English
Thứ Năm | 18/09/2014 21:14
Đồng euro đã được cứu như thế nào? (Phần 2)
Người Mỹ thực sự muốn giúp châu Âu vượt qua cuộc khủng hoảng bằng kinh nghiệm của bản thân, nhưng châu Âu luôn hoài nghi về động cơ của Mỹ.
Ép Hy Lạp
Ông Sarkozy đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp bao gồm các chuyên gia tư vấn thân thiết tạicung điện Elysée. Theo lời một thành viên tham gia cuộc họp, động thái đáp trả đầu tiên của tổngthống Pháp là buộc ông Papandreou phải thu lại những hành động đã thực hiện: ông có thể lựa chọnchấp nhận các điều kiện của khoản cứu trợ hoặc Hy Lạp sẽ bị buộc phải rút khỏi khu vực đồng tiềnchung euro ngay lập tức.
Ông Sarkozy đã gọi điện cho bà Merkel và đồng ý một chiến lược chung. Họ sẽ yêu cầu ôngPapandreou tham gia hội nghị ở Cannes, nơi G20 sẽ có cuộc họp thường niên trong 48 giờ, và thuyếtphục ông đồng ý tổ chức cuộc trưng dân ý không liên quan đến gói cứu trợ, như vậy Hy Lạp vẫn có thểở lại khu vực đồng tiền chung euro.
Tại Berlin, bà Merkel đang đau đầu về vấn đề loại bỏ Hy Lạp ra khỏi khu vực đồng euro. Cácchuyên gia cố vấn, đặc biệt là Wolfgang Schäuble - Bộ trưởng Tài chính, cánh tay phải đắc lực củabà - cho rằng việc này sẽ giúp gắn bó 16 nước thành viên còn lại hơn, giúp họ có động lực tự thoátkhỏi khủng hoảng.
Rất nhiều quan chức EU băn khoăn về lý do ông Papandreou đồng ý xuất hiện trên thảm đỏ tạiCannes. Dù vừa nhận được hàng loạt lời chỉ trích gay gắt từ các nhà lãnh đạo EU, vị thủ tướng HyLạp cho biết ông muốn tận dụng cơ hội để giành được sự ủng hộ từ quốc tế cho kế hoạch trưng cầu dâný.
Mặc dù nổi tiếng là nơi diễn ra Liên hoan phim quốc tế Cannes danh giá, cung điện Palais desFestivals được xây dựng như một công trình toàn đá và kính kém hấp dẫn nằm trên bờ Địa TrungHải. Với nỗ lực trang trí và thiết kế cho phù hợp với sự phô trương của hội nghị thượng đỉnh G20,các nhà thiết kế Pháp đã trang trí bằng các cờ đuôi nheo màu xanh huỳnh quang và thảm đỏ sangtrọng. Tuy nhiên, một cơn mưa phùn lạnh khiến một tấm màn u ám bao trùm lên các cuộc họp. Chẳng baolâu, các tấm thảm đều chuyển sang màu nâu đục.
Tổng thống Sarkozy triệu tập các nhà lãnh đạo đồng minh tại cung điện Palais lúc 5h30 chiềuthứ Tư, một giờ trước cuộc họp với ông Papandreou, để thảo luận về các phương án thuyết phục. Cácvị lãnh đạo được mời bao gồm bà Merkel; Jean-Claude Juncker - thủ tướng Luxembourg, người đã chủtrì cuộc họp của các Bộ trưởng Tài chính; Christine Lagarde - giám đốc điều hành Quỹ tiền tệ quốctế IMF; và hai vị tổng thống khác, José Manuel Barroso và Herman Van Rompuy.
Khi nhóm các thành viên trên tụ họp tại một phòng hội nghị nhỏ trống trải và ngồi trên nhữngchiếc ghế mang phong cách từ thời hoàng đế Louis XV xung quanh chiếc bàn tròn, ông Sarkozy bắt đầuphân phát một tài liệu có tiêu đề "Position commune sur la Grèce" (tạm dịch: Vị trí quen thuộc củaHi Lạp). "Ý tưởng của tài liệu này là tìm cách dồn ông Papandreou vào thế chân tường," một thànhviên trong cuộc họp cho biết.
Sau khi nhận được sự đồng thuận từ Hy Lạp, ông Sarkozy tiếp tục chuyển sang một trường hợptrầm trọng hơn: nước Ý. Cuộc trưng cầu dân ý của ông Papandreou đã tạo ra thế "tiến thoái lưỡngnan" cho Hy Lạp, đồng thời dấy lên một làn sóng lo sợ rằng cuộc khủng hoảng ở Athens sẽ lan rộng rakhắp châu Âu. Ý chắc chắn sẽ là đất nước bị ảnh hưởng đầu tiên.
Với khoản nợ công gần 2.000 tỷ euro - khoản nợ khổng lồ lớn thứ tư thế giới - các quan chứcthuộc Bộ tài chính Ý dự đoán họ cần một chương trình cứu trợ trị giá khoảng 600 tỷ euro để thoátkhỏi vũng lầy này. Không một tổ chức nào bao gồm EU hay IMF có đủ tiền để trả hết khoản nợ này.Dường như không còn giải pháp nào cho Ý.
Bà Lagarde đã đến tham dự cuộc họp tại Cannes với kế hoạch bơm 80 tỷ euro vào Ý. Khoản tiềnnày có thể dùng trong trường hợp khẩn cấp nhưng cần thông qua sự giám sát chặt chẽ để đảm bảo ôngSilvio Berlusconi - thủ tướng Ý, người đã đánh mất niềm tin từ các đồng nghiệp EU - thực thi cácbiện pháp cải cách kinh tế có hiệu quả. Bà nhấn mạnh, chỉ có như vậy thị trường mới tự động phụchồi cho vay ở mức lãi suất bền vững.
"Dấu hiệu của sự yếu đuối"
Trong nhiều tháng, chính quyền của ông Obama đã theo dõi cuộc khủng hoảng ở khu vực đồng eurovới sự thất vọng và tỏ ý muốn giúp đỡ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Tim Geithner và các cộng sự của ông ởWashington đã cố gắng truyền đạt bài học rút ra từ cuộc khủng hoảng ngân hàng ở Mỹ: chỉ một khoảntiền trợ cấp lớn của chính phủ mới có thể kiềm chế nỗi lo sợ của các nhà đầu tư. Người Mỹ cảm thấycác nhà lãnh đạo châu Âu dường như chưa nhận thức được tình thế.
Trong quá khứ, Nhà Trắng đã từng bị nghi ngờ về việc bày ra các chiêu trò chính trị. "Người Mỹchỉ có một mục đích, mà chúng ta đều hiểu," một quan chức châu Âu đã cho biết sau cuộc gặp mặt vớiông Geithner. "Vấn đề của khu vực đồng tiền chung euro chắc chắn phải được giải quyết bởi nếu khôngchúng ta sẽ lại rơi vào một cuộc khủng hoảng khác, điều này sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinhtế Mỹ và cuộc tái tranh cử."
Người ta có thể nhận thấy sự lúng túng qua mối quan hệ của Washington với bà Merkel, ngườiluôn tỏ vẻ không hài lòng và khó chịu trước sự can thiệp quá sâu của Mỹ. Berlin đã gây sức ép lêntrụ sở Quỹ tiền tệ quốc tế tại Washington, yêu cầu họ tham gia vào việc giải quyết cuộc khủnghoảng. Tuy nhiên, bất cứ khi nào ông Obama tỏ ý cân nhắc, bà Merkel luôn nói với các đồng nghiệprằng các quyết định của châu Âu phải do người châu Âu quyết định.
Mặc dù hai nhà lãnh đạo đều là những "bộ não" sắc bén và cứng rắn, những người từng tiếp xúcvới bà Merkel cho biết phong cách hành động của họ hoàn toàn khác biệt. Ông Obama có phong cách"giáo sư" và ưa giảng giải, trong khi đó bà Merkel có phong cách gần gũi hơn. Bà Merkel không baogiờ sử dụng các phương thức "học giả" như vậy, thay vào đó bà thường đưa ra các quyết định nhanhchóng và có chiến lược rõ ràng.
Tuy vậy, các đại diện từ Bỉ, Frankfurt hay Paris tỏ thái độ đón tiếp khá nồng nhiệt trước sựcan thiệp của Mỹ. Các quan chức Mỹ cho biết, họ thường xuyên bị kéo vào các cuộc tranh cãi khủnghoảng giữa các nguyên thủ quốc gia và bị thúc giục phải gây sức ép để Đức có những bước đi dứtkhoát hơn. Trong các trường hợp khác, chính phủ Đức kêu gọi Washington tác động lên khu vực đồngeuro và yêu cầu các nước thực thi lời hứa cải cách.
Cho dù các nhà lãnh đạo châu Âu tỏ ra chào đón sự can thiệp của Mỹ, họ vẫn nhận ra ông Obamađang có ý đồ với châu Âu, điều mà họ cho rằng ông Obama đã quá tham lam khi mong muốn nhiều thứcùng một lúc.
Tuy nhiên, một lần nữa khi các nhà lãnh đạo khu vực đồng euro được triệu tập bởi ông Sarkozyvào lúc 9h30 tối hôm đó tại Cannes, rất nhiều người ngạc nhiên trước sự xuất hiện của ông Obama ởghế chủ trì cuộc họp. "Điều này thật lạ," một thành viên từ phát đoàn Đức cho biêt. "Đây là dấuhiệu cho thấy châu Âu không thể tự chủ quyết định; là dấu hiệu của sự yếu đuối."
Rất nhiều người trong phòng họp mong muốn thuyết phục ông Berlusconi chấp nhận sự giúp đỡ củaIMF. Người Ý đã từ chối trong cuộc họp buổi sáng, nó sẽ khiến mọi người nghĩ rằng họ không đủ khảnăng tự giải quyết cuộc khủng hoảng. Bên cạnh đó, các nguồn lực hỗ trợ cũng không đủ để đối phó vớitình huống đã xảy ra. Họ phản đối lời đề nghị giám sát của IMF, nhưng không phản đối hỗ trợ tàichính.
Ông Obama mở đầu hội nghị với một giải pháp khác biệt. Ông đưa ra một kế hoạch mới đề nghịtăng cường gói cứu trợ "tường lửa" cho khu vực đồng euro. Kế hoạch này dường như đang hướng mũinhọn về phía Đức.
Quyết định của ông Sarkozy khi nhường ghế chủ trì cuộc họp cho ông Obama, dù là cố ý haykhông, là điều không ngạc nhiên. Kể từ khi cuộc khủng hoảng mới xảy ra, Paris và Washington đều có"công thức" giải quyết gần như tương tự nhau: thiết lập gói cứu trợ "tường lửa" đủ lớn để không mộtnhà đầu tư nào còn băn khoăn về việc liệu châu Âu có đủ vốn hay các chính phủ có sẵn lòng giải cứucác "con nợ" ở miền Nam hay không.
Đối với cả ông Geithner và các cộng sự người Pháp, nguồn tài chính chủ lực cho gói cứu trợ nàyhiển nhiên đến từ ECB, nơi xét về mặt lý thuyết chính là một máy in tiền. Mỹ đã thể hiện khả năngứng phó với khủng hoảng của Ngân hàng trung ương thông qua việc Cục dự trữ Liên bang mua lại lượngtrái phiếu khổng lồ của chính phủ khi Lehman Brothers sụp đổ. Tuy vậy, từ lâu Berlin đã phản đốiviệc sử dụng Ngân hàng trung ương để trợ giúp các chính phủ.
Nguồn Infonet
_17154588.png)
_399399.jpg?w=158&h=98)
_221453960.jpg?w=158&h=98)
