Đống đổ nát từ Cầu Francis Scott Key nằm trên tàu chở hàng Dali. Ảnh: Getty Images.
Mỹ đối mặt nhiều rủi ro vì cơ sở hạ tầng "lão hoá"
Vừa qua tại Mỹ, tai nạn tàu container đâm vào cầu Francis Scott Key ở Baltimore đã thu hút nhiều sự chú ý, và dấy lên lo ngại về hơn 600.000 cây cầu còn lại tại quốc gia này.
Cây cầu Key đã tồn tại được 47 năm và trong thời gian đó, chưa từng có ai nghĩ rằng nó sẽ chịu va đập lớn dẫn đến gãy sập. Nhưng khi Dali, một con tàu nặng hơn 100.000 tấn, đâm vào, cây cầu đã sụp đổ chỉ trong vòng chưa đầy một phút. Mặc dù một vụ sập thảm khốc như vậy có thể không hoàn toàn có thể dự đoán được, nhưng vụ sập cầu do va chạm không phải là chưa từng xảy ra và điều này có thể tránh được.
Các cuộc kiểm tra an toàn liên bang gần đây đối với Cầu Key cho thấy nó ở trong tình trạng tương đối ổn và thống đốc bang Maryland cho biết cây cầu hoàn toàn đáp ứng các tiêu chuẩn. Nhưng hàng nghìn cây cầu khác ở Mỹ đang trong tình trạng tồi tệ.
Theo Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng Mỹ và chính phủ liên bang, ở Mỹ, 46.000 cây cầu có cấu trúc cũ kỹ và ở tình trạng sập sệ, 17.000 cây cầu có nguy cơ sụp đổ chỉ sau một cú va chạm.
Các kỹ sư và chuyên gia cơ sở hạ tầng khác cho biết các hiện tượng thời tiết cực đoan, xe tải ngày càng nặng và va chạm từ các tàu container lớn hơn gây ra rủi ro đáng kể cho các cây cầu của Mỹ.
Cơ sở hạ tầng lão hóa
Ít nhất 2 năm một lần, các tiểu bang sẽ tiến hành kiểm tra cầu đường cao tốc và phân loại chúng.
Theo báo cáo cơ sở hạ tầng gần đây nhất của Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng Mỹ phát hành vào năm 2021, khoảng 46.100 trong số 617.000 cây cầu trên khắp nước Mỹ, tương đương 7,5% tổng số cây cầu, được coi là thiếu kết cấu và đang trong tình trạng kém. Và có đến 178 triệu chuyến đi qua những cây cầu này mỗi ngày.
Tổ chức này cho biết, mặc dù những cây cầu có rủi ro cấu trúc không phải là không an toàn nhưng cần được đầu tư đáng kể để duy trì.
Tin tốt là số lượng các cây cầu trục trặc kể trên đã giảm trong những năm gần đây. Nhưng tin xấu là tốc độ chi tiêu cho cải tiến đã chậm lại. Một ước tính gần đây cho thấy số tiền sửa chữa cầu chưa giải ngân của nước Mỹ lên đến 125 tỉ USD.
Luật cơ sở hạ tầng liên bang trị giá 1,2 nghìn tỉ USD được thông qua vào năm 2021, bao gồm 110 tỉ USD cho đường, cầu và các dự án cơ sở hạ tầng lớn, có thể giúp chi trả cho một số đợt cải tiến cầu.
Biến đổi khí hậu và phương tiện nặng hơn
Nhiều cây cầu cũ của đất nước dễ bị tổn hại trước các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như động đất, bão hoặc nhiệt độ tăng cao.
Theo báo cáo năm 2021 của Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng Mỹ, gần 21.000 cây cầu được phát hiện có nguy cơ bị hư hỏng nền móng khi hiện tượng thời tiết khắc nghiệt xảy ra.
Một báo cáo năm 2016 của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội cho thấy khả năng chống chịu địa chấn của hệ thống đường cao tốc Mỹ đã được cải thiện trong những thập kỷ gần đây nhờ đầu tư vào cơ sở hạ tầng mới, có khả năng chống chịu tốt hơn và trang bị thêm các công trình hiện có.
Tuy nhiên, không phải mọi đường cao tốc đều được trang bị thêm và vẫn chưa có cách nào để xây dựng cơ sở hạ tầng vừa tiết kiệm chi phí vừa có thể chịu được những trận động đất dữ dội nhất, báo cáo cho biết.
Ngoài ra, ngày càng có nhiều xe tải nặng hơn so với những chiếc cầu được thiết kế ban đầu.
Những chiếc xe tải nặng này có thể vượt quá tải trọng 40 tấn, có nguy cơ gây quá tải cho các bộ phận của cầu, gây căng và nứt kim loại, đồng thời làm giảm tuổi thọ của cầu.
Tàu chở hàng lớn hơn
Cơ sở hạ tầng cũ kỹ, thời tiết khắc nghiệt và phương tiện giao thông lớn hơn không phải là mối lo ngại duy nhất.
Hơn 17.000 cây cầu có nguy cơ sụp đổ chỉ sau một cú va chạm. Điều đó có nghĩa là nếu bị tác động với lực đủ mạnh vào đúng chỗ, một đoạn lớn hoặc toàn bộ cây cầu có thể sụp đổ.
Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia cho biết cây cầu Key là một trong số đó.
Theo các chuyên gia, cần cấp bách cải thiện hoặc bảo vệ những cây cầu cũ để chống lại các tàu container hiện đại ngày càng lớn hơn. Con tàu Dali, đâm vào cầu Key, dài 984 feet - gần gấp đôi chiều dài của những con tàu được sử dụng khi cây cầu được xây dựng trong những năm 1970.
Theo báo cáo năm 2018 của Hiệp hội Cơ sở hạ tầng Giao thông Đường thủy Thế giới, từ năm 1960 đến năm 2015, 35 cây cầu lớn trên khắp thế giới đã bị sập do va chạm với tàu hoặc sà lan, khiến 342 người thiệt mạng.
Có thể bạn quan tâm:
Trung Quốc rơi vào thế khó do ngành năng lượng mặt trời đầy biến động
Nguồn CNN