Ứng cử viên mới nhất cho vị trí tối cao trên đường phố là “e-scooter” – xe tay ga điện. Ảnh: Reuters

 
Phùng Mỹ Chủ Nhật | 27/12/2020 22:00

Đại dịch thay đổi mô hình giao thông đô thị

Mọi người chuyển sang đi xe đạp và xe tay ga điện.

Theo The Economist, các nhà quan sát của nhiều ngành công nghiệp cho rằng đại dịch đã đẩy nhanh sự thay đổi trong các lĩnh vực của họ. Liệu điều này có đúng với ngành giao thông vận tải?

Trong thập niên qua, các nhà quy hoạch thành phố đã thúc đẩy giao thông công cộng để giảm bớt tắc nghẽn và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, kể từ khi bắt đầu đại dịch, mọi người đã chọn những phương án đi lại cá nhân hơn như ô tô riêng và xe đạp. 

Trong đại dịch, con phố Rue de Rivoli ở Paris đã được chuyển đổi chỉ dành cho xe đạp và xe buýt công cộng. Ảnh: Automotive News.
Trong đại dịch, con phố Rue de Rivoli ở Paris đã được chuyển đổi chỉ dành cho xe đạp và xe buýt công cộng. Ảnh: Automotive News.

Vấn đề đặt ra là không gian đường phố đang bị thiếu hụt ở các thành phố đông đúc như New York và Paris. Do đó, các thành phố lớn sẽ mong đợi những thay đổi lớn về cách mọi người di chuyển vào năm 2021.

Cho đến khi một loại vaccine được phổ biến rộng rãi hoặc các phương pháp điều trị tốt hơn được tìm thấy, đại dịch sẽ định hình các mô hình du lịch. Các nhà phân tích đã dựa trên dữ liệu di chuyển từ Apple, Google và TomTom tại 10 thành phố lớn để dự đoán du lịch có thể phát triển như thế nào. 

Tại Berlin, hành khách trên các phương tiện giao thông công cộng không đeo khẩu trang sẽ bị phạt cảnh cáo 50 euro (khoảng 60 USD) với khẩu hiệu “Bảo vệ người khác, chính bản thân bạn và ví của bạn”. Dữ liệu cho thấy rằng nhiều người sẽ tránh bị phạt như vậy bằng cách lái xe cá nhân thay thế. 

Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.
Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.
Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.
Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.
Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.
Phương tiện giao thông được sử dụng tại các thành phố. Ảnh: The Economist.

Trong những năm gần đây, đô thị ở các nước phát triển đã chuyển dần khỏi việc lái xe và sử dụng ô tô riêng, chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Dịch vụ gọi xe, câu lạc bộ xe hơi và các lựa chọn thay thế khác cũng bùng nổ mạnh mẽ. 

Việc thắt chặt các quy định, như phí ùn tắc và các quy định về khí thải, cũng khiến việc sở hữu ô tô cá nhân trở nên kém hấp dẫn hơn. Bà Julia Poliscanova chuyên viên tổ chức tư vấn Transport & Environment nói rằng: Tương lai của các trung tâm thành phố, nếu không phải là không ô tô, thì ít nhất là phải là xe điện. 

Năm 2021, EU sẽ xem xét lại các quy định về tiêu chuẩn khí thải nhằm giúp giảm số lượng xe gây ô nhiễm trên đường. Sự gia tăng sử dụng ô tô cá nhân gần đây có thể thúc đẩy các thành phố đẩy nhanh kế hoạch cấm xe không chạy bằng điện trên đường phố.

Một số thành phố, bao gồm Athens, Budapest, London, Milan, New York và Paris, có các đường phố dành cho người đi bộ để hỗ trợ xã hội và giới thiệu các làn đường xe đạp mới. Nhiều người dự định thực hiện những thay đổi này vĩnh viễn. 

Khi sự kết hợp của nhiều ô tô hơn và những con đường kín làm tắc nghẽn, điều đó sẽ giúp 2 đối thủ khác trong cuộc đua giành không gian trên đường phố: Xe đạp và xe tay ga điện.

Trong thời gian ngừng hoạt động vào giữa năm 2020, xe đạp có mức độ phổ biến tăng vọt. Nguồn cung xe đạp mới rất khan hiếm. Người dân thành phố trước đây coi các chương trình chia sẻ xe đạp là phương tiện di chuyển cho khách du lịch đã thay đổi ý định. Tuy ít du khách hơn, nhưng chương trình chia sẻ xe đạp của London đã chứng kiến ​​lượng người dùng mới tăng gấp 3 lần từ tháng 3 - 7. 

Trên phạm vi toàn quốc, chính phủ Anh đã cam kết trị giá 2 tỉ bảng Anh (3,2 tỉ USD) đầu tư cho cơ sở hạ tầng mới dành để đi xe đạp và đi bộ. Trong suốt mùa hè, lưu lượng xe đạp đã phục hồi về mức trước đại dịch trên nhiều tuyến đường đi lại vào trung tâm London, ngay cả khi các văn phòng vẫn còn trống. Vào năm 2021, nhiều người đi làm sẽ chọn sức mạnh bàn đạp làm phương tiện chủ yếu.

Ứng cử viên mới nhất cho vị trí tối cao trên đường phố là “e-scooter” – xe tay ga điện. Xe này có thể được thuê theo phút bằng ứng dụng điện thoại thông minh. Các công ty khởi nghiệp đã tung ra dịch vụ xe tay ga ở các thành phố trên thế giới và đại dịch đã củng cố thêm khả năng chấp nhận từ người tiêu dùng. Ở Berlin, nơi có hàng nghìn xe tay ga điện, việc sử dụng đã tăng lên khi việc phong tỏa được nới lỏng hồi tháng 5.2020.

Tất nhiên, một cách khác để giảm bớt tắc nghẽn giao thông là làm việc tại nhà. Ngay cả trước khi đại dịch xảy ra, Tokyo đã đề ra một chương trình khuyến khích các công ty cho phép nhân viên làm việc từ xa hoặc đi làm ngoài giờ cao điểm. Điều này nhằm làm giảm bớt tình trạng đông đúc trong Thế vận hội 2020. Nếu các trận đấu diễn ra vào năm 2021, thành phố này sẽ chuẩn bị tốt.

Có thể bạn quan tâm:

Thịt làm từ thực vật thành ngành công nghiệp trị giá 20 tỉ USD