Kinh tế hợp tác xã: Phao cứu sinh mới cho châu Âu

Trong khi các nước Tây Âu vẫn vật lộn với thắt lưng buộc bụng và tăng trưởng kém, kinh tế hợp tác xã được minh chứng là một công cụ hữu hiệu, mang lại sự phục hồi cho các doanh nghiệp do chính người lao động làm chủ.

Trong vô số hợp tác xã đang hoạt động tại Anh và châu Âu, Delta T của Hayley Platt nổi lên là mô hình hợp tác thành công nhất, với doanh thu tăng gấp đôi trong vòng 5 năm qua. Trong hợp tác xã Delta T, mọi người công nhân đều có quyền lợi và đều được tham gia vào mọi quyết định kinh doanh của công ty. Nói một cách khác, mỗi người công nhân chính là chủ của hợp tác xã Delta T.

Mặt hàng chủ yếu mà Delta T sản xuất là thiết bị đo độ ẩm đất và các công cụ khoa học khác. Trong khi cả châu Âu phải oằn mình vì khủng hoảng, thắt lưng buộc bụng càng khiến những hợp tác xã như Delta T tăng trưởng và mở rộng danh tiếng, bất chấp kinh tế ngày một yếu kém.

Chủ tịch ủy ban quản lý Delta T, ông Chris Nicholl, chia sẻ: "Chúng tôi cùng nhau đưa ra quyết định đầu tư, chúng tôi cũng nhất trí liên tục tái đầu tư lợi nhuận, thay vì phải trả cổ tức cho các cổ động hoặc một tổng giám đốc điều hành như các công ty bình thường".

Trong năm 2010, ước tính trên toàn châu Âu có 160.000 hợp tác xã, với 5,4 triệu người lao động. Ở Anh, trong 5 năm qua, số hợp tác xã cũng tăng lên 20%.

Rất nhiều sản phẩm nổi tiếng đã được xuất xưởng từ các hợp tác xã. Gần như mọi chai sâm banh của Pháp, thịt xông khói của Đan Mạnh đều do các hợp tác xã sản xuất và được xuất sang hơn 100 quốc gia. Trong khi đó, 90% loại pho mát Parmesan trứ danh cũng do các hợp tác xã sản xuất. Thậm chí, câu lạc bộ bóng đá Barcelona cũng thuộc quyền chủ quản của một hợp tác xã.

Ông Ed Mayo, tổng thư ký Hiệp hội Hợp tác xã Anh, cho rằng kinh tế châu Âu sẽ hiệu quả hơn nếu nhiều công ty áp dụng những mô hình hợp tác xã như vậy.

Ông Mayo nói: "Không một động lực nào thúc đẩy người lao động tham gia kinh doanh mạnh mẽ hơn những lợi ích từ giá trị mà chính bàn tay họ tạo ra. Trong kinh đó nền kinh tế Anh là điển hình rõ rệt nhất về tình trạng người lao động không gắn bó với doanh nghiệp, bởi họ không có động lực nào để làm điều đó".

Còn trưởng phòng hỗ trợ kỹ thuật hợp tác xã Delta T Lynnette Caicco thì cho biết: "Trước đây, khi tôi làm việc trong nhà hàng, tôi làm rất chăm chỉ, nhưng chỉ với mục đích duy nhất là tiền tiền và tiền, và tất nhiên tôi cũng bị tận dụng vắt kiệt sức lao động. Nhưng ở đây, những người chủ tốt hơn bất kỳ ông chủ nào của tôi trong quá khứ".

John Lewis là một trong những cái tên thành công khác trong vô vàn hợp tác xã ở Anh. Thành công của hợp tác xã cũng nằm ở việc kích thích người lao động làm việc. Theo quy định, các thành viên của công ty được chia phần thưởng công việc với tỷ lệ 17%. Cách làm như vậy cũng chính là chìa khóa cho sự phục hồi của châu Âu.

Nguồn Reuters/Dân Việt