Dân số toàn cầu sẽ giảm nhanh từ sau năm 2050

Tổ chức nghiên cứu các vấn đề toàn cầu The Club of Rome vừa đưa ra dự đoán rằng dân số thế giới sẽ đạt mức 8,8 tỉ người trước giữa thế kỷ XXI, sau đó sẽ giảm nhanh chóng.

Năm ngoái, Liên Hiệp Quốc ước tính dân số thế giới sẽ đạt 9,7 tỉ người vào năm 2050 và tiếp tục tăng trong vài chục năm sau đó. Tuy nhiên, dự báo mới của The Club of Rome đặc biệt gây chú ý bới vì nó được thực hiện bởi tập thể Earth4All, gồm các tổ chức kinh tế và khoa học môi trường hàng đầu, bao gồm Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam, Trung tâm Khả năng phục hồi Stockholm và Trường Kinh doanh BI Na Uy. Earth4All được The Club of Rome ủy quyền để theo dõi nghiên cứu về Giới hạn đối với tăng trưởng từ cách đây hơn 50 năm.

Dự báo mới công bố cuối tháng 3/2023 này được coi là tin tốt cho hệ sinh thái toàn cầu. Theo đó tỉ lệ sinh giảm sẽ giảm áp lực lên thiên nhiên, khí hậu và làm dịu đi những căng thẳng chính trị và xã hội. 

Dù vậy, các tác giả cảnh báo rằng chỉ riêng tỉ lệ sinh giảm sẽ không giải quyết được các vấn đề môi trường, vốn đã nghiêm trọng ở mức 8 tỉ người và chủ yếu là do việc một bộ phận thiểu số giàu có tiêu thụ quá mức.

Báo cáo được dựa trên một phương pháp mới kết hợp các yếu tố xã hội và kinh tế có tác động đến tỉ lệ sinh đã được chứng minh, chẳng hạn như nâng cao trình độ học vấn, đặc biệt là đối với phụ nữ và cải thiện thu nhập. Nó phác thảo 2 kịch bản tùy thuộc vào mức độ mà các chính sách như vậy được theo đuổi.

Quả bom dân số sẽ không nổ, nhưng con người vẫn phải đối mặt với những thách thức về môi trường. Ảnh: Just Energy.

Trong kịch bản thứ nhất với khả năng xảy ra cao hơn, báo cáo dự đoán các chính sách hiện tại đủ để hạn chế mức tăng dân số toàn cầu xuống dưới 9 tỉ người vào năm 2046 và sau đó giảm xuống còn 7,3 tỉ người vào năm 2100. Nhóm nghiên cứu cảnh báo rằng điều này là quá muộn: “Mặc dù kịch bản không dẫn đến sự sụp đổ toàn diện về sinh thái hoặc khí hậu, tuy nhiên, khả năng xảy ra sự sụp đổ xã hội khu vực sẽ tăng lên trong suốt các thập kỷ cho đến năm 2050, do hậu quả của sự chia rẽ xã hội ngày càng sâu sắc cả trong nội bộ và giữa các xã hội. Rủi ro đặc biệt nghiêm trọng ở những nền kinh tế dễ bị tổn thương nhất, được quản lý kém và dễ bị tổn thương về mặt sinh thái”. 

Trong kịch bản thứ 2, báo cáo ước tính dân số có thể đạt mức cao 8,5 tỉ người vào đầu năm 2040 và sau đó giảm khoảng 1/3 còn xấp xỉ 6 tỉ người vào năm 2100. Theo con đường này, các nhà nghiên cứu thấy trước những lợi ích đáng kể vào giữa thế kỷ này đối với xã hội loài người và môi trường tự nhiên. Tuy nhiên kịch bản lạc quan này chỉ xảy ra nếu các chính phủ tăng thuế đối với người giàu để đầu tư vào giáo dục, dịch vụ xã hội và cải thiện bình đẳng.

“Đến năm 2050, lượng phát thải khí nhà kính thấp hơn khoảng 90% so với năm 2020 và đang tiếp tục giảm”, kịch bản thứ 2 dự báo. Lượng khí thải nhà kính còn lại trong khí quyển từ các quy trình công nghiệp đang được loại bỏ ngày càng hiệu quả thông qua thu hồi và lưu trữ carbon. Khi thế kỷ này trôi qua, sẽ có nhiều carbon được thu hồi hơn là được lưu trữ, giữ cho nhiệt độ toàn cầu tăng dưới 2^oC so với mức thời kỳ tiền công nghiệp. Động vật hoang dã đang dần hồi phục và bắt đầu phát triển mạnh trở lại ở nhiều nơi.

Có thể bạn quan tâm:

Việt Nam sẽ có 1 triệu ha lúa tăng trưởng xanh