Kinh tế Trung Quốc có dấu hiệu phục hồi khi người dân chịu chi trở lại

Theo The New York Times, những đám đông lớn tại triển lãm ô tô Bắc Kinh là dấu hiệu tốt cho sự phục hồi của một thế giới vốn đã bị sa lầy vào suy thoái. Ngay trước khi các giám đốc điều hành và những người đam mê xe hơi có thể tập trung tại Geneva cho triển lãm ô tô lớn ở hồi đầu tháng 3, các nhà tổ chức đã tạm hoãn việc này. 

Khi COVID-19 bùng phát, các chương trình triển lãm ô tô khác theo sau tại: Detroit, Los Angeles, New York, Paris và São Paulo cũng lần lượt bị hủy bỏ. Vì vậy, sau một thời gian dài tạm lắng, triển lãm ô tô lớn đầu tiên kể từ sau trận đại dịch đã khai mạc vào cuối tuần này tại Bắc Kinh, tạo cơ hội cho các nhà sản xuất ô tô giới thiệu những mẫu xe mới và những ý tưởng lớn cho tương lai. 

Những chiếc xe thể thao đa dụng, xe sedan và những chiếc xe hơi sáng chói khác nhắm đến người tiêu dùng Trung Quốc, những người đã xuất hiện sau những lệnh phong tỏa bởi COVID-19 với khao khát chi tiêu.

Nền kinh tế Trung Quốc đã suy thoái trong quý I, sự suy giảm đầu tiên của kỷ nguyên hiện đại. Hiện, nền kinh tế nước này đã tiếp tục phát triển. Hệ thống nhà máy của quốc gia này một lần nữa cung cấp hàng hóa cho thế giới. Các khoản cho vay dồi dào của chính phủ đang thúc đẩy các dự án xây dựng lớn.

Theo các quan chức Trung Quốc, ​​tốc độ tăng trưởng dự kiến tăng nhanh trong quý III, ngay cả khi phần còn lại của thế giới chậm lại. Sự phục hồi trong chi tiêu bắt đầu từ những người giàu có sau khi lệnh phong tỏa hồi cuối năm 2019 và bắt đầu lan sang các gia đình trung lưu. Hiện, nhiều người lao động có thu nhập thấp vẫn đang gặp khó khăn. 

Doanh số bán lẻ trong tháng trước đã tăng 0,5 so với cùng kỳ năm ngoái. Đây được xem là mức tăng đầu tiên trong năm nay. Chuỗi nhà hàng tầm trung Xibei trên toàn quốc hầu như không có khách vào mùa xuân năm nay, cho biết doanh số bán hàng của họ từ ngày 18-24.9 đã tăng 4,5% so với cùng ngày năm ngoái.

Người giàu Trung Quốc đã sẵn sàng mua sắm trở lại. Các nhà hàng, khách sạn và sân bay đông đúc trở lại. Các khách sạn kinh doanh ở Bắc Kinh đã tăng gần gấp đôi giá phòng bằng cách loại bỏ giảm giá đại dịch. 

Thực tế tất cả các chuyến du lịch quốc tế vẫn bị đình chỉ, các sân bay lớn ở các thành phố như Quảng Châu và Trùng Khánh có lượng khách nội địa gần nhiều như năm ngoái.

Sự chi tiêu của những khách hàng đã nâng cao doanh số cho các nhà sản xuất ô tô hạng sang như Porsche và Nio - một đối thủ cạnh tranh ô tô điện của Trung Quốc với Tesla.

Khi tầng lớp trung lưu của Trung Quốc tham gia vào việc chi tiêu, tốc độ của các nhà sản xuất ô tô gần như đã bắt kịp tốc độ của năm ngoái. Những lo ngại của công chúng về việc lây nhiễm virus trên phương tiện giao thông công cộng đã giúp doanh số bán xe hơi tăng mạnh trong những tuần gần đây ngay cả khi những lo ngại đó giảm dần.

Tỉ lệ phần trăm thay đổi hàng năm trong doanh số bán ô tô ở Trung Quốc. Nguồn ảnh: Automotive Foresight.

Giám đốc Điều hành Yale Zhang của công ty tư vấn ở Thượng Hải Automotive Foresight cho biết: “Các phương tiện rẻ hơn đang quay trở lại”. Dường như người Trung Quốc đang chi tiêu trở lại khi phần lớn chi tiêu của họ hầu như đóng băng trong thời gian phong tỏa.

Tuy nhiên, không phải tất cả những người tiêu dùng Trung Quốc đều cảm thấy như vậy. Nhiều người lao động có thu nhập thấp và những sinh viên mới tốt nghiệp đại học vẫn chưa tìm được việc làm mới sau khi đại dịch ngừng hoạt động hoặc đang phải làm việc với mức lương thấp hơn. Các doanh nghiệp và người tiêu dùng ở nhiều thành phố nội địa đang gặp khó khăn.

Trung Quốc là một trong những nước có mức bất bình đẳng thu nhập cao nhất thế giới, sánh ngang với các nước như Brazil. Do đó, các gia đình thịnh vượng đóng một vai trò không cân xứng trong nền kinh tế Trung Quốc.

Nhà kinh tế trưởng Derek Scissors của China Beige Book cho biết: “Các khu vực giàu nhất đang hoạt động tốt hơn trên diện rộng”, đặc biệt là các khu vực xuất khẩu dọc theo bờ biển, trong khi phần còn lại của đất nước bị tụt lại.

Nghiên cứu về người tiêu dùng của các công ty đa quốc gia cho thấy những gia đình này đang tham gia vào cái mà họ gọi là chi tiêu bù đắp sau khi sống sót vượt qua nỗi sợ hãi và cái chết của đại dịch. Điều này giúp cho Trung Quốc chế ngự COVID-19 trong biên giới của mình. 

Ngược lại, các quốc gia châu Âu đang đóng cửa các quán bar và nhà hàng để đối phó với làn sóng nhiễm trùng mùa thu. Tại Mỹ, tình trạng sa thải nhân viên vẫn phổ biến và nhiều doanh nghiệp đã phải đóng cửa.

Triển lãm ô tô Bắc Kinh được tổ chức hàng năm xen kẽ với triển lãm ô tô Thượng Hải, đã chứng minh một lăng kính lạc quan trong những năm qua về việc tập trung những điểm mạnh và điểm yếu của nền kinh tế Trung Quốc. 

Các triển lãm này ngày càng bị chi phối nhiều hơn bởi các thương hiệu cao cấp, bởi các loại xe phù hợp với thị hiếu của người Trung Quốc và bởi các nhà sản xuất ngày càng tinh vi của Trung Quốc với tham vọng tạo ra các thương hiệu toàn cầu.

Thoát khỏi sự hoành hành của COVID-19, nền kinh tế Trung Quốc đã trở lại những cách phát triển vượt bậc. Nguồn ảnh: AFP.

Triển lãm cũng cho thấy sự chuyển mình của Trung Quốc từ một nước tụt hậu về công nghệ trở thành thị trường ô tô điện lớn nhất thế giới, vốn được khách hàng săn đón trong những tháng gần đây.

Hôm 26.9, Ford đã công bố phiên bản Trung Quốc của Mustang chạy điện mới. Nio đã công bố nâng cấp phần mềm tự lái trên ô tô điện cho phép chúng hòa nhập với giao thông đường cao tốc.

Giám đốc Điều hành Thomas Ingenlath của Polestar - một liên doanh của Volvo Cars và công ty mẹ tại Trung Quốc Zhejiang Geely - cho biết Công ty đang xây dựng một nhà máy hoàn toàn mới chỉ chạy bằng năng lượng tái tạo.

Triển lãm ô tô Bắc Kinh phản ánh nhất quán những điểm mạnh và điểm yếu của nền kinh tế Trung Quốc. Nguồn ảnh: EPA.

Tuy nhiên, nền kinh tế Trung Quốc vẫn dễ bị tổn thương. Nhiều ca nhiễm mới vẫn có thể xuất hiện, đặc biệt là vì virus bị ngăn chặn quá nhanh nên rất ít người có cơ hội tạo miễn dịch. Trung Quốc đã đối phó với nguy cơ này bằng cách duy trì một số biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang.

Một nỗi sợ hãi khác nằm ở hệ thống tài chính. Các ngân hàng quốc doanh của Trung Quốc đã làm tràn ngập nền kinh tế bằng các khoản vay khổng lồ với lãi suất thấp, làm tăng thêm nỗi lo lâu dài về nợ xấu. Cổ phiếu và trái phiếu của China Evergrande Group, một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất nước này, đã giảm mạnh vào tuần trước do lo ngại về cách thức quản lý khoản nợ hơn 120 tỉ USD.

Mối lo thứ 3 nằm ở sức khỏe của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Những người này thường thiếu các mối liên hệ chính trị cần thiết để có được các khoản vay từ hệ thống ngân hàng do nhà nước lãnh đạo. Một đợt bùng phát lớn khác trong mùa đông này có thể quét sạch nhiều doanh nhân.

Có thể bạn quan tâm:

► Đại dịch COVID-19 đã xóa sạch 3,5 tỉ USD thu nhập từ người lao động khắp thế giới