Đồng euro 20 tuổi: Tồn tại hay không tồn tại?

Ngày 1.1.2019, đồng tiền chung châu Âu euro tròn 20 tuổi trong bối cảnh những năm gần đây, đồng tiền này đã phải vượt qua nhiều cuộc khủng hoảng và các bất đồng chính trị.

Cách nay đúng 20 năm, đồng bạc euro tuy chưa hiện diện chính thức, nhưng đã được giới tài chính sử dụng như là một công cụ tài chính ảo trong các hoạt động giao dịch. Phải mất ba năm sau, ngày 1.1.2002, những đồng bạc và tờ bạc euro đầu tiên mới xuất hiện trên thị trường.

Mười năm đầu tiên euro có những thành công nhưng 10 năm kế tiếp phải trải qua một cuộc khủng hoảng. Ngay giữa mùa hè năm 2012, đồng euro suýt chút nữa bị cuốn trôi theo cuộc khủng hoảng nợ công có nguy cơ dẫn đến sự tan rã của hệ thống ngân hàng tại châu Âu. Thậm chí, thành quả phát triển kinh tế của các nước trong khu vực đồng Euro là thấp hơn nhiều so với các nước không dùng đồng Euro. Ví dụ, theo thống kê của EC, từ năm 2006-2015, nền kinh tế của các nước Châu Âu không sử dụng đồng Euro đã tăng trưởng 8,1%, còn các nước trong khu vực đồng Euro chỉ 0,6%.

Theo AFP, chính những sự kiện đó đã cho thấy rõ những “khuyết tật ban đầu” trong quá trình hình thành đồng tiền chung euro: thiếu sự đoàn kết về ngân sách chung châu Âu thông qua biện pháp tương trợ nợ công, đầu tư và các rủi ro, cách biệt sâu sắc giữa các nền thị trường, thiếu một định chế cung cấp tín dụng trong trường hợp khẩn cấp, khi một nước gặp khó khăn… Tổng cộng trong giai đoạn này châu Âu đã mua lại 2.600 tỉ euro nợ công.

Giai đoạn này, nhiều ý kiến cho rằng, khu vực đồng Euro nên chấm dứt sự tồn tại càng sớm càng tốt, bởi vì hệ thống này hoạt động không thực sự hoàn hảo. Nếu không, tất cả các nước trong khu vực đồng Euro, ngoại trừ Đức, sẽ tiếp tục "tụt dốc" về kinh tế.

Tỉ lệ ủng hộ đồng euro

Tăng trưởng GDP của các nước sử dụng đồng tiền chung euro sau khủng hoảng.

Khu vực đồng Euro sẽ chấm dứt sự tồn tại bởi vì sự bất ổn của nó, điều này đe dọa đến sự tồn tại của chính EU. Trong vài năm tới, quy mô thiệt hại cho nền kinh tế EU sẽ thực sự nghiêm trọng, mỗi năm sử dụng đồng Euro, sẽ mất đi cơ hội khôi phục lại nền kinh tế của Ý. Trong khi nền kinh tế nước này gần như đứng im; tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng cao.

Như vậy, đồng euro không làm cho các nước EU xích lại gần nhau hơn mà chỉ làm trầm trọng thêm những mâu thuẫn nội bộ.

Dù đã được củng cố nhờ một số chính sách tiền tệ của châu Âu, nhưng đồng euro của khoảng 340 triệu người dân tại 19 quốc gia châu Âu vẫn còn là "người khổng lồ yếu ớt".

Mặc dù vậy, đồng euro vẫn còn có chút hy vọng trở nên lớn mạnh và bền vững hơn. Trong khảo sát mới đây, là đồng tiền thứ hai được sử dụng nhiều trên thế giới, đồng tiền chung này vẫn được đại bộ phận người dân châu Âu ủng hộ. Khoảng 74% số người dân châu Âu được hỏi đánh giá rằng euro có lợi cho Liên Hiệp Châu Âu, và 64% cho là euro mang lại lợi ích cho chính đất nước của họ.