Mỹ sẽ rút khỏi NAFTA?

Canada đang ngày càng bị thuyết phục bởi khả năng Tổng thống Trump sẽ sớm công bố rằng Mỹ sẽ rút khỏi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), Reuters trích dẫn nguồn tin thân cận từ chính phủ Canada cho hay.

Các quan chức 3 nước (Mỹ, Canada, Mexico) sẽ tổ chức vòng đàm phán thứ sáu và áp chót tại Montréal vào cuối tháng 1 để thu hẹp những điểm khác biệt chính. Hiện thông tin Mỹ rút khỏi NAFTA là chưa chắc chắn. Yêu cầu xin rút khỏi NAFTA cũng có thể vấp phải sự phản đối tại Quốc hội Mỹ.

Sau đó, nguồn tin từ chính phủ Canada cũng nói rằng mọi việc là chưa chắc chắn và Ottawa sẽ chuẩn bị cho mọi tình huống xấu nhất. Tuy nhiên, viễn cảnh về những thiệt hại tiềm ẩn đối với nền kinh tế hội nhập của ba quốc gia đã làm dấy lên mối lo ngại của thị trường.

Đồng đô la Canada suy yếu vì những lo ngại liên quan đến  NAFTA. Mike Archibald, Quản lý danh mục đầu tư tại AGF Investments ở Toronto, trích dẫn "một sự không chắc chắn lớn đang ở phía trước".

Giám đốc điều hành của Ngân hàng Hoàng gia Canada, ông Dave McKay, nói vào hôm thứ Ba rằng ông có thể sẽ bị bỏ sót nhiều hơn là NAFTA. Nguồn tin thân cận của Reuters cho hay chính phủ Canada hiện không chắc chắn về điều này ... hiện đang lên kế hoạch cho việc ông Trump có thể  tuyên bố rút lui.

Trong khi đó, nguồn tin thân cận của Reuters tại Nhà Trắng trích dẫn, ông Trump nói rằng: "Tôi muốn ra ngoài" khi cuộc đàm phán kéo dài không đạt nhiều bước tiến. Một phát ngôn viên Nhà Trắng thì phủ nhận và cho biết tổng thống “không có thay đổi trong quan điểm về NAFTA".

Một kết cục có thể đoán trước?

Trump từ lâu đã gọi hiệp ước năm 1994 là một thoả thuận làm tổn thương công nhân Mỹ. Nhóm đàm phán của ông đã đưa ra đề xuất làm dấy lên hồi chuông báo động cho Canada và Mexico.

Một số điều khoản gây chia rẽ nhiều nhất bao gồm kế hoạch thiết lập các quy tắc xuất xứ cho hàng hoá NAFTA nhằm tăng tỷ lệ nội địa hóa khu vực của ô tô Mỹ, một điều khoản hoàng hôn - có thể chấm dứt thỏa thuận thương mại nếu nó không được đàm phán lại 5/năm một lần và bỏ đi Chương 19 - cơ chế tranh chấp.

Người đứng đầu Phòng Thương mại Mỹ cho biết lợi ích kinh tế do cắt giảm thuế và việc dỡ bỏ các quy định kinh doanh sẽ mất đi nếu Mỹ rời bỏ các hiệp định thương mại, bao gồm NAFTA.

Cổ phiếu của General Motors giảm 2,4%. Nhà sản xuất ô tô ở Detroit có 14 cơ sở sản xuất ở Mexico, đó sản xuất những dòng xe sinh lời nhất của hãng. Các xe tải được chế tạo ở Canada có thể bị thuế nhập khẩu vào Mỹ 25%, nếu nước này rút khỏi NAFTA.

Reuters dẫn lời nguồn tin từ chính phủ Mexico cho biết rằng họ cũng đang nghĩ đến khả năng Mỹ rút khỏi NAFTA. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Mexico từ chối bình luận về vấn đề, một phát ngôn viên của bộ này cho Reuters hay.

Scott Minerd, Giám đốc Đầu tư toàn cầu tại Guggenheim Partners, cho biết: "Nếu Trump thông báo việc rút khỏi NAFTA, thị trường chứng khoán Mỹ có thể sẽ giảm ít nhất 5% trước khi lên mức cao mới… ".

Các nguồn tin của Canada cho biết, nếu ông Trump thực sự tuyên bố Mỹ rút lui, Canada sẽ vẫn duy trì đàm phán. Mexico trước đó đã nói rằng nước này sẽ rút lui nếu ông Trump chính thức thông báo ý định rút lui khỏi NAFTA.

Quan chức Canada nói rằng nếu Trump tuyên bố rút lui, đây có thể là chiến thuật nhằm để giành được những sự nhượng bộ. Các cuộc đàm phán dự kiến sẽ kết thúc vào cuối tháng 3.

Các tin tức trên xuất phát từ nội các Thủ tướng Canada Justin Trudeau, khi họ bắt đầu tập trung tại phía Tây Nam Ontario trong một cuộc họp kéo dài 2 ngày, với NAFTA là một trong những chương trình nghị sự chính.

Tổ chức Thương mại Thế giới cho hay, Canada đã khiếu nại nhiều vấn đề thương mại nhằm vào Mỹ trong một cuộc tranh cãi rằng Washington sẽ gây thiệt hại cho lợi ích của Canada và những lợi ích sẽ chuyển sang cho Trung Quốc.