩy nhanh tốc độ tăng năng suất. Công nghệ là một cách tự nhiên để làm điều đó."

Các nhân viên rời đất nước vì họ phản đối việc Nga tấn công Ukraine. Làm việc trong lĩnh vực công nghệ, một ngành công nghiệp tương đối sinh lợi, họ có tiền để rời bỏ đất nước. Và giống như những nhân viên công nghệ khác trên toàn cầu, họ có thể tiếp tục công việc của mình từ bất cứ đâu với máy tính xách tay và kết nối internet.

Một quán cà phê ở Yerevan thu hút những người nhập cư Nga.

Xuất ngoại vì công ty rời Nga

Sau khi các chính phủ nước ngoài áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga và nhiều công ty Mỹ, châu Âu ngừng bán sản phẩm ở đó, đồng thời “đóng băng” các dịch vụ ngân hàng và internet, một số nhân viên Nga không có các công cụ cần thiết để thực hiện công việc của họ. Các công ty thì phải vật lộn để trả lương cho nhân viên.

Vào tháng 3, một nhóm hỗ trợ những người chuyển từ Nga đến Yerevan trên ứng dụng nhắn tin Telegram đã đạt tới 18.000 thành viên. Trong các ngày làm việc, các nhân viên công nghệ của Nga đã lấp đầy các quán cà phê và các không gian công cộng khác, và khi họ chạy vạy tìm nơi ở, giá thuê nhà đã tăng lên đáng kể, theo nhiều người từng tìm kiếm căn hộ thông qua nhóm Telegram.

Nga có truyền thống đào tạo ra những kỹ sư phần mềm và nhà phát triển web tài năng. Các công ty đáng chú ý như Telegram và Yandex đều đến từ đất nước này. Khi các lệnh trừng phạt cắt đất nước khỏi nền kinh tế toàn cầu, các công ty công nghệ sẽ phải nối bước Trung Quốc, một quốc gia lớn hơn nhiều, nơi các doanh nghiệp đã thành công nhờ phục vụ khách hàng trong nước.

Chính phủ Nga muốn giữ các nhân viên công nghệ ở lại nước này, đưa ra mức thuế suất thấp hơn, các khoản thế chấp thích hợp hơn và thậm chí hứa rằng họ sẽ không phải nhập ngũ, theo truyền thông nhà nước. 

Nguồn The New York Times