Lương tối thiểu, bài học từ Thái Lan

Ở tuổi 60, bà góa ArreeAmnuaychai vẫn tiếp tục công việc lau dọn sàn nhà Quốc hội để kiếm sống và đangmong chờ nhận được mức lương tối thiểu mới vào cuối tháng 5 này. Lương của bàđã tăng từ 220 baht lên 300 baht/ngày sau khi quyết định tăng lương ngày tốithiểu lên 300 baht của chính phủ được áp dụng ở 7 tỉnh thành, kể cả Bangkok,hồi tháng trước.

Lương ngày tối thiểu ở mức 300baht là một trong những lời hứa mà Đảng vì nước Thái (Pheu Thai) cam kết thựchiện trong cuộc tổng tuyển cử tháng 7 năm ngoái. Bảy tỉnh thành được hưởng lợitừ chính sách mới là Phuket, Bangkok, Nakhon Pathom, Nonthaburi, Pathum Thani,Samut Prakam và Samut Sakhon. Chính phủ dự định sẽ áp dụng quy định mới vềlương tối thiểu tại 70 tỉnh thành còn lại vào tháng 1 năm tới.

Mục đính chính của chính sách nàylà giúp người lao động thu nhập thấp có mức lương tốt hơn, qua đó, nâng cao sứcmua của họ, góp phần vào tăng trưởng kinh tế về dài hạn.

Trước khi chính sách mới được ápdụng, lương ngày tối thiểu dao động từ 159 baht đến 221 baht tùy từng vùng,trong đó Payao có mức thấp nhất và Phuket có mức cao nhất.

Các ngành cần nhiều lao động sẽ cảm thấy áp lực từ việc tăng lương tối thiểu khi lương công nhân chiếm 70% tổng chi phí vận hành.

Bà Arree cảm nhận được việc giácả leo thang trong những tháng gần đây khi bà nhận thấy lương của mình không đủđáp ứng nhu cầu thiết yếu: tiền thuê nhà, thực phẩm và đi lại.

Ngân hàng Trung ương Thái Lan dựđoán lạm phát sẽ đạt 3,7% trong 12 tháng tới, tăng so với 3,5% trong tháng 2.

Theo Phòng Thương mại và Kinh tế- Bộ Thương mại, giá các mặt hàng thực phẩm tăng 7% so với tháng 3 năm ngoái,giá rau quả tăng 10,41%, trong khi giá thịt, thịt gia cầm và thủy sản tăng3,7%. Các dịch vụ như vận tải và viễn thông tăng 0,63%, giá nhà ở tăng 2,28%, trongkhi giá dịch vụ y tế và chăm sóc cá nhân tăng 1,12%.

Giá cả leo thang, chi phí sinhhoạt đắt đỏ hơn khiến nhiều người cảm thấy họ không được hưởng lợi gì từ việctăng lương tối thiểu, nhưng chính phủ lại cho rằng việc tăng lương tối thiểu sẽgiúp người lao động đối phó tốt hơn với tình trạng giá cả liên tục tăng.

Để đáp ứng nhu cầu thiết yếu, bàArree đôi khi phải vay mượn của hàng xóm vì 2 con trai của bà, 30 và 38 tuổi,cũng nằm trong nhóm người có thu nhập thấp. “Đôi khi tôi phải vay hàng xóm vớilãi suất 10%/tháng, vẫn còn rẻ hơn so với vay nặng lãi với lãi suất lên đến20%/tháng”, Arree cho biết.

Chủ tịch Liên đoàn Lao động TháiLan, Manus Kosol, lo ngại rằng một số người sử dụng lao động sẽ cố né tránhtăng lương tối thiểu bằng cách tích hợp toàn bộ các khoản phụ cấp và phúc lợikhác vào mức lương mới.

Theo Ủy ban Hòa giải Lao độngThái Lan, sau khi chính sách mới về lương tối thiểu có hiệu lực, trong tháng 4,chưa đến ½ số người lao động ở 7 tỉnh thành nêu trên có mức lương tối thiểu 300baht.

Cũng theo Ủy ban này, người sử dụng lao động đã lợi dụng người lao độngbằng cách không trả toàn bộ số tiền và khấu trừ tiền boa, tiền ăn ca và tiền ănở khỏi lương của họ.

Theobáo cáo của Phòng Thương mại Malaysia-Thái Lan, mức tăng lương tối thiểu khôngđủ bù đắp tỷ lệ lạm phát. Chủ tịch Yeap Swee Chuan, cho biết “Người lao độnghiện đang phải vật lộn với việc chi phí sinh hoạt liên tục tăng, và vẫn chưathấy lợi ích của việc tăng lương tối thiểu lên 300 baht/ngày. Tuy nhiên, hiệnchưa có nghiên cứu nào về lợi ích của tăng lương tối thiểu, sự gia tăng giánhiên liệu thế giới và tác động của đợt lũ lụt lịch sử hồi năm ngoái lên chiphí sinh hoạt”.

ÔngYeap Swee Chuan cho biết thêm việc tăng lương tối thiểu đã làm nảy sinh nhiềutranh chấp giữa người sử dụng lao động và người lao động. “Người lao động ởnhóm có thu nhập cao hơn cũng đề nghị được tăng lương tháng với mức tăng1.000-2.000 baht vì họ nhận thấy người lao động ở nhóm có thu nhập thấp đangđược tăng lương. Thậm chí, nhân sự quản lý cấp cao vốn đang hưởng lương10.000-30.000 baht/tháng cũng bắt đầu đề nghị được tăng lương”, ông Yeap SweeChuan nói.

ÔngYeap Swee Chuan nói thêm “Do không được phổ biến thông suốt về việc tăng lươngtối thiểu nên mọi nhóm người lao động đều đòi tăng lương. Họ nghĩ rằng họ đángđược hưởng chính sách điều chỉnh lương theo quyết định tăng lương tối thiểu.Thậm chí họ còn so sánh việc tăng lương giữa các công ty trong nước cũng nhưgiữa các công ty đa quốc gia. Họ đặt câu hỏi tại sao một số công ty chỉ có thểtăng lương tháng thêm 2.000 baht trong khi một số công ty đa quốc gia có mứctăng 3.000 baht”.

Mứctăng lương tối thiểu và tăng lương chỉ làm tăng 20% trong cấu trúc lương. Tuynhiên, các ngành cần nhiều lao động sẽ cảm thấy áp lực từ việc tăng lương tốithiểu vì lương công nhân chiếm 70% tổng chi phí vận hành.

Trong các ngành côngnghệ cao, lương công nhân chỉ chiếm 10% tổng chi phí vận hành. Như vậy, nhữngngành sử dụng nhiều lao động sẽ bị tác động mạnh nhất trước việc tăng lương tốithiểu.

TheoTổng thư ký Liên đoàn các ngành công nghiệp Thái Lan, Sommart Khunset, cácngành sử dụng nhiều lao động có thể chuyển cơ sở sản xuất sang các nước trongkhu vực có chi phí thấp hơn như Lào, Campuchia và Myanmar. Ông này cũng lo ngạităng lương tối thiểu ở Thái Lan có thể dẫn đến tình trạng giãn thợ do chi phílao động cao hơn.

Kết quả khảo sát của Phòng Thương mại Thái Lancho thấy 10% trong 2 triệu doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Thái Lan lo ngại rằng họcó thể phải đóng cửa vì không thể xoay sở được với mức tăng đột biến lương tốithiểu lên đến 40%.

Hầu hết các ngành ở Thái Lan đã đề nghị chính phủ thực hiệnviệc tăng lương tối thiểu một cách từ từ nhằm làm giảm bớt tác động.

Một sốcông ty lựa chọn việc thay người lao động bằng máy móc, tăng giờ làm và chuyểnsang mô hình trả lương theo năng suất nhằm đối phó với mức lương tối thiểu mới.

Trongkhi đó, chính phủ Thái Lan dự định thực hiện việc giãn, giảm thuế từ 30% xuống23% trong năm nay và xuống 20% trong năm tới, cũng như cung cấp tín dụng lãisuất ưu đãi trị giá 20 tỷ baht nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa đối phóvới chính sách mới về lương tối thiểu.

Nguồn DVT