Cuộc rút vốn khỏi Trung Quốc mới chỉ bắt đầu
Goldman Sachs cảnh báo rằng việc phá giá hơn nữa nhân dân tệ (NDT) sẽ khiến dòng vốn tháo chạy khỏi Trung Quốc tăng nhanh hơn.
Theo Commerzbank, các khoản cho vay mới bằng NDT đạt kỷ lục trong tháng 1/2016 cho thấy các công ty Trung Quốc đang huy động vốn để thanh toán nợ nước ngoài. Doanh số bán trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường nội địa từ đầu năm đến nay tăng hơn 2 lần trong khi phát hành trái phiếu bằng USD tại nước ngoài giảm 30%.
Goldman Sachs cho biết, trong nửa đầu năm 2015, đã có 550 tỷ USD bị rút khỏi Trung Quốc và rằng NDT cứ giảm giá 1% thì có thêm 100 tỷ USD tháo chạy.
Trong 4 năm liên tiếp tính đến 2013, NDT liên tục tăng giá, khiến các công ty Trung Quốc phải vay USD từ nước ngoài và sử dụng khoản tiền này để thu lãi khi NDT mạnh lên và lãi suất tại Trung Quốc tăng. Màn đặt cược này bắt đầu giảm trong năm 2014 khi tỷ giá NDT/USD lao dốc mạnh nhất kể từ năm 1994. Đà tăng 0,9% của NDT trong tháng này không thể ngăn các nhà phân tích dự đoán NDT sẽ giảm thêm 3,4% vào cuối năm nay.
Kevin Lai, kinh tế trưởng về châu Á tại Daiwa, nhận định, thị trường mới chỉ đi được một nửa con đường dòng vốn tháo chạy. Nhà đầu tư đang ồ ạt bán ra NDT. Trung Quốc đang đối mặt với kịch bản giảm phát trên diện rộng – điều rất tồi tệ đối với thị trường, nền kinh tế và mọi thứ.
Theo ước tính của Goldman Sachs, tổng nợ nước ngoài của các công ty Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm 2015 giảm khoảng 140 tỷ USD xuống còn 1,69 nghìn tỷ USD. Con số này bị “nuốt chửng” bởi 370 tỷ USD người Trung Quốc sử dụng để mua ngoại tệ.
“Rủi ro ở đây là bất kỳ cú sốc nào làm xói mòn niềm tin vào NDT cũng như chính sách điều hành cũng có thể làm tăng áp lực rút vốn và khiến nỗ lực ổn định thị trường không còn hiệu quả", Goldman cho biết hôm 26/1.
Theo ước tính của Bloomberg, dòng vốn tháo chạy khỏi Trung Quốc năm 2015 tăng lên 1 nghìn tỷ USD, gấp 7 lần so với năm 2014. Đồn đoán NDT giảm giá sẽ làm tăng dòng vốn tháo chạy trong năm nay.
Song Yu, nhà kinh tế học về Trung Quốc tại đến từ công ty chứng khoán Goldman Sachs Gao Hua, cho biết, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc sẽ để cho NDT giảm giá thêm và duy trì ổn định trong một thời gian. Ông Song Yu ước tính, NDT sẽ giảm xuống 7 NDT/USD vào cuối năm nay và xuống 7,3 NDT/USD vào cuối năm 2017.
Trong báo cáo ra ngày 4/2, Sanford C. Bernstein viết rằng, một trong những lý do chính khiến dự trữ ngoại hối của Trung Quốc giảm là các nhà đầu tư đảo ngược các giao dịch carry trade. Điều này có thể khiến 400600 tỷ USD bị rút ra khỏi Trung Quốc. Dự trữ ngoại hối của Trung Quốc trong tháng 1 giảm 99,5 tỷ USD, mức giảm lớn thứ 2 trong lịch sử, xuống 3,23 nghìn tỷ USD.
Tuy nhiên, Zhao Yang, nhà kinh tế học tại Nomura Holdings, lại cho rằng, dự trữ ngoại hối của Trung Quốc sẽ không bao giờ rơi xuống mức đe dọa sự ổn định của NDT vì Trung Quốc có thể tăng cường các biện pháp kiểm soát dòng vốn. Tuy nhiên, điều này sẽ càng khiến niềm tin của nhà đầu tư sụt giảm và khi đó tình trạng dòng vốn tháo chạy càng trầm trọng hơn.
“Vấn đề là chúng ta không thể biết NDT có thể giảm giá đến đâu, bao giờ câu chuyện kết thúc. Bởi vậy người ta chỉ mua USD vì hoảng loạn, vì sợ những điều không lường trước được”.
Nhật Trường
Nguồn Bloomberg