Lạm phát ở Mỹ: Bỏ thuế quan với hàng Trung Quốc có phải là giải pháp?

Quyết định cân nhắc hệ quả cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung của Tổng thống Joe Biden đang được chú ý, không chỉ vì mối quan hệ giao thương căng thẳng hiện tại giữa hai nước mà còn vì lạm phát.

Tỷ lệ lạm phát đạt mức cao nhất trong 40 năm vào tháng 5, với giá tiêu dùng tăng 8,6%, Bộ Lao động cho biết hôm 10/06. Từ khí đốt đến thực phẩm, chi phí gia tăng đang đè nặng lên các gia đình Mỹ.

Khi Tổng thống Mỹ tiến vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ quan trọng vào mùa thu, ông phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn: giữ nguyên thuế quan và đối mặt với lạm phát, hay nhún nhường trước Trung Quốc.

Hôm 10/06, Tổng thống Biden nói rằng giá dầu tăng vọt là một nhân tố chính gây lạm phát, trong khi cuộc chiến ở Ukraine là nguyên nhân chính dẫn đến giá dầu tăng.

Tỷ lệ lạm phát ở Mỹ đạt mức cao nhất trong 40 năm (8,6%) vào tháng 5, điều ngày càng trở thành thách thức đối với Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden. Ảnh: Reuters.

Tại một cuộc họp báo ở Los Angeles, Tổng thống Mỹ đã chỉ trích các công ty dầu mỏ lớn, chẳng hạn như Exxon Mobil, vì đã không tăng sản lượng.

Tháng trước, ông Biden cho biết chính quyền của ông đang xem xét gỡ bỏ thuế mà chính quyền ông Trump áp đặt lên Trung Quốc vào tháng 07/2018. Các biện pháp đó được ban hành theo Mục 310 của Đạo luật Thương mại năm 1974, yêu cầu "xem xét lại tính cần thiết" bốn năm một lần.

Dỡ hàng tại cảng Los Angeles vào tháng Ba. Mỹ vẫn có mức thuế 25% đối với khoảng 160 tỉ USD sản phẩm Trung Quốc do chính quyền ông Trump áp đặt. Ảnh: Coley Brown.

Nhiều nhà kinh tế và doanh nghiệp đã thúc giục ông Biden cắt giảm thuế quan thương mại nhằm hạ nhiệt lạm phát ở Mỹ - do các yếu tố nghiêm trọng gây ra bao gồm phục hồi sau COVID, khủng hoảng chuỗi cung ứng và chiến tranh Ukraine.

Ông Shang-Jin Wei, Nhà kinh tế học Trung Quốc kiêm giáo sư về kinh tế và kinh doanh tại Đại học Columbia, cho biết: “Nếu Mỹ điều chỉnh thuế quan thì đó là giúp Mỹ chứ không phải giúp Trung. Cứ mỗi 100 USD hàng hóa Mỹ mua từ Trung Quốc, khoảng 40 USD là phụ tùng,linh kiện của các công ty và 60 USD của các hộ gia đình. Việc loại bỏ thuế quan có thể giúp giảm chi phí sản xuất cho các công ty Mỹ và chi phí sinh hoạt cho các hộ gia đình.”

Chính quyền ông Trump đã áp đặt mức thuế lên tới 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại, bao gồm hàng trăm tỉ USD hàng tiêu dùng của Trung Quốc. Việc giữ hay bỏ thuế quan được cho là sẽ trở thành vấn đề chính trị - với phản ứng dữ dội từ một số chính trị gia và các nhà lãnh đạo ngành, cáo buộc ông Biden đang tỏ ra mềm mỏng với Trung Quốc, nếu ông muốn giảm thuế.

Việc cắt giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc có thể làm giảm giá thành ở một số lĩnh vực, chẳng hạn như nguyên liệu thô, nhưng theo các chuyên gia, lạm phát vẫn sẽ  không hạ nhiệt nhiều như mong đợi.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ, bà Janet Yellen cho biết việc giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc không phải là giải pháp thần kỳ đối với lạm phát cao. Nhưng điều này không có nghĩa là thuế quan nên được giữ nguyên, vì chính sách này không mang lại hiệu quả so với mục tiêu ban đầu của nó, các nhà kinh tế nói.

Ông David Sacks, một nhà nghiên cứu tập trung vào quan hệ Mỹ- Trung tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại cho biết: “Tôi không nghĩ rằng việc áp đặt thuế quan đã thay đổi hành vi của Trung Quốc. Vấn đề hiện tại là giải quyết là các hoạt động phi thị trường của các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc và các công ty khác... Tôi không nghĩ thuế quan sẽ giải quyết các vấn đề cơ cấu cốt lõi của Mỹ và Trung Quốc."

Ông Robert Handfield, Giáo sư quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Bắc Carolina, cho biết chính quyền ông Biden sẽ giảm thuế có chọn lọc theo ngành. Các dự án năng lượng mặt trời sẽ được ưu tiên vì hầu hết các tấm pin mặt trời đến từ Đông Nam Á và Trung Quốc.

Có thể bạn quan tâm:

Chứng khoán Mỹ lao vào thị trường gấu

Nguồn Nikkei Asia