Mỹ khó tránh khỏi suy thoái?

Mặc dù tại hội nghị cấp cao G8 diễn ra ở Mỹ cuối tuần vừa qua, cácnguyên thủ của 8 nước công nghiệp phát triển đều bày tỏ quyết tâm cao là sẽ cứu Hy Lạp, một thànhviên của Liên minh châu Âu thoát khỏi tình trạng khủng hoảng tài chính.

Tuy nhiên, tại thời điểm hiện nay chưa ai có thể khẳng định chắcchắn rằng Hy Lạp sẽ ở lại khu vực đồng tiền chung Euro. Các chuyên gia tài chính quốc tế cho rằng nếu Hy Lạp bị vỡ nợ thì chi phí vay vốn ở các nền kinh tế châu Âu khác đang gặp khó khăn nhưItaly và Tây Ban Nha sẽ tăng lên chóng mặt, hội chứng này có thể lây lan ra toàn bộ châu Âu và tìnhhình sẽ trở lên phức tạp hơn nhiều so với hiện nay.

Theo nhà kinh tế học của Mỹ Paul Ashworth, hiện chưa thể tính toánđược những tác động của việc Hy Lạp rời khỏi khu vực đồng tiền chung châu Âu sẽ nghiêm trọng nhưthế nào đối với hệ thống tài chính toàn cầu.

Việc một hai nước nhỏ như Hy Lạp ra khỏi khu vực đồngtiền chung Euro tưởng như không là vấn đề gì nghiêm trọng, tuy nhiên nó sẽ phá vỡ trật tự trong khuvực Euro, đồng thời sẽ tạo ra tiền lệ xấu. Các chuyên gia tài chính cho rằng theo phản ứng dâychuyền, điều này rất có thể sẽ xảy ra với Italy và Tây Ban Nha. Hai thành viên lớn trong khu vực sửdụng đồng tiền chung Euro.

Ngay cả  Mỹ, việc Hy Lạp đứng trước nguy cơ vỡ nợ và khu vựcchâu Âu bị khủng hoảng tài chính đã đẩy nước này vào tình trạng phải đối mặt với những nguy cơ tiềmtàng như nợ quốc gia bị ảnh hưởng, xuất khẩu giảm tốc độ và hàng loạt doanh nghiệp sẽ phát triểnchậm lại. Cụ thể là:

Nguy cơ thứ nhất là nợ quốc gia của Mỹ bị ảnh hưởng: Các ngân hàngcủa Mỹ bị phơi nhiễm trước các khoản nợ quốc gia. Hiện Hy Lạp đang nợ Mỹ khoảng 6 tỷ USD, đây chỉlà  một khoản nợ nhỏ, nhưng các nước khác trong khu vực châu Âu lại nợ Mỹ những khoảntiền  lớn hơn nhiều. Trong đó, Tây Ban Nha và Airlen mỗi nước đều nợ hơn 50 tỷ USD, Italy nợtrên 40 tỷ và Bồ Đào Nha nợ Mỹ gần 6 tỷ USD.

Tính sơ qua có thể thấy các nước châu Âu hiện đang nợ Mỹ lên tớihàng trăm tỷ USD.

Khi tính toán đến chính sách hậu khủng hoảng tài chính, Chủ tịch Cụcdự trữ Liên bang Mỹ, ông Ben Bernanke  cho rằng sẽ là ra sai lầm lớn nhất trong lịch sử nếuông đánh giá thấp những ảnh hưởng của khủng hoảng Hy Lạp lên kinh tế Mỹ cũng như kinh tế toàncầu.

Nguy cơ thứ hai đối với Mỹ đó là xuất khẩu của nước này sẽ bị giảmsút. 17 nước sử dụng đồng tiền chung Euro hiện đang là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 đối với hànghóa của Mỹ. Chỉ riêng quí 1 năm nay trị giá hàng hóa xuất khẩu của Mỹ vào khu vực này đã đạt trịgiá gần 50 tỷ USD, chiếm gần 13% tổng giá trị xuất khẩu của Mỹ.

Nhập khẩu của khu vực châu Âu chỉsau các nước Mexico và Canada nhưng nhiều hơn cả Trung Quốc và Nhật Bản cộng lại. Nếu Hy Lạp cũngnhư một số nước bị khủng hoảng tài chính mà rời khu vực sử dụng đồng Euro trong thời gian tới thìxuất khẩu của Mỹ vào châu Âu chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Nguy cơ thứ ba là các doanh nghiệp Mỹ sẽ phát triển chậm lại: Hiệnrất nhiều hàng hóa của Mỹ do các công ty nước này bán tại châu Âu được sản xuất ở chính khu vựcnày.

Trên thực tế, các công ty đa quốc gia của Mỹ  từ các hãng sản xuất ô tô nổi tiếng GeneralMotors (GM), Ford Motor đến các công ty sản xuất thức ăn từ ngũ cốc hay các công ty sản xuất linhkiện đồng hồ đã bị ảnh hưởng đáng kể. Hồi đầu tháng 5, cổ phiếu của các công ty này đã bị trượt dốc40%  chỉ trong 1 ngày, sau khi có báo cáo doanh thu bán hàng ở châu Âu bị giảm sút.

Nếu trị giá đồng Euro của châu Âu tiếp tục giảm so với đồng đô laMỹ, thì hàng hóa Mỹ sẽ trở nên đắt đỏ hơn so với những hàng hóa được sản xuất ở châu Âu, chính vìthế sẽ làm giảm sút doanh số bán hàng của các doanh nghiệp Mỹ. Xuất khẩu hàng hóa của Mỹ trên thếgiới cũng sẽ bị giảm đi do các nước sẽ nhập hàng hóa từ châu Âu với giá rẻ hơn.

Bản báo cáo của Ngân hàng thế giới đầu năm nay nhận định thị trườngxuất khẩu trên thế giới có thể bị ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng nợ công của châu Âu, và có thể sẽtạo ra một sự suy thoái toàn cầu. Trên thực tế, tỷ lệ tăng trưởng GDP của Mỹ trong quí 1 năm naychỉ đạt 2,2%,  nếu thế giới xảy ra một cuộc suy thoái thì Mỹ cũng khó có thể  thoát rađược vòng xoáy này./.