"Mỏ vàng" tiêu dùng của Ấn Độ đang dần cạn kiệt

Các công ty tiêu dùng tại Ấn Độ sản xuất mọi thứ từ xà phòng đến ô tô đang gióng lên hồi chuông cảnh báo: tầng lớp trung lưu thành thị tiếp tục cắt giảm chi tiêu trong ít nhất là quý thứ hai liên tiếp vì lạm phát và thất nghiệp.

Ít nhất bảy công ty lớn nhất của Ấn Độ, bao gồm cả công ty bán lẻ Reliance Industries và công ty dẫn đầu thị trường tiêu dùng Hindustan Unilever, đã báo hiệu nhu cầu tiêu dùng giảm và môi trường kinh doanh đầy thách thức trong báo cáo thu nhập của họ trong quý từ tháng 7 đến tháng 9.

Với sự phấn khích sau đại dịch đang dần tan biến, lãi suất cao hơn, tăng trưởng tiền lương chậm lại và triển vọng việc làm kém đang làm tổn hại đến nhu cầu ở thành thị. Trong khi người tiêu dùng nông thôn Ấn Độ đang có dấu hiệu chi tiêu nhiều hơn nhờ vụ mùa tốt giúp tăng thu nhập ở nông thôn, nhưng điều đó không thể bù đắp cho sự sụt giảm của gần 500 triệu cư dân thành thị.

Những đứt gãy trong câu chuyện tiêu dùng của Ấn Độ báo hiệu điều không may cho những gã khổng lồ toàn cầu vốn đang dựa vào lực lượng tiêu dùng 1,4 tỉ người của nước này để thúc đẩy tăng trưởng, trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc suy thoái.

“Nguyên nhân gây lo ngại là sự tăng trưởng chỉ diễn ra ở một số phân khúc nhất định”, ông RC Bhargava, Chủ tịch của Maruti Suzuki India, cho biết, sau khi hãng sản xuất ô tô lớn nhất Ấn Độ công bố lợi nhuận không mấy ấn tượng. “Những gì từng chiếm 80% thị trường hiện không tăng trưởng”, ông nói, ám chỉ đến những chiếc xe nhỏ hạng phổ thông có doanh số được coi là thước đo nhu cầu của người tiêu dùng thành thị.

Theo ông Bhargava, tính đến năm 2019, xe nhỏ chiếm tới 80% doanh số bán hàng của Maruti. Doanh thu từ hoạt động của đơn vị bán lẻ Reliance, nhà bán lẻ lớn nhất Ấn Độ và là một phần trong tập đoàn của tỉ phú Mukesh Ambani, đã giảm 3,5% trong quý kết thúc vào ngày 30/9 mức giảm này một phần là do nhu cầu yếu đối với các sản phẩm thời trang và phong cách sống.

Sự phục hồi nhu cầu ở nông thôn, dù được chào đón, cũng không thể bù đắp được sự thiếu hụt trong chi tiêu đại chúng ở thành thị. Đối với đơn vị Ấn Độ của Unilever, các thị trấn và làng mạc nhỏ hơn chỉ chiếm 1/3 doanh số bán hàng của công ty, theoGiám đốc tài chính Ritesh Tiwari. Ông cho biết bất kỳ sự phục hồi nào về tăng trưởng nhu cầu đều phải mất vài quý nữa.

Sự suy yếu hiện đang ảnh hưởng đến dự báo tăng trưởng của Ấn Độ mặc dù Ngân hàng Trung ương nước này không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ nới lỏng lãi suất. Các ngân hàng đầu tư như Goldman Sachs đã hạ dự báo tăng trưởng của Ấn Độ xuống còn 6,5%. Chính phủ hiện cũng "thận trọng" ước tính mức tăng trưởng thực tế là 6,5–7% trong năm kết thúc vào tháng 3/2025.

Sự chậm lại đang thể hiện trên khắp các lĩnh vực: Doanh số bán xe chở khách đã giảm trong 2 tháng liên tiếp vào tháng 9, trong khi du lịch hàng không đã giảm trong 3 trên 4 tháng kể từ tháng 6. Hoạt động sản xuất của Ấn Độ đã chậm lại kể từ tháng 7, mặc dù đã ghi nhận sự gia tăng trong tháng này.

“Các công ty đang cắt giảm chi phí trả lương”, bà Sonal Varma và ông Aurodeep Nandi, các nhà kinh tế tại Nomura Holdings đã viết trong báo cáo ngày 28/10. Họ viết rằng các công ty đang hạ chi phí tiền lương do mức tăng trưởng lương danh nghĩa yếu hơn và lực lượng lao động tinh gọn hơn.

Kotak Mahindra Bank báo cáo tổng tài sản không có khả năng thu hồi (NPA) đã gia tăng và sự trượt giá trong quý III. Axis Bank cũng ghi nhận một số sự suy giảm về chất lượng tài sản.

Dữ liệu mới nhất từ ​​công ty thông tin tín dụng TransUnion CIBIL cho thấy tình trạng nợ thẻ tín dụng quá hạn đã tăng 17% kể từ tháng 6 so với cùng kỳ năm ngoái. Ông Suresh Ganapathy, Giám đốc nghiên cứu dịch vụ tài chính tại Macquarie Capital, cho biết tình trạng vỡ nợ thẻ tín dụng gia tăng và nhu cầu đô thị chậm lại có liên quan với nhau.

Các công ty đang chờ đợi mùa lễ hội của Ấn Độ để tăng doanh số bán hàng, một khoảng thời gian kéo dài ba tháng và kết thúc bằng lễ hội Diwali của đạo Hindu. Lễ hội Diwali thường là thời điểm vàng cho mua sắm ở Ấn Độ tương tự như mùa Giáng sinh ở Mỹ và các nước châu Âu. Đó là lý do tại sao doanh số bán hàng trong thời gian lễ hội này sẽ là phép thử đối với nhu cầu tiêu dùng của Ấn Độ.

Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ Shaktikanta Das cho biết nhu cầu trong mùa lễ hội của Ấn Độ vẫn còn "hỗn độn". Vào thời điểm này năm ngoái, người dân Ấn Độ đã chi tiêu rất mạnh tay và các nhà sản xuất đã tăng thêm năng suất để đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ. Trong khi các công ty như Reliance và Hyundai Motor India ghi nhận ​​sự cải thiện trong doanh số bán hàng vào đầu mùa lễ hội, thì những công ty khác lại không mấy lạc quan.

“Ngành công nghiệp xe máy gần như đi ngang với mức tăng trưởng chỉ từ 1-2%. Chúng tôi đã nghĩ rằng nó sẽ tăng lên tới 5-6%”, ông Rakesh Sharma, Giám đốc Điều hành tại Bajaj Auto cho biết.

Ông Sharma cho biết đang chờ xem toàn bộ mùa lễ hội sẽ diễn ra như thế nào nhưng vẫn giữ kỳ vọng của mình ở mức cơ bản. "Tôi không nghĩ sẽ đạt được mức tăng trưởng 8-9%. Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu điều đó xảy ra."

Có thể bạn quan tâm: 

Sản xuất không còn là phép màu cho tăng trưởng các nước đang phát triển

Nguồn Bloomberg