Mức tài trợ cho nhiên liệu hoá thạch giảm sâu trên toàn cầu

Một báo cáo cho biết một nhóm gồm hơn 30 quốc gia đã cắt giảm nguồn tài trợ công cho các dự án nhiên liệu hóa thạch ở nước ngoài tới 15 tỉ USD vào năm ngoái, mặc dù Mỹ vẫn tiếp tục rót hàng tỉ USD vào tài chính dầu khí.

Tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP26 của Liên hợp quốc tại Glasgow năm 2021, các quốc gia bao gồm Mỹ, Canada, Anh và Pháp đều cam kết chuyển đổi tới 28 tỉ USD tiền thương mại và phát triển hàng năm từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch. 

Các quốc gia thành lập Đối tác chuyển đổi năng lượng sạch (CETP) đã cắt giảm được khoản tài trợ này từ 10-15 tỉ USD, xuống còn 5,2 tỉ USD, trong năm đầu tiên triển khai chương trình vào năm 2023.

Theo báo cáo của Viện Phát triển bền vững quốc tế, con số này giảm tới 2/3 so với mức trung bình năm 2019-2021.

Tuy nhiên, báo cáo được công bố vào 28/8 cho thấy các quốc gia không tăng tương ứng nguồn tài trợ cho năng lượng sạch. Con số này chỉ tăng 16% vào năm ngoái, lên 21,3 tỉ USD, so với mức cơ sở 2019-2021. 

Ông Adam McGibbon, đồng tác giả của báo cáo, cho biết các nước giàu không "tăng quy mô tài chính năng lượng sạch đủ nhanh".

Sáng kiến ​​tránh xa các dự án nhiên liệu hóa thạch nhắm vào các cơ quan tín dụng xuất khẩu, những nơi thường cung cấp các khoản vay và bảo hiểm giá rẻ cho các công ty thực hiện hoạt động thương mại ở nước ngoài. 

“Trước đây, nếu tôi là một công ty nhiên liệu hóa thạch ở Anh và tôi muốn xuất khẩu tua bin khí sang Iraq, nhưng nghĩ rằng điều đó hơi rủi ro, chính phủ Anh sẽ can thiệp và cung cấp bảo hiểm và khoản vay với lãi suất thấp hơn thị trường để giúp thực hiện giao dịch đó. Họ cũng trực tiếp tài trợ cho sản xuất dầu khí. Nó có xu hướng bao trùm toàn bộ chuỗi giá trị nhiên liệu hóa thạch”, ông giải thích.

Báo cáo cho biết Anh, Pháp và Canada nằm trong số những bên ký kết siêng năng nhất. Kể từ khi cam kết được thực hiện, UK Export Finance (UKEF), cơ quan tín dụng xuất khẩu của Anh, đã cắt giảm các giao dịch nhiên liệu hóa thạch từ 11,3 tỉ USD xuống còn 0 trong giai đoạn 2010-2020. Trước đây, UKEF thường xuyên phân bổ hơn 99% tài chính năng lượng của mình cho nhiên liệu hóa thạch, báo cáo cho biết. 

Tuy nhiên, Mỹ thành viên lớn nhất của CETP là bên vi phạm cam kết lớn nhất, cung cấp 3,2 tỉ USD cho 10 dự án nhiên liệu hóa thạch ở nước ngoài vào năm ngoái. Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ gần đây cũng đã phê duyệt tài trợ cho sáu dự án lớn, bao gồm 500 triệu USD để phát triển 300 giếng dầu và khí đốt ở Bahrain. Ngân hàng này đang xem xét tài trợ cho các dự án ở Guyana, Papua New Guinea và Mozambique.

Thụy Sĩ, Ý, Đức và Hà Lan cũng đều phá vỡ lời cam kết. 

Theo công cụ theo dõi trợ cấp nhiên liệu hóa thạch của OECD, Mỹ cũng đã chi 12 tỉ USD tiền trợ cấp trong nước cho các công ty dầu khí của mình vào năm 2022. 

Nhóm các nước phát triển OECD hiện đang thúc đẩy đưa ra cam kết ràng buộc nhằm chấm dứt khoản tài trợ xuất khẩu dầu khí hàng năm trị giá 41 tỉ USD, vốn cũng sẽ chiếm giữ dòng tiền từ Nhật Bản và Hàn Quốc.

Mỹ không tuyên bố lập trường của mình trong các cuộc đàm phán nhưng ông McGibbon cho biết xu hướng giảm trong tài trợ cho nhiên liệu hóa thạch hiện đã được khắc phục.

Có thể bạn quan tâm: 

Ngành công nghiệp năng lượng mặt trời của Trung Quốc sắp “chuyển mình”

Nguồn FT