Nga là nhân tố quyết định trong kế hoạch hòa bình cho Syria của Kofi Annan

Nhiều nhà phân tích nhận định dù Tổng thống Syria Bashar al-Assad không đáp ứng được thời hạn 10/4 để dừng các hoạt động quân sự và rút quân đội khỏi các khu vực dân cư, thì các nhà ngoại giao Liên Hợp Quốc vẫn phải viện đến sự giúp đỡ của Nga và Trung Quốc để gây áp lực với Damascus nhằm chấm dứt xung đột kéo dài một năm qua tại Syria.

Ông Kofi Annan hôm thứ hai 2/4 thông báo với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc rằng chính phủ Syria đã lần đầu tiên chấp nhận thời hạn ngừng bắn vào ngày 10/4, theo sau đó, các hoạt động nổi dậy cũng chấm dứt trong vòng 48 giờ tiếp theo.

Nga cũng chấp nhận thời hạn này và yêu cầu chính phủ của Tổng thống Assad nên thực hiện bước đầu tiên để hướng tới một lệnh ngừng bắn. Điều đó cho thấy dù Matxcơva vẫn kiên quyết phản đối sự can thiệp từ bên ngoài vào Syria, thì thái độ của giới chức Nga đang dần thay đổi theo hướng gây thêm áp lực với Damascus.

Về lý thuyết, Hội đồng Bảo an hoàn toàn có thể trừng phạt Damascus hoặc thậm chí cho phép can thiệp quân sự để bảo vệ thường dân Syria như đã làm năm ngoái tại Libya và Bờ Biển Ngà. Tuy nhiên, Nga, cùng với sự hỗ trợ của Trung Quốc, tuyên bố phản đối lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc và không bao giờ cho phép phương Tây can thiệp quân sự nhằm lật đổ chính phủ Syria.

Tuy nhiên, nếu ông Annan báo cáo với Hội đồng Bảo an rằng Tổng thống Assad không thực hiện đúng thời hạn và yêu cầu thông qua nghị quyết nhằm gây áp lực buộc Damascus phải thực hiện kế hoạch hòa bình sáu điểm, thì Nga chắn chắn không thể làm ngơ trước yêu cầu trên.

Trong thời gian gần đây, giới chức Nga bắt đầu tỏ ra thất vọng với chính quyền của ông Assad cũng như những nỗ lực bất thành của chính phủ Syria trong việc chấm dứt cuộc bạo loạn kéo dài hơn một năm qua, đang dần đẩy nước này vào vòng xoáy nội chiến.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thừa nhận với một số đối tác châu Âu rằng ông Assad có thể bị lật đổ, song cho biết sẽ có một nhân vật nào đó trong bộ tộc thiểu số Alawite - một nhánh của dòng Hồi giáo Shi'ite - sẽ được thế vào vị trí ông Assad.

Chính phủ Nga muốn duy trì chính quyền Syria hiện tại, có hoặc không có ông Assad, một nhà ngoại giao cấp cao Nga cho biết. Tuy nhiên, quan chức này cũng cho hay việc Nga ủng hộ kế hoạch hòa bình của ông Annan và yêu cầu Damascus thực hiện bước đầu tiên trong kế hoạch ngừng bắn không có nghĩa Matxcơva từ bỏ ông Assad hoặc yêu cầu ông này phải rút quân khỏi các khu vực đang giao tranh với quân nổi dậy.

"Dĩ nhiên Nga muốn Tổng thống Assad tiếp tục tại vị, nhưng không đảm bảo về tương lai của ông ta," Giám đốc Viện kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế Matxcơva Mirsky nói. "Các quan chức Nga đang chứng minh mình là một đồng minh của dư luận quốc tế và là đối tác tin cậy của ông Kofi Annan."

Nguồn Reuters/DVT