Muốn đạt thỏa thuận thương mại với ông Trump, ông Tập không gặp ông Kim?

Nếu hội nghị thượng đỉnh Hà Nội giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un thành công, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được cho là sẽ đón ông Kim đến Bắc Kinh ngay sau đó, vào khoảng chiều ngày 4.3.

Tuy nhiên, đoàn tàu bọc thép đặc biệt chở nhà lãnh đạo Triều Tiên băng qua Trung Quốc tới biên giới Triều Tiên mà không dừng lại ở Bắc Kinh.

→Trung Quốc công bố gói cắt giảm thuế 300 tỉ USD để vực dậy kinh tế

Sự sụp đổ của hội nghị thượng đỉnh Hà Nội đã khiến đoàn tàu không dừng lại tại Trung Quốc, và cùng với đó, cơ hội để ông Tập và Kim thảo luận về cách đối phó với những khúc mắc mới nhất trong quan hệ Mỹ- Triều Tiên.

Trước hội nghị thượng đỉnh Mỹ- Triều Tiên tại Hà Nội vào ngày 27-28 / 2, Trump đã nói rằng ông "không vội vàng" về phi hạt nhân hóa của Triều Tiên, hạ thấp kỳ vọng của dư luận trong và ngoài nước cho sự kiện cấp cao này.

Đồng thời, ông Trump tiếp tục gửi thông điệp tích cực về mối quan hệ Mỹ-Triều Tiên, tạo ấn tượng rằng mọi thứ đang tiến triển thuận lợi. Nhưng ở Hà Nội, ông đột ngột rút lui.

"Thật nguy hiểm khi ông Tập gặp ông Kim tại thời điểm này", một chuyên gia Trung Quốc về các vấn đề quốc tế giải thích. Ông nói rằng: "Ông Kim đã có một đường lối cứng rắn chống lại ông Trump và thất bại. Ông Tập có thể bị đổ lỗi một phần cho sự thất bại này, với tư cách là 'người ủng hộ' Triều Tiên. Điều đó sẽ có tác động tiêu cực đến các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc."

Hầu như không ngạc nhiên khi thế giới tin rằng Trung Quốc có ảnh hưởng đáng kể đến hành động của ông Kim. Ông Trump đã nói như vậy vào năm ngoái khi ông muốn hủy bỏ kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của mình với ông Kim. Nhà lãnh đạo Mỹ thể hiện sự bất mãn của mình khi nghi ngờ Trung Quốc là một phần nguyên nhân khiến Triều Tiên có một đường lối cứng rắn hơn vào thời điểm đó. Khi thượng đỉnh đứng trước nguy cơ bị hủy bỏ, ông Kim đã gặp ông Tập tại thành phố Đại Liên, Trung Quốc.

→Xuất khẩu Trung Quốc giảm mạnh trong tháng 2

Mặc dù ông Trump đã nhanh chóng đảo ngược quyết định của mình và tiếp tục tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với ông Kim tại Singapore, nhưng sự ngờ vực của ông đối với Trung Quốc vẫn còn.

Ở Mỹ, đã có một sự nghi ngờ tồn tại từ lâu rằng Trung Quốc đang gây áp lực buộc Triều Tiên không thỏa hiệp với người Mỹ quá dễ dàng. Nếu ông Kim gặp ông Tập sau hội nghị thượng đỉnh Hà Nội sẽ chỉ thêm dầu vào những nghi ngờ như vậy.

Trung Quốc cũng không thể đủ khả năng công nhận Triều Tiên là "cường quốc hạt nhân". Với tư cách là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Đông Á chỉ cần có một cường quốc hạt nhân, đó chính là Trung Quốc.

Tất nhiên, ông Tập có thể thuyết phục ông Kim từ bỏ vũ khí hạt nhân của mình theo ý muốn của ông Trump. Nhưng thật khó để nhận ra một mục tiêu như vậy, nếu xét trên lịch sử quan hệ Trung-Triều.

Ông Kim đã chính thức mời ông Tập đến thăm Triều Tiên lần đầu tiên. Tuy nhiên, trước tình hình tế nhị xung quanh các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, ông Tập phải cân nhắc kỹ xem có nên thực hiện chuyến thăm tới Bình Nhưỡng vào thời điểm này hay không.

→Chính sách gây áp lực thương mại của Trump đang phát huy hiệu quả?

Trung Quốc chốt lại cuộc đàm phán thương mại với Washington bằng mọi giá. Đây là ưu tiên hàng đầu của ông Tập. Một thất bại sẽ giáng một đòn nghiêm trọng vào nền kinh tế Trung Quốc, vốn đang tiếp tục chậm lại.

Kịch bản trường hợp tốt nhất cho ông Tập là thuyết phục ông Trump rút lại thuế nhập khẩu trừng phạt của Mỹ tại một hội nghị thượng đỉnh.

Là một doanh nhân dày dạn kinh nghiệm, ông Trump rất giỏi trong việc giấu các lá bài của mình và Bắc Kinh đang gặp khó khăn trong việc đánh giá chiến lược của mình.

Ông Tập được cho là đang lên kế hoạch đến thăm Mỹ vào khoảng ngày 27.3 để tham dự hội nghị thượng đỉnh với ông Trump.

Trung Quốc hiện đang cẩn trọng đối với vấn đề Triều Tiên, cũng như tránh kích động Mỹ bằng bất cứ giá nào vào thời điểm rất nhạy cảm này đối với các mối quan hệ song phương. Ví dụ, gần đây, Bắc Kinh đã kiềm chế không đưa ra những lời chỉ trích phía Mỹ về việc giam giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính của Huawei.

Bài viết của thể hiện quan điểm của nhà báo Katsuji Nakazawa của Nikkei Asian Review.