Mexico có thể thành công xưởng mới của thế giới

Tác giả bài viết là Chris Anderson, cựu biên tập viên của Wired – tạp chí công nghệ nổi tiếng – và là tác giả của cuốn sách “Makers: The New Industrial Revolution” (tạm dịch: Nhà sản xuất – Cuộc cách mạng công nghiệp mới).

Hồi tháng 11, tôi từ bỏ công việc là biên tập viên của tạp chí Wired để về điều hành 3D Robotics, công ty được thành lập cùng với 1 người bạn cách đây 3 năm và hiện đang có trụ sở tại San Diego. Chúng tôi sản xuất máy bay và trực thăng không người lái. Đây là những chiếc máy bay phục vụ cho mục đích dân dụng, chuyên dùng trong chụp ảnh và quay video.

Tuy nhiên, giống như nhiều nhà sản xuất khác, công ty của tôi gặp phải rắc rối thường thấy: sự cạnh tranh khốc liệt từ các công ty Trung Quốc với lợi thế lao động giá rẻ tay nghề cao. Bởi vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi các quỹ đầu tư mạo hiểm yêu cầu chúng tôi phải giải trình cụ thể về cách thức đánh bại các đối thủ sừng sỏ từ Trung Quốc. Và, câu trả lời của chúng tôi đã khiến họ ngạc nhiên giống như nỗi ngạc nhiên của chúng tôi một vài năm trước: Mexico, đặc biệt là Tijuana.

Cho đến gần đây, giống như nhiều người Mỹ khác, khi nghe nói đến "Tijuana", người ta sẽ nghĩ ngay đến các băng nhóm buôn lậu ma túy và rượu tequila. Tuy nhiên, thành phố với hơn 2 triệu người này đang trở thành điểm nóng của ngành công nghiệp điện tử Bắc Mỹ. Phần lớn tivi màn hình phẳng được bán ra ở Mỹ được sản xuất ra tại đây. Tijuana chính là nơi đóng đô của nhiều hãng điện tử như Samsung hay Sony. Có thể ví Tijuana là một công xướng mới của thế giới, sản xuất ra mọi thứ, từ các thiết bị y tế cho đến linh kiện lắp ráp thiết bị hàng không hay vũ trụ.

Điều này làm người ta nhớ đến những gì đã diễn ra ở Trung Quốc trong thời kỳ cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000. Hong Kong cùng với đặc khu kinh tế Thâm Quyến và tỉnh biên giới Quảng Đông đã tạo nên công xưởng đánh bại mọi nhà sản xuất trên thế giới: khâu kinh doanh, thiết kế được thực hiện ở Hong Kong trong khi khâu sản xuất được thực hiện ở Thâm Quyến. Sự phân công lao động rõ ràng tạo thành mô hình phát triển của Trung Quốc hiện đại.

Ngày nay, có thể so sánh Thâm Quyến với Tijuana và Hong Kong với San Diego. Chỉ mất 20 phút để lái xe trung tâm thiết kế ở San Diego tới nhà máy ở Tijuana và không cần đến hộ chiếu. Hàng ngày, nhân viên có thể tự do đi lại ở biên giới. Chi phí y tế và giáo dục ở Tijuana rẻ hơn trong khi nhìn chung thì chất lượng cuộc sống ở San Diego là tốt hơn.

Không chỉ có Tijuana, Foxconn đã xây dựng nhà máy sản xuất máy tính Dell ở Juárez - thành phố nằm ở phía Đông của Tijuana. Thành phố phía Nam Querétaro là nơi General Motors đặt nhà máy. Các linh kiện của chiếc 787 Dreamliner cũng được Boeing sản xuất ở Mexico.

Ngoài lao động giá rẻ, Mexico còn cung cấp lực lượng nhân công có trình độ cao. Hàng năm, có tới 115.000 kỹ sư tốt nghiệp ở Mexico - gần gấp 3 so với ở Mỹ (tính tỷ lệ bình quân đầu người). Kết quả là, tìm thấy các kỹ sư chế tạo máy ở TJ dễ dàng hơn so với rất nhiều thành phố châu Mỹ khác.

Mexico cũng cung cấp các kế toán giàu kinh nghiệm và lao động có tay nghề cao ở nhiều lĩnh vực.
Bất kỳ doanh nhân nào đều biết rằng chuỗi cung ứng ngắn hơn và nhanh hơn sẽ là chuỗi cung ứng tốt hơn. Chuỗi ngắn hơn có nghĩa là một công ty có thể làm mọi thứ mà họ mong muốn chứ không phải những thứ mà họ phải làm.

Điều này nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng rất nhiều nhà sản xuất nhỏ không có lựa chọn đó. Khi sản xuất mọi thứ ở Trung Quốc, chúng tôi phải đặt hàng từ nhiều nơi để có được giá tốt. Tuy nhiên, giờ đây, khi mọi thứ đều được sản xuất tại địa phương, chu trình sản xuất được rút ngắn đi rất nhiều.

Liệu những yếu tố này có đủ khả năng tạo nên bước đột phá trong hoạt động sản xuất hay không vẫn là 1 câu hỏi mở. Tuy nhiên, chắc chắn rằng những điều mà tôi cảm nhận được ở San Diego và Tijuana giống với những gì đã diễn ra ở Hong Kong và Thâm Quyến hồi năm 1997. Con đường thương mại của thế kỷ 21 không cần đi từ Tây sang Đông. Thực ra, quãng đường đã được rút ngắn đi rất nhiều.

Nguồn CafeF