Cuộc khủng hoảng điện ở Trung Quốc đe dọa nguồn cung toàn cầu

Theo CNN, tình trạng khan hiếm nguồn cung cấp điện ngày càng tăng ở Trung Quốc đang gây ra tình trạng mất điện cho các hộ gia đình và buộc các nhà máy phải cắt giảm sản lượng, đe dọa làm chậm nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và gây căng thẳng hơn nữa cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Sự gián đoạn này diễn ra trong bối cảnh các nhà sản xuất và hãng vận tải phải chạy đua nhằm đáp ứng nhu cầu mọi mặt hàng từ quần áo cho tới đồ chơi trẻ em, trong bối cảnh mùa mua sắm cuối năm đang đến gần. Chuỗi cung ứng toàn cầu vốn dĩ đã bị đảo lộn bởi một loạt vấn đề, từ giá nguyên vật liệu tăng vọt, tình trạng tắc nghẽn kéo dài tại các cảng biển, cho tới thiếu container rỗng để chứa hàng.

Tình trạng khan hiếm nguồn điện ở Trung Quốc đang gây ra tình trạng mất điện đối với các hộ gia đình và buộc các nhà máy phải cắt giảm sản lượng. Ảnh: CNN.

Tình trạng hỗn độn

Các nhà sản xuất Trung Quốc cảnh báo rằng, các biện pháp ngặt nghèo nhằm cắt giảm lượng tiêu thụ điện sẽ dẫn tới sụt giảm sản lượng ngành sản xuất tại những địa phương đầu tàu trong lĩnh vực này như Giang Tô, Triết Giang và Quảng Đông - ba tỉnh chiếm tổng cộng khoảng 1/3 GDP  của Trung Quốc. Sản lượng hàng hoá giảm có thể đẩy giá cả tăng cao.

Chính quyền các địa phương đang yêu cầu cúp điện nhằm đạt mục tiêu giảm tiêu thụ năng lượng và phát thải. Tuy nhiên, một số địa phương bị thiếu điện thực sự, có nơi còn phải ngưng bật đèn đường giao thông để tiết kiệm điện.

Ông Clark Feng, chủ công ty Vita Leisure chuyên nhập lều bạt và hàng nội thất từ các công ty Trung Quốc để xuất khẩu, nói rằng việc cắt điện ở Triết Giang đã khiến hoạt động kinh doanh điêu đứng. Nhiều nhà sản xuất vải ở Triết Giang cũng rơi vào cảnh đình trệ sản xuất, bắt đầu phải tăng giá sản phẩm và tạm dừng nhận đơn hàng mới từ nước ngoài.

“Chúng tôi vốn đã gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển hàng hoá ra nước ngoài. Giờ lại phải giảm công suất. Đây chắc chắn là một mớ hỗn độn”, ông Feng nói.

Nhà sản xuất vải sợi tổng hợp ở Triết Giang Yiwu Huading Nylong cũng đã phải giảm một nửa công suất hoạt động kể từ hôm 25/9 để phù hợp với yêu cầu của chính quyền địa phương về việc giảm lượng tiêu thụ điện. Công ty dự kiến đưa công suất trở lại mức bình thường từ ngày 1/10 và đang tìm cách giảm thiểu ảnh hưởng của đợt cắt giảm hoạt động này.

Tình trạng cúp điện xảy ra sau đợt gián đoạn gần đây tại các cảng biển Trung Quốc, gây ảnh hưởng lan rộng trong toàn bộ chuỗi cung ứng toàn cầu. Hồi tháng trước, một phần cảng Ninh Ba-Chu San phải đóng cửa suốt vài tuần do COVID-19 bùng phát, sau khi cảng Yên Đài ở Thẩm Quyến phải đóng cửa hồi tháng 5 vì lý do tương tự.

Sức ép giảm tốc kinh tế

Khủng hoảng thiếu điện gia tăng áp lực đối với kinh tế Trung Quốc, vào đúng thời điểm nền kinh tế nước này giảm tốc vì những nhân tố như biện pháp kiểm soát COVID-19 và “hạ sốt” thị trường bất động sản.

Nomura Holdings, China International Capital và Morgan Stanley đều đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc và cảnh báo về nguy cơ giảm tốc sâu hơn của nền kinh tế do thiếu điện. Goldman Sachs hôm 28/9 hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc từ mức 8,2% trước đó về 7,8% cho năm 2021 và còn 5,5% cho năm 2022.

Theo Chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc của Nomura Holdings tại Hồng Kông Lu Ting, “Chủ đề nóng nhất về Trung Quốc sẽ sớm chuyển từ Evergrande thành thiếu điện”.

Đối tác chủ chốt của Apple và là một nhà lắp ráp điện thoại iPhone tại Trung Quốc Pegatron ngày 27/9 cho biết hoạt động sản xuất iPhone ở Trung Quốc bắt đầu phải cắt giảm tiêu thụ năng lượng. Việc thực hiện các biện pháp tiết kiệm điện là tuân thủ chính sách của chính quyền địa phương.

Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ tình trạng thiếu điện ở nước này. Theo đó, thiếu điện sẽ buộc các công ty phải tăng giá bán hàng hoá cho người tiêu dùng Trung Quốc. Chính quyền tỉnh Liêu Ninh hối thúc cơ quan chức năng địa phương tìm biện pháp để hạn chế ảnh hưởng của việc cúp điện đối với hoạt động sản xuất và cuộc sống của người dân.

Giới phân tích nói rằng tình trạng thiếu điện chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cả các ngành công nghiệp nặng như nhôm và thép cho tới những lĩnh vực hạ nguồn.

“Không ai biết chắc đến khi nào mới vượt qua được tình trạng thắt chặt chuỗi cung ứng này”, ông Hao Hong, trưởng bộ phận nghiên cứu và chiến lược của Bocom International, nhận định.

Ông Chen Yubing, một nhà quản lý của Suzhou Berya Textile Technology Co., một công ty xuất khẩu vải sợi tổng hợp ở Triết Giang, cho biết doanh nghiệp này đã hứng chịu “thiệt hại lớn” do phải tạm ngừng sản xuất vì thiếu điện. Từ đầu tháng 9, các dây chuyền sản xuất của công ty chỉ được phép hoạt động 3 ngày mỗi tuần. Thông báo mới hôm 27/9 đồng nghĩa công ty chỉ được sản xuất cách ngày.

Khoảng một nửa doanh thu của công ty đến từ khách hàng nước ngoài. “Chúng tôi đã gặp vấn đề trong việc giao một số đơn hàng rồi. Tất cả những gì chúng tôi có thể làm lúc này là chờ và đàm phán với khách hàng”, ông Chen nói.

Có thể bạn quan tâm:

Evergrande và 'bom nợ' chực chờ phát nổ?