Lão tướng 92 tuổi Mahathir Mohamad sẽ lại là Thủ tướng Malaysia

⇒Lão tướng 91 tuổi Mahathir Mohamad sẽ làm thủ tướng Malaysia một lần nữa?

Cựu thủ tướng Malaysia, Mahathir Mohamad, đã lại giành một thắng lợi tuyệt vời trong cuộc bầu cử của Malaysia, chấm dứt sự cai trị sáu thập niên của Đảng Tổ chức Dân tộc Mã Lai thống nhất (UMNO) do Thủ tướng Najib Razak lãnh đạo, trong một sự thay đổi mang tính bước ngoặt đối với quốc gia Đông Nam Á.

Mahathir, từng là người giữ cương vị Thủ tướng lâu nhất Malaysia, sẽ trở lại quyền lực ở tuổi 92. Liên minh Pakatan Harapan gồm bốn đảng của ông đã giành được ít nhất 112 trong số 222 ghế nghị viện trong cuộc bỏ phiếu hôm 9.5, hội đồng bầu cử cho hay.

Ông Mahathir cho biết: "Chúng tôi không tìm cách trả thù. Những gì chúng tôi muốn làm là khôi phục lại quy tắc của pháp luật".

Ông Khairy Jamaluddin, một thành viên nội các của ông Najib, cho biết đương kim Thủ tướng có kế hoạch tổ chức một cuộc họp báo vào ngày 10.5. Ông nói: "Chúng tôi sẽ chấp nhận và tôn trọng ý chí của người dân".

Kết quả này thể hiện một sự thay đổi lớn trong một quốc gia được định nghĩa bởi chính trị chủng tộc mà không có sự chuyển giao quyền lực kể từ khi giành được độc lập vào năm 1957. 

Ahmad Martadha Mohamed, một giáo sư tại trường Đại học Luật Utara Malaysia cho biết: “Đó là một khởi đầu mới cho Malaysia”.

Ảnh hưởng tới thị trường

Kết quả có thể là tin xấu đối với các nhà đầu tư đã đặt cược vào chiến thắng của ông Najib, đưa chỉ số FTSE Bursa Malaysia KLCI lên mức cao kỷ lục vào đêm trước của cuộc bầu cử. Theo kết quả báo hiệu một chiến thắng cho Mahathir, iShares MSCI Malaysia ETF dựa trên các cổ phiếu của quốc gia giảm 2,6% xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2.

Thị trường dự kiến sẽ đóng cửa vào thứ Năm và thứ Sáu sau khi chính phủ tuyên bố ngày lễ. Cảnh sát Malaysia khuyên các đảng chính trị không tổ chức các cuộc biểu tình có thể gây rối cho trật tự công cộng.

Ngay hôm đắc cử, ông Mahathir đã yêu cầu các quan chức chính phủ “làm những gì đúng theo hiến pháp và luật pháp của đất nước này”. Trước đó ông đã điều hành đất nước từ 1981 đến 2003, và vẫn nắm quyền lực ngay cả sau khi ông từ chức.

Năm ngoái, ông Mahathir Mohamad trong một bài phỏng vấn đã nói rằng không muốn quay lại tranh cử làm Thủ tướng. Nhưng ông đã đổi ý và uy tín của ông đã góp phần thúc đẩy chiến thắng cho phe đối lập.

Và cuộc bỏ phiếu thực sự cho thấy Mahathir vẫn biết cách thắng cử. Chiến thắng là rất cách biệt: Ông đã giành thắng lợi tại những nơi được coi là thành trì của chính phủ như Johor, Kedah và Negeri Sembilan và cân bằng lợi thế của đương kim thủ tướng Najib ở các bang Borneo của Sabah và Sarawak.

Đối với Mahathir, cuộc chiến chống người từng được ông tiến cử là rất tệ. Cả hai đã mâu thuẫn về vô số vấn đề chính sách, bao gồm quyết định bãi bỏ Đạo luật an ninh nội bộ của ông Najib, những gì ông đã thể hiện trong cuộc tổng tuyển cử năm 2013 và vụ bê bối rửa tiền liên quan đến công ty đầu tư nhà nước 1MDB. Ông Najib đã phủ nhận những việc làm sai trái của mình

Trước cuộc bỏ phiếu hôm 95, Mahathir đã gọi Najib là "kẻ trộm", người "sống trong sợ hãi ngay cả với những bức ảnh của tôi". Najib phản đối bằng cách nói rằng Mahathir "ám ảnh về sự kiểm soát".

Trong chiến dịch tranh cử, phe đối lập chủ yếu tập trung vào các vấn đề cơm áo gạo tiền của người dân. Najib phải đối mặt với sự bất mãn gia tăng vì việc áp thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) khiến lạm phát năm 2017 tăng tốc độ gần như nhanh nhất trong một thập kỷ qua.

⇒Malaysia "chán ngấy" tiền của Trung Quốc

Một cơn đau đầu

Giới quan sát vận chưa thể dự báo những gì sắp xảy ra. Ông Mahathir dẫn đầu một liên minh bốn đảng bao gồm đảng của người gốc Hoa lớn nhất của Malaysia, và ông có thể sẽ rút lui khi nhà lãnh đạo thực sự của liên minh Pakatan Harapan – ông  Anwar Ibrahim, người từng là phó Thủ tướng Malaysia dưới thời ông Mahathir, ra tù sau các cáo buộc mà những người ủng hộ ông cho là đông cơ chính trị.

Giờ đây, khi liên minh đã giành chiến thắng, họ có thể xin ân xá cho ông Anwar để ông có thể từng bước đảm nhiệm vị trí Thủ tướng. Ông Mahathir sẽ làm Thủ tướng Malaysia cho đến khi ông Anwar sẵn sàng tiếp nhận quyền lực.

Mahathir cho biết: "Tôi phải quản lý bốn vị lãnh đạo của bốn đảng khác nhau. Đó là một vấn đề nhức đầu". Mahathir đã cam kết thiết lập các giới hạn nhiệm kỳ cho thủ tướng và giảm bớt quyền lực của vị trí này, trong khi hứa sẽ loại bỏ thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) trong vòng 100 ngày cầm quyền.

Hiện tại, giới quan sát vẫn không chắc liệu kết quả về cơ bản có thể định hình lại mối quan hệ chủng tộc ở Malaysia hay không. Đảng của ông Najib từ lâu đã đặt cược sinh mệnh chính trị của mình qua việc cung cấp ưu đãi cho người bản địa, bao gồm  người Mã Lai và các dân tộc bản địa khác tại Đông Nam Á.

Ông Mak Hon Hoe, một cử tri gốc Hoa 46 tuổi, cho biết Malaysia đã bị chia rẽ theo những chủng tộc khác nhau. Ông nói trong khi bỏ phiếu: “Tôi muốn thấy một hệ thống công bằng hơn. Chủng tộc vẫn là một vấn đề. Chúng tôi cũng là người gốc Malaysia”.

Nguồn Tổng hợp