Giành thị phần dầu Nga ở châu Âu, Mỹ dự kiến xuất khẩu nhiều dầu chưa từng thấy trong năm 2023

Đầu tháng này, số liệu hàng tuần của chính phủ cho thấy dầu thô Mỹ xuất khẩu đạt 5 triệu thùng/ngày – một con số nhiều chưa từng thấy. Những người lạc quan nhất trên thị trường dầu mỏ dự báo Mỹ sẽ xuất khẩu bình quân hơn 4 triệu thùng/ngày trong những tháng tới và năm 2023. 

Trong bối cảnh thế giới đang vật lộn với một trong những cuộc khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất trong lịch sử, Mỹ đang dần trở thành nhà cung cấp dầu hàng đầu. Quốc gia này có khả năng tiếp tục duy trì vị thế này do công suất khai thác dự trữ chỉ ở mức hạn chế của OPEC+ và EU tiến tới ngừng nhập khẩu dầu thô của Nga từ đầu tháng 12 tới.

Giá nhiên liệu tăng vọt sau khi Nga tấn công Ukraine, trong khi đó, những biến động “cực đoan” trên thị trường dầu kỳ hạn đã khiến Bộ trưởng Dầu mỏ Saudi Arabia xem xét cắt giảm nguồn cung hơn nữa bất chấp tình trạng thiếu hụt ở các quốc gia tiêu thụ.

“Các nhà cung cấp dầu của Mỹ đã nắm bắt được thị phần trên khắp châu Âu có lẽ sẽ tiếp tục giữ thị phần này trong 2 năm tới, khi mà các nhà sản xuất khác, bao gồm ở Biển Bắc và Tây Phi, đã không tăng sản lượng một cách ổn định”, ông Conor McFadden, người đứng đầu bộ phận dầu mỏ tại Europe at Trafigura – một trong những nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất của Mỹ, nhận định.

Theo một cuộc thăm dò ý kiến ​​của các nhà phân tích trong ngành, mặc dù việc hết dầu dự trữ của Mỹ vào mùa thu này có thể làm chậm xuất khẩu trong thời gian ngắn, nhưng khó có khả năng làm giảm dòng chảy khổng lồ này trong dài hạn. 

Các nhà máy khoan của Mỹ đã tăng sản lượng khai thác, ngay cả khi ở mức vừa phải, và công suất lọc dầu của nước này dự kiến ​​sẽ không mở rộng, để lại nhiều dầu hơn cho xuất khẩu. Trên thực tế, xuất khẩu hàng tuần đã vượt 4 triệu thùng/ngày trong nhiều tuần liên tiếp, lần đầu tiên kể từ khi lệnh cấm xuất khẩu được dỡ bỏ vào cuối năm 2015, theo dữ liệu mới nhất của Cơ quan Thông tin Năng lượng.

Các chuyến hàng dầu thô hàng năm của Mỹ ra nước ngoài dự kiến ​​sẽ đạt trung bình từ 3,3 triệu thùng/ngày lên cao nhất là 3,6 triệu thùng ngày trong năm nay, từ mức gần 3 triệu vào năm 2021, theo các nhà phân tích tại ESAI Energy, Phần lớn số dầu này được xuất sang các nước châu Âu, nơi đang tìm kiếm nguồn cung mới trước khi lệnh cấm nhập khẩu dầu Nga của Liên minh châu Âu (EU) có hiệu lực từ ngày 5/12.

“Hiện tại, Mỹ chỉ chiếm khoảng 16% tổng lượng dầu thô nhập khẩu qua đường biển của châu Âu, tăng nhẹ từ mức 15,3% trước chiến tranh”, nhà phân tích thị trường dầu cấp cao Rohit Rathod của Vortexa phát biểu.

Còn theo nhà phân tích dầu khí Matt Smith của Kpler, Mỹ vẫn còn nhiều dư địa để giành thị phần của Nga tại châu Âu. Hiện 27 nước thành viên EU hiện vẫn nhập khoảng 1,1 triệu thùng dầu từ Nga mỗi ngày.

Mỏ dầu Midway-Sunset ở California, Mỹ. Ảnh: NY Times.

Mỹ không chỉ lấp đầy khoảng trống mà Nga để lại ở châu Âu mà cũng đang thay thế cho nguồn cung từ các nhà cung cấp truyền thống khác của châu lục này như Kazakhstan – nơi đang chứng kiến sự gián đoạn trong hoạt động xuất khẩu dầu thô qua đường ống CPC do vấn đề kỹ thuật.

“Mỹ đang thâm nhập cả thị phần của các nước Bắc Phi ở châu Âu, cũng như bù đắp cho dòng chảy dầu thô bị gián đoạn từ Libya - nơi đang phải ngừng sản xuất do vấn đề chính trị”, nhà phân tích thị trường dầu khí Hunter Kornfeind của Rapidan nói.

Theo ông McFadden của Trafigura, các hãng tinh luyện dầu ở châu Âu đang ngày càng thoải mái hơn với việc sử dụng dầu Mỹ bởi hoạt động giao hàng đang diễn ra ổn định và đáng tin cậy.

“Khi các chuỗi cung ứng năng lượng của thế giới trở nên căng thẳng quá mức, dầu thô Mỹ đã lấp đầy chỗ trống”, ông nói thêm.

Trong dài hạn, các đơn hàng ở châu Á cũng sẽ là nhân tố quan trọng giúp xuất khẩu dầu thô của Mỹ tăng lên. Trong 2 tháng qua, các nước châu Á đã mua một lượng lớn dầu Mỹ, khi cạnh tranh với nguồn cung ở Trung Đông nóng lên. Dù vậy, một lượng dầu lớn hơn vẫn được xuất khẩu từ Nga sang Trung Quốc và Ấn Độ kể từ khi chiến tranh nổ ra.

Có thể bạn quan tâm: 

Trung Quốc "sốt" sầu riêng, các nước Đông Nam Á mở rộng xuất khẩu

Nguồn Bloomberg