Mỗi người Thuỵ Sĩ có thể gánh đến 13.500 USD phí tổn cho vụ giải cứu Credit Suisse

Theo Bloomberg, phí tổn mà người Thuỵ Sĩ phải gánh chịu cho việc giữ vững uy tín trung tâm tài chính toàn cầu của nước này có thể lên tới 12.500 franc, tương đương 13.500 USD cho mỗi đàn ông, phụ nữ và trẻ em trong nước. 

Để ngăn chặn việc bán khẩn cấp Credit Suisse cho UBS, chính phủ Thụy Sĩ đã cam kết cung cấp tới 109 tỉ franc - một gánh nặng lớn đối với đất nước 8,7 triệu dân. Ngoài ra, Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ (SNB) còn đứng ra bảo lãnh cho khoản 100 tỉ franc không nằm trong diện bảo lãnh của Chính phủ - theo thỏa thuận được công bố ngày 21/3.

Tổng số tiền 209 tỉ franc tương đương với khoảng 1/4 tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thụy Sĩ và vượt quá tổng chi tiêu quốc phòng của châu Âu vào năm 2021. Đây là cuộc giải cứu doanh nghiệp lớn nhất từ ​​​​trước đến nay của Thụy Sĩ, quy mô có thể gấp 3 lần gói cứu trợ 60 tỉ franc của UBS vào năm 2008. 

Việc giải cứu các ngân hàng có thu nhập cao đã khiến một số người Thuỵ Sĩ bất bình. Khoảng 200 người đã biểu tình bên ngoài trụ sở của Credit Suisse ở Zurich vào ngày 20/3.

Ông Christoph Rechsteiner, đối tác của công ty tư vấn thuế MME có trụ sở tại Zurich, cho biết: “Chúng tôi đã chán ngấy với ý tưởng rằng nếu đủ lớn, sẽ có được mọi thứ. Luật pháp đã thay đổi chỉ sau một cuối tuần”.

Ngoài bảo lãnh tài chính cho vụ sáp nhập, chính phủ Thụy Sĩ đã đồng ý thay đổi luật bằng cách bỏ qua sự phê chuẩn của cổ đông. Đồng thời, cơ quan giám sát tài chính Thuỵ Sĩ FINMA cho ghi bút toán giảm về 0 số trái phiếu AT1 trị giá 16 tỉ franc của Credit Suisse, đồng nghĩa các nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu này mất trắng tiền.

Ông Rechsteiner nói: “Giải pháp đã được soạn thảo bây giờ là nếu mọi việc suôn sẻ, UBS sẽ kiếm được một khoản lợi nhuận khổng lồ. Họ nhận được Credit Suisse mà không mất gì cả và còn được chính phủ bảo lãnh thua lỗ”.

Bất chấp sự thất vọng, các chuyên gia tài chính cảnh báo rằng có rất ít khả năng mức giá cuối cùng sẽ đạt đến giới hạn do chính phủ đặt ra, trong khi chi phí nếu không làm gì có thể cao hơn nhiều. 

Dù vậy, các chuyên gia tài chính cho rằng chi phí cuối cùng của vụ giải cứu này sẽ không chạm đến những giới hạn mà Chính phủ Thuỵ Sĩ đặt ra, trong khi việc khoanh tay đứng nhìn sẽ gây tổn hại lớn hơn nhiều.

Giám đốc Manuel Ammann của Viện Ngân hàng và Tài chính Thuỵ Sĩ thuộc Đại học St. Gallen cho rằng rủi ro đối với khoản bảo lãnh 100 tỉ franc mà SNB dành cho thương vụ UBS - Credit Suisse là ở mức hạn chế, nhưng “tôi thấy rủi ro lớn hơn ở khoản 9 tỉ franc mà Chính phủ bảo lãnh cho thua lỗ quá mức ở Credit Suisse”.

Biểu tình bên ngoài Credit Suisse ở Zurich vào ngày 20/3. Ảnh: Bloomberg.

Số tiền bảo lãnh của Chính phủ Thuỵ Sĩ đối với SNB sẽ được trang trải một phần bởi các loại chứng khoán và quyền ưu tiên trong phá sản, và điều này sẽ đảm bảo rằng ngay cả trong kịch bản xấu nhất, khoản bảo lãnh đó cũng sẽ được trang trải mà không cần phải rút ngân khố - theo ông Ammann. Nghĩa vụ nợ đối với sự bảo lãnh này của Chính phủ Thuỵ Sĩ sẽ chỉ phát sinh nếu thực thể sau sáp nhập rơi vào cảnh phá sản - ông Ammann cho biết thêm, mà điều này gần như phi thực tế ở thời điểm hiện tại.

Trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, UBS đã nhận được 6 tỉ franc từ chính phủ và tách 54 tỉ franc tài sản rủi ro thành một quỹ được hỗ trợ bởi Ngân hàng Trung ương. 

Mặc dù chính phủ đã áp đặt quy định mới “quá lớn để sụp đổ” đối với các ngân hàng sau cuộc khủng hoảng năm 2008, luật này đã thất bại trong việc ngăn chuỗi vụ bê bối và những đảo lộn trong bộ máy quản lý ở Credit Suisse - những vấn đề rốt cục đã làm sụp đổ niềm tin của nhà đầu tư vào ngân hàng này.

Các ngân hàng có liên quan đến hệ thống đã phải chuyển mình thành công ty mẹ. Điều đó sẽ tạo điều kiện cho việc xử lý gọn ghẽ khi xảy ra đổ vỡ và bảo vệ hoạt động ngân hàng bán lẻ trong nước. Về lý thuyết các bộ phận khác của Credit Suisse sẽ phải được thanh lý để ngăn ngừa rủi ro đối với hệ thống tài chính Thuỵ Sĩ.

Nhưng chính phủ Thụy Sĩ đã quyết định không thực hiện luật này, thay vào đó thúc đẩy việc sáp nhập. Theo ông Ammann, sự thiếu tin tưởng vào các quy tắc tự đặt ra có thể khiến Thụy Sĩ phải trả cái giá rất đắt cho hình ảnh của một trong những trung tâm tài chính hàng đầu thế giới.

Có thể bạn quan tâm: 

Những quốc gia hạnh phúc nhất năm 2023, Việt Nam xếp thứ 65 toàn cầu

Nguồn Bloomberg