Hoàng gia Anh ký sắc lệnh ân xá cho Alan Turing

Nhà toánhọc phá mã Enigma thời Thế Chiến 2 đã nhận được lệnh ân xá của Hoàng gia Anh 59năm sau ngày mất. Bị kết án vì đồng tính luyến ái và áp dụng “hoạn hóa học”, ôngchết vì nhiễm độc cyanide, 2 năm sau đó (1954). Lệnh ân xá của Nữ hoàng đưa ratheo đề nghị của Bộ trưởng Tư pháp Chris Grayling.

Thành tựu nổi bật và sự đối xử bấtcông

Tiếcthay, những thành tựu đó bị phủ nhận vì án phạt vì hoạt động tình dục đồng tínhnăm 1952. Đây là chuyện ngày nay chúng ta coi là khó hiểu và bất công.

Án phạt đókhiến ông bị mất việc ở Tổng hành dinh Truyền thông Chính phủ GCHQ, bị theo dõivì người ta sợ ông có thể bị gián điệp Liên Xô tuyển mộ hoặc bỏ trốn sang Nga. Ôngchết năm 1954 vì nhiễm độc cyanide. Chính phủ cho là tự sát, nhưng mẹ và thânquyến Turing phủ nhận điều đó. Alan Turing từng bị áp dụng thử nghiệm “hoạn hóahọc”.

Nỗ lực làmsạch thanh danh của Alan Turing diễn ra bền bỉ trong nhiều năm. Năm 2009 Thủ tướngAnh Gordon Brown gửi lời xin lỗi chính thức. Việc hủy bản án của Turing bị từchối năm 2012 vì Bộ trưởng tư pháp lúc đó Lord McNally cho rằng ông bị kết ántheo đúng luật.

Lệnh Ânxá hoàng gia lần này được đưa ra dù rằng dưới con mắt của luật pháp Anh ông Turingvẫn đã bị kết án đúng tội. Nó là lời công nhận những cống hiến của một anh hùngchiến tranh và sửa chữa một số những bất công mà ông đã phải chịu.

Thông điệp chính trị

Bên cạnhyếu tố cá nhân dành cho gia đình Turing, và yếu tố xã hội với tư cách là lờitri ân, Lệnh Ân xá cũng có tính chính trị quốc tế. Tòa Thượng thẩm Ấn Độ gần đâyđã khôi phục án phạt vì tình dục đồng giới. Tình hình LGBT ở Nga cũng có nhiều điềuđáng lo.

Trêndanh nghĩa Anh là nước đứng đầu Khối Thịnh vượng chung gồm các thuộc địa cũ củaAnh, với Nữ hoàng Elizabeth là Nguyên thủ Quốc gia. Ấn Độ là nước thành viên lớnthứ nhất về dân số và thứ hai về diện tíchtrong khối sau Australia. Lệnh Ân xá của Nữ hoàng sẽ là thông điệp gửi tới các nước về quyềnlợi LGBT.

Nguồn The Guardian