Đạt thỏa thuận với Mexico, ông Trump sẽ buộc Canada phải nhượng bộ

Mọi thứ phải theo Trump

Mỹ và Mexico vừa chính thức đạt được một thỏa thuận thương mại sơ bộ với thời hạn 16 năm và sẽ được rà soát lại 6 năm một lần.

Phía Mỹ không tiết lộ chi tiết của bản thỏa thuận, nhưng nhấn mạnh rằng Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico là một “chiến thắng cùng có lợi đối với nông dân, công nhân và doanh nghiệp khu vực Bắc Mỹ”. Thỏa thuận mới này sẽ tạo ra “nhiều giao dịch thương mại song phương hơn, giúp tăng trưởng kinh tế, tạo ra nhiều việc làm lương cao cho công nhân Mỹ cũng như bảo vệ tài sản trí tuệ của nước Mỹ.”

Một trong những thay đối lớn nhất của thỏa thuận này tập trung vào cái gọi là “Quy tắc xuất xứ” có liên quan đến ngành công nghiệp ô tô. Phía Mỹ cho biết những thay đổi này sẽ “đem lại hàng tỷ USD mỗi năm cho ngành sản xuất ô tô và phụ tùng ô tô tại Mỹ, tạo ra nhiều việc làm có thu nhập cao.”

Theo một quan chức thương mại Mỹ, thỏa thuận này sẽ yêu cầu tỷ lệ 75% bộ phận ô tô được sản xuất trong khu vực NAFTA, tăng so với mức 62,5% hiện tại.

Yêu cầu này có thể chuyển một số hoạt động sản xuất bộ phận ô tô từ Trung Quốc sang Mexico. Chính quyền ông Trump cho biết, thỏa thuận mới sẽ cải thiện quy định lao động, một phần thông qua việc yêu cầu 40 - 45% bộ phận ô tô do các công nhân thực hiện và kiếm được ít nhất 16 USD/giờ.

Việc đạt được thỏa thuận về hướng sửa đổi NAFTA là một chiến thắng quan trọng cho Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc chiến thương mại mà ông đã phát động với nhiều đối tác thế giới bao gồm Mexico, Canada, Liên minh châu Âu và Trung Quốc.

Trong khi đó, Văn phòng Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto đã phát đi một tuyên bố cho rằng Mexico và Mỹ đã “đạt được sự nhất trí về các vấn đề chính của cả hai nước.” Chính phủ Mexico bày tỏ mong muốn hợp tác chặt chẽ với Canada trong tiến trình đàm phán NAFTA sửa đổi với mục tiêu hoàn tất các cuộc đàm phán ba bên về NAFTA phiên bản mới. Nhà lãnh đạo Mexico cũng để ngỏ khả năng một thỏa thuận thương mại cuối cùng với Mỹ và Canada có thể đạt được trong tuần này.

Việc Mỹ và Mexico đạt được thỏa thuận về Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) và đổi tên thành Hiệp định Thương mại Mỹ - Mexico đang làm dấy lên quan ngại ở Canada về nguy cơ nước này sẽ bị đẩy vào thế cô lập ngay tại chính sân nhà. Trong thông báo ngày 27/8, Hội đồng Canada cho rằng đây là dấu hiệu khởi đầu cho việc ra đời một thỏa thuận vì "Nước Mỹ trước tiên". Bằng việc đổi tên thỏa thuận đã 24 năm tuổi, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ gạt Canada ra khỏi thỏa thuận này, hoặc biến phiên bản NAFTA mới theo hướng có lợi hơn cho Mỹ và Mexico.

Quan hệ thương mại 3 bên Mỹ-Canada-Mexico. Nguồn: BDO.com

Canada nên suy nghĩ lại

Nhưng trước tiên, ông nói, ông sẽ cho Canada cơ hội quay trở lại - "nếu họ muốn đàm phán một cách công bằng." "Để tăng cường áp lực lên Ottawa để đồng ý với các điều khoản của ông, tổng thống đe dọa sẽ áp thuế mới vào linh kiện nhập từ Canada

Nói chuyện với các phóng viên, cố vấn kinh tế hàng đầu của Nhà Trắng, Larry Kudlow, kêu gọi Canada “đến bàn đàm phán”. "Chúng ta hãy làm rất nhiều điều như chúng ta vừa làm với Mexico," Kudlow nói. "Nếu không, Mỹ có thể phải hành động."

Nhà đàm phán NAFTA của Canada, Ngoại trưởng Chrystia Freeland, đã cắt ngắn một chuyến công du đến châu Âu để bay đến Washington hôm thứ Ba để cố gắng khởi động lại các cuộc đàm phán.

Chúng tôi sẽ chỉ ký một NAFTA mới tốt cho Canada và tốt cho tầng lớp trung lưu," Adam Austen, một phát ngôn viên của Freeland nói, nói rằng "chữ ký của Canada là bắt buộc."

Các nhà phê bình tố cáo viễn cảnh cắt giảm Canada ra khỏi hiệp ước thương mại Bắc Mỹ, một phần vì những rủi ro mà nó có thể gây ra cho các công ty tham gia vào thương mại quốc tế. Nhiều nhà sản xuất đã xây dựng các hệ thống cung cấp quan trọng phụ thuộ vào việc tự do băng qua cả ba biên giới NAFTA.

Với "khối lượng lớn luân chuyển hàng hóa giữa ba quốc gia và sự tích hợp các hoạt động", Jay Timmons, chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất quốc gia của Mỹ nói, "bắt buộc phải ký một thỏa thuận ba bên."

Trong nhiều tháng, các cuộc đàm phán đã được tổ chức bởi sự nhấn mạnh của chính quyền Trump về "điều khoản hoàng hôn": Một NAFTA được tái đàm phán sẽ kết thúc sau 5 năm trừ khi cả ba nước đồng ý tiếp tục.

Nhưng vào ngày 27.8, chính quyền Trump và Mexico đã công bố một thỏa hiệp về vấn đề chia rẽ đó: Một NAFTA đại tu sẽ vẫn có hiệu lực trong 16 năm. Sau 6 năm, các quốc gia sẽ xem xét thỏa thuận và quyết định xem liệu nó có cần được cập nhật hoặc thay đổi hay không. Sau đó họ sẽ đồng ý với một 16 năm mới.

Nguồn Dân trí & VOA