Đánh thuế người siêu giàu có thể mang lại hơn 200 tỉ euro mỗi năm cho EU

Ý tưởng này được nêu trong nghiên cứu của Nhóm Liên minh Tự do tại Nghị viện châu Âu vừa công bố, tức sau 2 tuần khi các nhà kinh tế và chính trị gia đưa ra kêu gọi đánh thuế những người siêu giàu tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi (Ấn Độ).

Theo đó, ​​đánh thuế tài sản với 0,5% dân số giàu nhất mỗi nước thành viên, châu Âu có thể tăng thu ngân sách hơn 213 tỉ USD. Nghiên cứu chỉ ra rằng, chỉ riêng “0,5% hàng đầu” này đã nắm giữ gần 20% tài sản của châu Âu, so với 3,5% của một nửa dân số kém giàu nhất. Hơn nữa, tài sản của họ đã tăng 35% trong 10 năm qua. Nghiên cứu được ủy thác thực hiện bởi tổ chức phi chính phủ Mạng lưới Tư pháp Thuế.

1,35% GDP của Pháp

Đặc biệt, Đức và Pháp sẽ thu được lợi ích đáng kể từ việc thực hiện thuế nhắm vào những cá nhân giàu có nhất, với mức tăng dự kiến ​​lần lượt là 65,1 tỉ euro và 46,1 tỉ euro. Điều tương tự cũng xảy ra với toàn bộ Nam Âu, bao gồm Ý (với 27,2 tỉ euro), Bồ Đào Nha (3,7 tỉ euro) và Hy Lạp (1,4 tỉ euro). Không giống như thuế được thông qua ở Tây Ban Nha hoặc thuế bất động sản của Pháp, thuế do Nhóm Liên minh đề xuất sẽ áp dụng cho tất cả tài sản (bất động sản, tiền gửi ngân hàng, cổ phiếu công ty, tác phẩm nghệ thuật,...)

Doanh thu ước tính từ thuế tài sản châu Âu (tỉ euro).

Nếu thực hiện, khoản thu thuế người giàu sẽ chiếm 1,35% GDP của EU, chưa bao gồm những tác động mở rộng trong việc giải quyết tình trạng trốn thuế của những cá nhân giàu có tại các thiên đường thuế.

Chỉ riêng ở Pháp, thu thuế giới siêu giàu sẽ chiếm 1,75% GDP. Nó giúp cải thiện đáng kể chi tiêu cho giáo dục (35%), chăm sóc sức khỏe (18%), hoặc thậm chí chi trả được 3/4 chi tiêu mới dự kiến của chính phủ cho quá trình chuyển đổi năng lượng. Đối với nước nặng nợ như Hy Lạp, nguồn thuế bổ sung sẽ giúp trả lương cho hơn 100.000 giáo viên tiểu học hoặc tăng đáng kể ngân sách giáo dục.

Tập trung vào sự giàu có

Ông Claude Gruffat, thành viên Ủy ban Các vấn đề Kinh tế và Tiền tệ của Nghị viện châu Âu, cho biết ý tưởng hay ở chỗ tập trung vào những người cực kỳ giàu và tránh những người còn lại. "Cho đến nay, chúng ta ưu tiên thắt lưng buộc bụng hơn là đánh thuế người giàu, nhưng người dân đang gặp khó và vấn đề tái phân phối của cải đã trở nên quan trọng", ông nói. 

Báo cáo cũng phản bác quan niệm sai lầm phổ biến rằng, thuế tài sản đang khiến các triệu phú rời đi quốc gia khác. Ông Gruffat khẳng định: “Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tác động di cư là không đáng kể”. Việc đánh thuế chung toàn khối sẽ làm giảm thêm nguy cơ đó. Ước tính chỉ có 3,2% số triệu phú bị ảnh hưởng có nguy cơ di cư. "Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tác động di cư là không đáng kể", ông Gruffat khẳng định.

Trong bối cảnh bất bình đẳng ngày càng cao, ý tưởng đánh thuế những người siêu giàu nhận được sự ủng hộ ngày càng tăng, bao gồm cả các nhà kinh tế học theo chủ nghĩa tân tự do (neo-liberal), tức ủng hộ giảm sự can thiệp của chính phủ và thúc đẩy thị trường tự do.

Vẫn còn nhiều câu hỏi hóc búa liên quan đến việc triển khai thực tế loại thuế mới này. Cơ sở tính thuế nên là gì? Có nên loại cổ phiếu công ty ra khỏi phạm vi chịu thuế để tránh trường hợp các doanh nhân lớn, CEO của các tập đoàn lớn buộc phải bán tài sản kinh doanh để nộp thuế? Còn những trở ngại về hiến pháp thì sao? Liệu triển khai ý tưởng này ở cấp độ Liên Hiệp Quốc hoặc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nơi đưa ra thuế tối thiểu toàn cầu, có tốt hơn không?

Cựu bộ trưởng tài chính Colombia José Antonio Ocampo là người đã ký vào đơn kêu gọi đánh thuế người giàu ở New Delhi. Ông hy vọng vào một thỏa thuận quốc tế, với tất cả nước đồng ý thực hiện mức thuế tối thiểu đối với tài sản. Ông tin rằng sự bất bình đẳng gia tăng và các tác động đi kèm của nó gây ra sự bất mãn trong xã hội và là một trong những động lực chính làm gia tăng sự phân cực chính trị và chủ nghĩa dân tộc dân túy.

Có thể bạn quan tâm: 

Tác động từ lệnh cấm xuất khẩu xăng dầu của Nga

Nguồn Le Monde