Ảnh: Getty Image.

 
Quyên Nhi Thứ Ba | 08/10/2024 14:03

Hai nhà khoa học Mỹ nhận giải Nobel Y sinh 2024

Hai nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun được vinh danh Nobel Y học 2024 nhờ khám phá viRNA, cơ chế kiểm soát hoạt động của gen trong tế bào.

Hai nhà khoa học người Mỹ, Victor Ambros và Gary Ruvkun, được vinh danh Nobel Y sinh 2024, nhờ phát hiện cơ chế điều chỉnh hoạt động của gen, một khám phá mang tính đột phá về cách các tế bào trong cơ thể con người hoạt động. Giải thưởng trị giá 11 triệu krona Thụy Điển (khoảng 1,1 triệu USD) được công bố bởi Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở Stockholm vào thứ Hai.

Khi nghiên cứu loài giun tròn nhỏ có tên C. elegans, hai nhà khoa học Ambros và Ruvkun đã phát hiện ra viRNA, một loại phân tử RNA siêu nhỏ có khả năng kiểm soát hoạt động của gen trong các loại tế bào khác nhau. Cơ chế này cho phép các tế bào trong cơ thể như tế bào cơ, tế bào ruột và tế bào thần kinh, thực hiện các chức năng chuyên biệt của mình.

Nobel Y sinh 2024 được công bố bởi Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở Stockholm vào thứ Hai. Ảnh: CNN.
Nobel Y sinh 2024 được công bố bởi Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở Stockholm vào thứ Hai. Ảnh: CNN.

Mặc dù tất cả các loại tế bào trong cơ thể đều mang cùng một bộ thông tin di truyền từ DNA, viRNA có vai trò quan trọng trong việc kích hoạt chính xác các tập hợp gen phù hợp trong từng loại tế bào cụ thể.

“Quá trình điều chỉnh gen bằng viRNA, lần đầu tiên được hai nhà khoa học phát hiện, đã tồn tại hàng trăm triệu năm. Cơ chế này đã thúc đẩy sự tiến hóa của các sinh vật ngày càng phức tạp”, Hội đồng Nobel nhấn mạnh trong tuyên bố.

Ông Victor Ambros (70 tuổi) hiện công tác tại Trường Y khoa Đại học Massachusetts, và ông Gary Ruvkun (72 tuổi) làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y Harvard. Phát hiện của cả hai đã giúp mở ra hướng đi mới trong nghiên cứu y học và sinh học phân tử.

Giải Nobel Y sinh 2023 đã vinh danh những nghiên cứu nền tảng cho sự ra đời của vắc-xin mRNA chống COVID-19. Trước đó, nhiều nhà khoa học từng đoạt giải Nobel Y sinh đã được vinh danh nhờ các phát hiện mang tính bước ngoặt, từ việc tìm ra các loại virus, phát triển công nghệ chụp cộng hưởng từ (MRI) cho đến thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Hơn một thế kỷ trước, giải thưởng này đã tôn vinh nhà khoa học Frederick G. Banting và nhà sinh lý học John Macleod nhờ phát hiện ra insulin.

Giải Nobel, được trao hàng năm cho các thành tựu xuất sắc trong lĩnh vực vật lý, hóa học, y học, văn học và hòa bình, bắt nguồn từ di chúc của ông Alfred Nobel, nhà phát minh thuốc nổ người Thụy Điển, qua đời năm 1896. Giải Nobel Kinh tế được thêm vào năm 1968 do Ngân hàng Trung ương Thụy Điển sáng lập.

Từ nay đến ngày 14/10, các nhà khoa học đoạt giải Nobel sẽ lần lượt được công bố tại Stockholm, ngoại trừ giải Nobel Hòa bình do Ủy ban Nobel Na Uy tại Oslo quyết định.

Nguồn Bloomberg