“Mây đen” ngăn người Mỹ vung tiền chi tiêu

Khi nhìn lại năm 2023, cô Kyle Connolly xem đây là một năm của những thay đổi và thách thức. Người mẹ đơn thân vừa đi làm trở lại tại một công ty xây dựng, nhưng bị buộc thôi việc vào tháng 11. 

Trong khi đó, giá cả của mọi thứ đều đang tăng cao, từ hàng hoá đến dịch vụ tiện ích. Để trang trải chi phí, cô Connolly phải cắt giảm những khoản chi mà cô cho là xa xỉ như ăn ngoài hay đi xem phim. Dịp lễ Giáng sinh năm nay với 3 đứa con của cô cũng đơn giản hơn so với những năm trước.

“Tôi cắt giảm mọi thứ có thể. Thật tệ khi phải nói không với các con”, người phụ nữ 41 tuổi cho biết.

Giá cả tăng cao

Theo nhiều đánh giá, 2023 được xem là một năm mà tỉ lệ lạm phát đang được khống chế trong tầm kiểm soát. Cục Dự trữ Liên bang (FED) có thể đã thành công trong nỗ lực chống lại lạm phát. Tốc độ tăng của chỉ số giá tiêu dùng đang tiến về mức mục tiêu của Ngân hàng Trung ương, mặc dù thị trường việc làm vẫn đang chống chịu tốt. Điều này khiến nhiều người tin rằng, FED đã thành công hạ nhiệt lạm phát nhưng không đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào một cuộc suy thoái.

Song, theo cuộc khảo sát tâm lý người tiêu dùng của Đại học Michigan, người tiêu dùng Mỹ không mấy lạc quan so với thời điểm trước đại dịch COVID-19. Chỉ số tháng 12 cho thấy tâm lý được cải thiện khoảng 17% so với một năm trước, nhưng vẫn giảm 30% so với cùng kỳ năm 2019.

“Giá cả tăng cao đã ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Người Mỹ đang cố gắng chấp nhận thực tế rằng nước Mỹ sẽ không thể quay trở lại thời kỳ lạm phát thấp, lãi suất thấp kéo dài như những năm 2010”, bà Joanne Hsu, Giám đốc Khảo sát Người tiêu dùng tại Michigan, nhận định.

Dẫu vậy, tâm lý của người tiêu dùng đã được cải thiện so với mức thấp kỷ lục hồi tháng 6/2022, thời điểm mà chỉ số giá tiêu dùng tăng vọt lên 9,1% so với một năm trước đó. Tuy nhiên, tâm lý người tiêu dùng đã xấu khi trong tháng 5/2023, do những cuộc đàm phán về trần nợ công tại Mỹ. Bên cạnh đó, cuộc bầu cử Tổng thống năm 2023 khiến nhiều người cảm thấy sự bất ổn đang bao trùm lên nền kinh tế.

Thị trường lao động và lạm phát

Thị trường lao động tiếp tục vững mạnh là điều mà các nhà kinh tế kỳ vọng giúp làm dịu đi nỗi lo về nền kinh tế của người Mỹ. Nhưng mỗi người tiêu dùng đều đưa ra các quyết định chi tiêu một cách độc lập. Do đó, lạm phát cao dai dẳng có thể tiếp tục chi phối họ nhiều hơn.

Theo dữ liệu mới nhất của Cục Thống kê Lao động Mỹ, số lượng cơ hội việc làm vẫn còn cao hơn số người thất nghiệp tại Mỹ. Trong khi đó, Bộ Lao động Mỹ cho biết mức lương trung bình theo giờ vẫn tăng nhưng với tốc độ chậm hơn so với thời điểm trước đại dịch. Tháng 11 ghi nhận mức lương theo giờ tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2019.

Mặt khác, bà Hsu cho rằng thị trường lao động vững mạnh sẽ là con dao hai lưỡi. Bên cạnh việc cho phép người lao động tìm kiếm các cơ hội việc làm với mức lương cao hơn thì họ cũng buộc phải chi tiêu nhiều hơn.

Trong khi đó, các nhà kinh tế cho biết có những lý do đang khiến người tiêu dùng cảm thấy lạc quan về nền kinh tế, nhưng chủ yếu là các hộ gia đình giàu có. Bà Camelia Kuhnen, Giáo sư tài chính Đại học Bắc Carolina, cho biết những người mang tâm lý lạc quan có thể là các chủ nhà hoặc những cá nhân đã kiếm lời từ sự phục hồi của thị trường chứng khoán.

Nếu không có những khoảng đệm đó, người tiêu dùng hầu hết đều cảm thấy mọi thứ trở nên khó khăn hơn khi chi phí tăng cao, nhất là có khả năng gây ảnh hưởng đến số tiền mà họ đã tiết kiệm được trong thời gian đại dịch diễn ra.

Có thể bạn quan tâm:

Sóng sa thải tại Big4 kiểm toán

Nguồn CNBC