Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết mang tính bước ngoặt về Syria

Theo Reuters, AFP và AP, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 27/9 đã thông qua một nghị quyết lịch sử yêu cầu tiêu hủy các vũ khí hóa học của Syria, song không đe dọa có hành động trừng phạt tự động đối với chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad nếu Damascus không tuân thủ nghị quyết này.

Cuộc bỏ phiếu với sự đồng thuận của tất cả 15 thành viên Hội đồng Bảo an nói trên đã chấm dứt nhiều tuần ngoại giao căng thẳng giữa Nga và Mỹ. Nghị quyết này dựa trên một thỏa thuận mà Moskva và Washington đạt được hồi đầu tháng tại Geneva sau vụ tấn công bằng khí độc thần kinh tại một khu ngoại ô Damascus khiến hàng trăm người thiệt mạng.

Đây là nghị quyết đầu tiên được thông qua về cuộc xung đột Syria kể từ khi giao tranh nổ ra hồi tháng 3/2011, sau khi Nga và Trung Quốc từng ba lần sử dụng quyền phủ quyết của ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an để bác bỏ các nghị quyết liên quan tới quốc gia Trung Đông này. Dưới đây là một số nội dung chính của bản nghị quyết:

Về vấn đề trừng phạt: Hội đồng Bảo an quyết định trong trường hợp Syria không tuân thủ nghị quyết này, bao hàm cả việc chuyển giao trái phép các vũ khí hóa học hoặc bất cứ hành động sử dụng vũ khí hóa học nào của bất kỳ ai tại Cộng hòa Arập Syria, Liên hợp quốc sẽ áp đặt các biện pháp theo Chương VII Hiến chương Liên hợp quốc.

Về trách nhiệm giải trình: Hội đồng Bảo an bày tỏ sự lên án mạnh mẽ rằng những cá nhân chịu trách nhiệm về hành động sử dụng vũ khí hóa học tại Syria sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.

Về vũ khí hóa học: Hội đồng Bảo an lên án với ngôn từ mạnh mẽ nhất đối với mọi hành động sử dụng vũ khí hóa học tại Syria, đặc biệt là vụ tấn công ngày 21/8/2013, vi phạm luật pháp quốc tế. Hội đồng Bảo an quyết định Syria sẽ không sử dụng, phát triển, tìm kiếm, lưu trữ và duy trì vũ khí hóa học, đồng thời không chuyển giao dù trực tiếp hay gián tiếp, loại vũ khí này cho các thực thể nhà nước hoặc phi nhà nước khác.

Về chuyển giao chính trị: Hội đồng Bảo an hoàn toàn tán thành Tuyên bố chung Geneva ngày 30/6/2012, theo đó đề ra một số bước đi chủ chốt bắt đầu bằng việc thành lập một chính quyền chuyển tiếp có đầy đủ quyền hành pháp. Chính quyền chuyển tiếp, được thành lập trên nguyên tắc đồng thuận, sẽ bao gồm thành việc của Chính phủ Syria hiện nay và phe đối lập cùng một số nhóm khác. Hội đồng Bảo an kêu gọi triệu tập càng sớm càng tốt một hội nghị quốc tế về Syria nhằm thực thi Tuyên bố chung Geneva 30/6 và kêu gọi tất cả các bên tại Syria tham dự hội nghị này một cách nghiêm túc trên tinh thần xây dựng.

Các quan chức Liên Hợp Quốc cho biết thêm Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cùng ngày thông báo hội nghị hòa bình mới về Syria (hội nghị Geneva 2) sẽ được tổ chức tại thành phố này của Thụy Sĩ vào giữa tháng 11 năm nay.