Gây dựng đế chế 8 tỉ USD từ trà sữa và kem 1 USD

Vào cuối những năm 1990, chàng sinh viên đại học Zhang Hongchao đã mở một quầy đồ uống lạnh ở Trịnh Châu, một thành phố có khoảng 13 triệu dân ở miền trung Trung Quốc. Một thập kỷ sau, em trai ông cũng tham gia kinh doanh. Giờ đây, họ giàu hơn cả người đứng sau Starbucks, chuỗi cà phê nổi tiếng toàn cầu.

Tập đoàn Mixue của họ, một đế chế F&B với hơn 45.300 cửa hàng bán trà sữa, cà phê và kem với giá 1 USD, niêm yết tại Hồng Kông vào ngày 3/3 sau đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng trị giá 444 triệu USD, đợt IPO lớn nhất của thành phố này trong năm nay. Việc bán cổ phiếu mang lại cho Hongchao và em trai Zhang Hongfu tổng tài sản là 8,1 tỉ USD theo Bloomberg Billionaires Index. Cổ phiếu được định giá ở mức 202,50 dollar Hồng Kông (26,04 USD) một cổ phiếu, và hai anh em sẽ sở hữu tổng cộng 82% cổ phần sau khi niêm yết. Cộng lại, họ giàu hơn ông Howard D. Schultz, cựu Giám đốc Điều hành của Starbucks, người có giá trị tài sản hơn 6 tỉ USD.

Trong bối cảnh tiêu dùng Trung Quốc suy thoái, trà sữa nổi lên như một điểm sáng hiếm hoi. Tuy nhiên, ngành công nghiệp này lại đầy cạnh tranh, với các nhà cung cấp liên tục tham gia vào những cuộc chiến giá cả, giống như cuộc chiến cà phê tại Mỹ trong những thập kỷ qua. Một số đối thủ đã chủ động huy động vốn để mở rộng quy mô kinh doanh.

Sau nhiều năm tăng trưởng chóng mặt, Mixue hiện đã có nhiều cửa hàng hơn bất kỳ chuỗi thực phẩm và đồ uống nào được niêm yết trên toàn cầu, vượt qua Starbucks và McDonald's vào năm ngoái, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp. Ngoài Trung Quốc, Mixue hoạt động trên khắp châu Á - Thái Bình Dương, với khoảng 70% doanh thu ở nước ngoài đến từ Indonesia và Việt Nam.

“Một sự thật đáng chú ý về Mixue là, không giống như các công ty cùng ngành, họ không chỉ sản xuất trà”, bà Devi Subhakesan, một nhà phân tích độc lập tại Investory ở Singapore cho biết. “Sản phẩm của họ đa dạng từ nước chanh, các loại trà và cà phê.”

Ông Hongchao vẫn là sinh viên ở Hà Nam vào năm 1997 khi mở một ki-ốt bán đồ uống, theo các phương tiện truyền thông địa phương. Sau những nỗ lực kinh doanh ban đầu không thành công, vào năm 1999, ông đã mở một gian hàng bán đá bào phủ siro và mứt có tên là Mi Xue Bing Cheng, có nghĩa là "vị ngọt và mát lạnh sảng khoái", theo bản cáo bạch IPO.

Ông Hongchao bắt đầu bằng cách bán kem rẻ hơn 20% so với đối thủ cạnh tranh, sau đó mở rộng menu sản phẩm bao gồm sinh tố và trà pha với trái cây tươi, trân châu hoặc sữa. Những loại trà sữa trân châu như vậy đã trở nên phổ biến trên khắp Trung Quốc và nhiều nơi khác ở châu Á trong những năm gần đây.

Người em trai Zhang đã tham gia kinh doanh vào năm 2007, tập trung vào quản lý hoạt động của chuỗi và tạo ra mô hình nhượng quyền trước khi trở thành giám đốc điều hành, theo tài liệu IPO. Tập đoàn có hai thương hiệu chính, Mixue cho đồ uống trà tươi và Lucky Cup cho các sản phẩm cà phê. Các lựa chọn này thường có giá khoảng 1 USD khiến chúng trở nên phổ biến trong các trường đại học.

Mô hình kinh doanh của Mixue dựa vào việc nhượng quyền thương mại hơn 99% các cửa hàng của mình, giúp công ty nhanh chóng mở rộng trên khắp các thành phố lớn của Trung Quốc và vào các thành phố và thị trấn nhỏ hơn. Tập đoàn đã bán được khoảng 7,4 tỉ đồ uống thông qua mạng lưới của mình vào năm 2023, tăng 57% so với năm trước.

Mixue trở thành chuỗi cửa hàng thực phẩm và đồ uống niêm yết lớn nhất thế giới. Ảnh: Bloomberg.

Khối tài sản mà anh em nhà Mixue tích lũy được là rất lớn ngay cả đối với câu lạc bộ tỉ phú trà sữa đang ngày càng phát triển của Trung Quốc. Ông Yun'an Wang, người sáng lập trẻ tuổi của thương hiệu Guming gần đây nhất đã gia nhập hàng ngũ này khi công ty của ông niêm yết tại Hồng Kông vào ngày 12/2. 

Tuy nhiên thì vẫn có một số bằng chứng sống cho thấy sự giàu có trong giới tỉ phú trà sữa có thể là bong bóng. Một chuỗi trà sữa khác, Sichuan Baicha Baidao, đã lên sàn vào tháng 4. Hai vợ chồng sáng lập công ty, Wang Xiaokun và Liu Weihong, có tổng giá trị tài sản ròng khoảng 2,7 tỉ USD vào thời điểm ra mắt, nhưng tài sản của họ đã giảm sút khi cổ phiếu mất khoảng 40% giá trị. Đối thủ nhỏ hơn, Nayuki, là công ty trà sữa đầu tiên ra mắt tại Hồng Kông vào tháng 6/2021. Kể từ đó, công ty đã mất gần 90% vốn hóa thị trường khi sự cạnh tranh tăng vọt ở Trung Quốc. Những người sáng lập từng là tỉ phú của công ty, Peng Xin và chồng là Zhao Lin, đã chứng kiến ​​khối tài sản của họ giảm xuống còn dưới 300 triệu USD từ 2,2 tỉ USD vào thời điểm IPO.

Có thể bạn quan tâm:

 Biển cả đang "nuốt chửng" châu Phi

Nguồn Bloomberg