Kinh tế thế giới 2015: Người thắng, kẻ thua
Dù các ngân hàng trung ương tiếp tục bơm thanh khoản vào thị trường, song giá dầu thô vẫn lao dốc và lạm phát vẫn chưa thể tăng lên.
2015 cũng là một năm thế giới chứng kiến nhiều sự khác biệt. Trong khi giá hàng hóa sụt giảm khiến các thị trường mới nổi lớn như Nga và Brazil lao đao, một số nền kinh tế mới nổi khác như Ấn Độ và Việt Nam đã gây ngạc nhiên khi đạt được những kết quả khả quan.
Còn ở nhóm nước phát triển, thị trường việc làm tăng trưởng tốt cho phép Fed thắt chặt chính sách lần đầu tiên kể từ 2006, trong khi tăng trưởng của nước láng giềng của Mỹ là Canada vẫn ảm đạm.
Hãy cùng nhìn lại những kẻ thắng, người thua trong một năm vừa qua:
Những gam màu sáng tối:
Trong các nền kinh tế phát triển, những nước nhỏ hơn ở châu Âu lại có tốc độ tăng trưởng tốt nhất. GDP của Ireland tăng 7% trong quý III/2015, cao hơn cả của Trung Quốc và cao hơn rất nhiều so với mức 1,6% của eurozone.
Tăng trưởng ở nhóm nước phát triển |
Trái lại, bức tranh của Phần Lan mờ nhạt hơn. Thành viên eurozone nằm xa nhất ở cực Bắc và cũng là nước chỉ trích Hy Lạp nhiều nhất trong suốt các cuộc đàm phán cứu trợ của nước này đang trải qua thời kỳ khó khăn vì các ngành sản xuất giấy và đồ điện gia dụng trì trệ. Xuất khẩu sang thị trường Nga sụt giảm cũng ảnh hưởng đến kinh tế Phần Lan.
Ở các thị trường mới nổi, những điểm sáng bao gồm Việt Nam, Tanzania và … Trung Quốc. Bất chấp 5.000 tỷ USD đã bốc hơi khỏi thị trường chứng khoán và GDP tăng trưởng ở tốc độ thấp nhất 25 năm qua, nhưng so với các nước khác thì Trung Quốc vẫn tăng trưởng vượt trội.
Diễn biến ở các thị trường mới nổi |
Kinh tế Ấn Độ cũng tăng trưởng nhanh hơn dự báo trong quý III/2015, với GDP tăng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Quý trước đó GDP của Ấn Độ cũng tăng trưởng 7%.
Ngược lại, Nga đang hướng tới chuỗi suy giảm dài nhất trong 2 thập kỷ mà nguyên nhân chủ yếu là bởi giá dầu. Brazil đối mặt với giá hàng hóa lao dốc, bê bối tham nhũng và thâm hụt ngân sách ngày càng lớn. Goldman Sachs cảnh báo rằng nước này đang chìm vào suy thoái.
Đất nước đặc biệt:
Nhật Bản đã trải qua 3 cuộc suy tóoái kể từ năm 2006 và vừa tránh được một cuộc trong quý III vừa qua |
Nhật Bản được nhắc đến như một trường hợp đặc biệt. Sau khi điều chỉnh số liệu, GDP của nước này tăng trưởng trong quý III thay vì suy giảm như ước tính ban đầu, đồng nghĩa rằng nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới sẽ tránh được cuộc suy thoái lần thứ 2 trong 3 năm. Một số chuyên gia kinh tế nhận định điều này có nghĩa là kinh tế Nhật Bản đang trên đà cải thiện, mặc dù vẫn còn nhiều thử thách ở phía trước.
Việc làm:
Các nước từ phát triển đến mới nổi đã tìm thấy sự ổn định trên thị trường lao động |
Khác với số liệu về GDP, số liệu về thị trường việc làm trên toàn thế giới vẽ nên một bức tranh khá phức tạp.
Tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất có thể được tìm thấy ở các nước như Nhật Bản và Thụy Sĩ, hay Thái Lan và Singapore. Tuy nhiên, các nước Tây Âu vẫn không thể giảm tỷ lệ thất nghiệp. Mức thất nghiệp 2 con số ở Hy Lạp và Tây Ban Nha nhấn mạnh những thách thức mà những nước này gặp phải.
Nhật Trường
Nguồn Bloomberg