M&A giữa các công ty Nhật Bản tăng vọt 80%

M&A giữa các công ty Nhật Bản đã tăng khoảng 80% trong năm, lên 6,8 nghìn tỉ Yên (47 tỉ USD) trong nửa đầu năm, khi các công ty Nhật Bản tập trung vào tái cấu trúc doanh nghiệp trong nước nhằm nâng giá cổ phiếu.

Các thương vụ lớn bao gồm việc mua lại Toshiba trị giá 2,1 nghìn tỉ yên bởi một nhóm nhà đầu tư Nhật Bản do Japan Industrial Partners dẫn đầu. JSR, công ty sản xuất chất bán dẫn hàng đầu của Nhật Bản, đã đồng ý mua lại Tập đoàn Đầu tư Nhật Bản do chính phủ hậu thuẫn với giá khoảng 1 nghìn tỉ yên.

Bùng nổ "hướng nội"

Hoạt động M&A liên quan đến các công ty Nhật Bản đạt tổng giá trị khoảng 10,8 nghìn tỉ yên trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 6, tăng gần 20%, theo Refinitiv. Trong số đó, M&A giữa các công ty Nhật Bản chiếm 63% giá trị, cao nhất kể từ mức 75% trong cả năm 2009.

Năm 2009, hoạt động M&A ở nước ngoài của các công ty Nhật Bản lao dốc trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu. Thay vào đó, các công ty chuyển sang tổ chức lại trong nước. Hai gã khổng lồ bảo hiểm Sompo Japan Insurance và Nipponkoa Insurance đã quyết định sáp nhập vào năm đó.

Nhưng không giống khi đó, các thương vụ M&A ở nước ngoài của các công ty Nhật Bản hiện cũng tăng khoảng 30%, lên gần 3,2 nghìn tỉ yên trong nửa đầu năm nay.

Nước ngoài không còn là "miền đất hứa"

Trong một xu hướng đáng chú ý, các công ty như Toshiba và JSR đã chuyển sang các quỹ trong nước để trở thành tư nhân.

Thông qua việc mua lại, Toshiba hy vọng sẽ giải quyết được cơ cấu cổ đông phức tạp và vạch ra một lộ trình tăng trưởng mới. Về phần mình, JSR tìm cách sẵn sàng cho các khoản đầu tư lớn với sự trợ giúp của chính phủ trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Chủ doanh nghiệp cao tuổi là chất xúc tác trong một số trường hợp. Tập đoàn dịch vụ tài chính Orix mua lại nhà cung cấp mỹ phẩm DHC với giá 300 tỉ yên là một ví dụ.

Hoạt động M&A của các công ty Nhật Bản trong những năm 2010 tập trung ở nước ngoài khi họ tìm cách đảm bảo tăng trưởng tương lai trong bối cảnh dân số trong nước ngày càng giảm. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản nới lỏng tiền tệ trên quy mô lớn cũng đã giúp huy động vốn với chi phí thấp từ các tổ chức tài chính trong nước. Nhưng nhiều công ty không thể quản lý tốt các công ty con ở nước ngoài, buộc họ phải chịu những khoản lỗ lớn.

Do đó, các công ty Nhật Bản "bắt đầu tập trung vào tái cấu trúc trong nước, nơi có thể tạo ra sức mạnh tổng hợp dễ dàng hơn", ông Koichiro Doi tại JP Morgan Securities cho biết. Giống như Toshiba và JSR, một số công ty đã lựa chọn chiến lược mua lại để tồn tại.

Việc mua các công ty phát triển năng lượng tái tạo cũng đang gia tăng trong bối cảnh thúc đẩy khử carbon toàn cầu. Một công ty con về năng lượng của NTT đã hợp tác với JERA, công ty nhiệt điện lớn nhất Nhật Bản, để mua lại Green Power Investment từ một quỹ hưu trí của Canada với giá khoảng 300 tỉ yên.

Toyota Tsusho đã mua lại 85% cổ phần của SB Energy, công ty vận hành các nhà máy năng lượng mặt trời và năng lượng tái tạo khác, từ Tập đoàn SoftBank với giá 120 tỉ yên.

Đồng yên giảm giá xuống mức giữa 140 so với đồng USD đang làm tăng rào cản đối với M&A ở nước ngoài, nhưng đó không phải là lý do duy nhất cho sự gia tăng hoạt động trong nước.

Áp lực đang gia tăng từ thị trường chứng khoán. Cuối tháng 3, Sở giao dịch chứng khoán Tokyo yêu cầu các công ty niêm yết nâng cao nhận thức về chi phí vốn và giá cổ phiếu. Đặc biệt, các công ty có tỷ lệ giá trên sổ sách dưới 1 đang phải đối mặt với sự giám sát của thị trường.

Ông Shinsuke Tsunoda tại Nomura Securities cho biết: “Tái cấu trúc thông qua M&A là một công cụ mạnh mẽ để cải thiện khả năng sinh lời.”

Chính sách của chính phủ cũng đang tạo ra những rào cản. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp đang soạn thảo các hướng dẫn mua lại, nhằm cấm các công ty từ chối các đề nghị mua lại nghiêm túc làm tăng giá trị doanh nghiệp mà không có lý do chính đáng.

Có thể bạn quan tâm: 

Kinh tế Mỹ được phản ánh qua những chai nước hoa

Nguồn Nikkei Asia