Năm điều cần biết về Made in China 2025

→Mỹ và Trung Quốc đẩy Hàn Quốc về phía Việt Nam

→EU: "Mỹ đang chĩa súng vào châu Âu"

Có khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vì cả hai bên đã áp đặt thuế quan cho hàng nhập khẩu từ các lĩnh vực chiến lược của nhau. Với chiến lược của Tổng thống Mỹ Donald Trump, mục đích kích động các biện pháp trừng phạt không chỉ làm giảm thâm hụt thương mại, mà còn tắt kế hoạch chi phối các ngành công nghệ cao của Trung Quốc theo kế hoạch chi tiết "Made in China 2025". Dưới đây là năm vấn đề xung quanh chương trình đầy tham vọng của Trung Quốc về sự thống trị về công nghệ.

"Made in China 2025" là gì?

Đây là một chính sách công nghiệp mà Trung Quốc thông qua vào năm 2015 và đưa ra kế hoạch nâng cấp cơ sở sản xuất của Trung Quốc trong 10 lĩnh vực chiến lược như: Robot, chất bán dẫn, hàng không và các loại xe năng lượng mới. Mục tiêu chính là tự cung tự cấp. Nó đã đặt ra các mục tiêu cụ thể, như 70% tự cung tự cấp cho các thành phần cốt lõi và nguyên liệu cơ bản trong các ngành công nghiệp như thiết bị hàng không và sản xuất thiết bị viễn thông.

Jianmin Jin, một nhà kinh tế học tại Viện Nghiên cứu Fujitsu giải thích, mục tiêu chính là sự độc lập về công nghệ, do đó giảm được sự can thiệp của Mỹ và làm cho Trung Quốc ít bị tổn thương trước các trừng phạt kinh tế.

"Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã nghiên cứu kỹ lưỡng khái niệm" Công nghiệp 4.0 "của Đức, cho thấy các công nghệ tiên tiến như cảm biến không dây và robot học khi kết hợp với internet có thể mang lại hiệu quả đáng kể về năng suất, hiệu quả và độ chính xác", Lorand Laskai, Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở New York cho biết.

Mỹ quan tâm đến điều gì?

Mức độ quan tâm của Mỹ được thể hiện rõ trong một báo cáo của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ vào ngày 22.3. Mặc dù báo cáo nhằm mục đích tiết lộ chi tiết các hoạt động thương mại không lành mạnh của Trung Quốc, nó đã chỉ ra một sáng kiến ​​của chính phủ Trung Quốc như là một ví dụ điển hình hành vi khốc liệt: “Made in China 2025”, theo Laskai, "Made in China 2025" được nhắc đến nhiều hơn 100 lần trong báo cáo gần 200 trang này.

Những gì mà Trung Quốc đang cố gắng làm, nhiều chuyên gia cho biết, là tiếp quản công ty hàng đầu trong các ngành công nghiệp như robot, được coi là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong thế kỷ XXI. Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer nói với Ủy ban Tài chính Thượng viện vào cuối tháng 3 rằng: "Đây là những điều mà nếu Trung Quốc thống trị thế giới, điều đó không tốt cho Mỹ". Để đảm bảo vị trí này, Mỹ cáo buộc, Trung Quốc đang tham gia vào các hoạt động bất công như chuyển giao công nghệ cưỡng bức.

Liệu thuế quan Trump sẽ làm chậm tiến trình công nghệ của Trung Quốc?

Không chắc. Với chi phí lao động gia tăng, Trung Quốc quyết tâm duy trì sự cạnh tranh bằng cách tăng cường chuỗi giá trị, từ sản xuất sử dụng nhiều lao động sang công nghệ tiên tiến. Trung Quốc cũng nghĩ rằng sự dịch chuyển sang các ngành công nghiệp phức tạp hơn là điều cần thiết để hỗ trợ sự tăng trưởng kinh tế của nó, theo Jin giải thích trong Fujitsu Research.

Mức thuế ảnh hưởng như thế nào đến thâm hụt thương mại của Mỹ và phản ứng của Trung Quốc sẽ ra sao?

Mỹ đã đạt mức thâm hụt kỷ lục 375 tỷ USD vào năm 2017. Trump nói ông muốn giảm 100 tỷ USD. Jin của Fujitsu Research tin rằng thuế quan, nếu áp dụng, sẽ giúp giảm thâm hụt ngân sách. Tuy nhiên, chính quyền của Trump dường như quan tâm hơn đến tiến bộ công nghệ của Trung Quốc trong tương lai gần hơn là sự mất cân bằng thương mại ngày nay giữa hai nước.

Trung Quốc ngay lập tức lên án hành động của Mỹ, lập luận trong một tuyên bố đưa ra thông qua đại sứ quán tại Washington rằng lập trường của Mỹ không có giá trị. Nó mô tả các biện pháp của Mỹ là "điển hình của chủ nghĩa đơn phương và bảo hộ thương mại." Trung Quốc đã thề sẽ "đo lường tương ứng với cùng cường độ và quy mô đối với các sản phẩm của Mỹ".

Bộ Thương mại Trung Quốc đã thông báo kế hoạch áp đặt mức thuế đối với 50 tỷ USD các sản phẩm của Mỹ, trong đó có đậu nành. Động thái này được đưa ra vào ngày 1.4 với thuế 15% đến 25% đối với hàng hóa của Mỹ trị giá 3 tỷ USD nhằm trả đũa thuế chống lại thuế nhập khẩu thép và nhôm tháng 3.

Theo báo Tân Hoa xã, "Người cố gắng làm cho Trung Quốc đầu hàng thông qua áp lực hoặc hăm dọa chưa bao giờ thành công trước đây và sẽ không thành công", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Geng Shuang phát biểu trong một cuộc họp báo hàng ngày 4.4.

Sắc lệnh 50 tỷ USD có thực sự được thi hành?

Nhiều chuyên gia kinh tế, bao gồm Minoru Kaneko, nhà phân tích Daiwa Institute of Research và cựu quan chức thương mại Nhật Bản, tin rằng Trung Quốc sẽ cố gắng đàm phán với Mỹ để tránh một cuộc chiến tranh thương mại trọn vẹn. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đang nghĩ đến một chuyến đi đến Trung Quốc để thảo luận với Liu He, cố vấn kinh tế cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Các nhà đầu tư cũng đang tìm kiếm Diễn đàn Châu Á sẽ được tổ chức tại hòn đảo phía nam đảo Hải Nam từ ngày 8 đến ngày 11.4. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có bài phát biểu tại đó và hy vọng rằng ông sẽ giải quyết một số vấn đề của Mỹ như thị trường tiếp cận và mất cân bằng thương mại. Tuy nhiên, ít người mong đợi Trung Quốc sẽ thay đổi quyết liệt lộ trình hiện đại hóa ngành công nghiệp chiến lược vì tham vọng trở thành siêu cường và là đối thủ duy nhất của Mỹ