Giải quyết nợ sẽ tiêu tốn ngân sách của Mỹ nhiều hơn chi phí cho quốc phòng

Thị trường trái phiếu đang gửi đi một thông điệp đầy hi vọng về sức mạnh của nền kinh tế Mỹ và có lẽ, nó cũng đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình hình tài chính không bền vững của nước này. Khi FED bắt đầu tăng lãi suất quỹ liên bang chuẩn vào tháng 3/2022, lãi suất dài hạn cũng tăng theo. Động thái này của FED đã liên tiếp kéo dài cho đến cuối năm ngoái, khi lãi suất đi ngang. Sau đó vào tháng 5, trước sự ngạc nhiên của nhiều nhà đầu tư, FED một lần nữa theo đuổi chính sách diều hâu và không có ý định chậm lại. Vào ngày 11/10, lãi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ đạt 4,7%, gần mức cao nhất trong 16 năm.

Theo Bank of America, vì giá trái phiếu và lãi suất có mối quan hệ nghịch đảo nên điều này không tốt cho các nhà đầu tư trái phiếu, những người đang phải hứng chịu “thị trường trái phiếu giá xuống lớn nhất mọi thời đại”. Nhưng điều đó cũng có hại cho chính nước Mỹ. Khi lợi suất trái phiếu tăng, chi phí tài trợ cho khoản nợ của Mỹ, hiện là 26 nghìn tỉ USD cũng tăng lên. Trong năm tài chính kết thúc vào ngày 30/9/2023, tổng số tiền lãi phải trả cho khoản nợ của Mỹ là khoảng 660 tỉ USD, tăng so với 475 tỉ USD của năm trước. Gần đây nhất là vào tháng 5/2022, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), dự báo những chi phí như vậy sẽ là 442 tỉ USD, hoặc thấp hơn 33%.

Biểu đồ trái: % lãi suất trái phiếu phải trả trên tổng GDP của Mỹ. Biểu đồ phải: % chi tiêu của chính phủ Mỹ trên tổng GDP.

Đây sẽ không phải là vấn đề lớn nếu Mỹ sắp xếp lại hệ thống tài chính của mình. Nhưng các ước tính được CBO công bố vào ngày 10/10 cho thấy thâm hụt ngân sách liên bang đã tăng lên 2 nghìn tỉ USD (7,6% GDP) trong năm tính đến ngày 30/9, tăng từ 900 tỉ USD (3,5%) của năm trước. Các nhà quan sát trong thị trường tài chính cảnh báo rằng nếu lãi suất và thâm hụt không giảm, chi phí trả nợ của Mỹ có thể tăng vọt, lấn át các khoản chi tiêu khác. CBO ước tính rằng, ngay cả khi giả định lãi suất giảm, chi phí lãi vay đến năm 2028 sẽ đạt 1 nghìn tỉ USD, tương đương 3,1% GDP dự kiến ​​- nhiều hơn số tiền sẽ chi cho quốc phòng.

Những con số như vậy sẽ khiến các nhà hoạch định chính sách ở Washington lo sợ. Ngay cả khi hiểu về lý do tại sao lãi suất lại tiếp tục tăng, rằng nguy cơ suy thoái sắp xảy ra đã giảm, khiến FED phải giữ chuẩn cao hơn trong thời gian dài hơn các khoản thanh toán lãi suất tính theo tỉ trọng trong GDP có thể sẽ tiếp tục tăng do thâm hụt ngày càng mở rộng, mặc dù triển vọng tăng trưởng tốt hơn. 

Và xét trên một khía cạnh ít lành tính hơn rằng lãi suất tăng phản ánh nỗi lo sợ về quy mô phát hành trái phiếu Kho bạc và giảm sự hấp dẫn của loại hình đầu tư này thì càng có nhiều lý do để lo lắng.

Có thể bạn quan tâm: 

Nền kinh tế toàn cầu đang rất "khập khiễng"

Nguồn The Economist