Trong thời kỳ bùng nổ, ngành công nghiệp tiền điện tử đã huy động được rất nhiều tiền và thuê rất nhiều nhà phát triển tài năng. Ảnh: Satoshi Kambayashi.

 
Bảo Hân Thứ Tư | 03/01/2024 17:17

"Con gián" Bitcoin và khả năng chống chịu trước năm 2023 đầy biến động

“Một loài gây hại không được chào đón” là cụm từ mà nhiều nhà tài chính và giới chức dùng để mô tả ngành công nghiệp tiền điện tử.

Mất đầu, gián vẫn có thể sống trong khoảng một tuần. Bị đập, chúng vẫn có nhiều khả năng tồn tại vì bộ xương ngoài linh hoạt có thể chịu được khối lượng gấp 900 lần trọng lượng cơ thể. Thậm chí nếu xả trôi theo đường cống cũng chưa chắc diệt được gián vì một số loài có thể nhịn thở hơn nửa giờ. Đối với nhiều người, gián là một loài gây hại không được chào đón và dường như sự hiện diện của chúng càng tồi tệ hơn vì không thể bị tiêu diệt.

“Một loài gây hại không được chào đón” cũng là cụm từ mà nhiều nhà tài chính và giới chức dùng để mô tả ngành công nghiệp tiền điện tử. Tội phạm sử dụng tiền điện tử để rửa tiền. Những kẻ khủng bố sử dụng chúng để thanh toán. Tin tặc đòi tiền chuộc bằng bitcoin. Nhiều đồng tiền điện tử được tạo ra đơn giản để người tạo ra chúng có thể kiếm tiền.

 

Ngành công nghiệp này dường như cũng không thể bị phá hủy. Tuy giá bị ảnh hưởng bởi lãi suất cao hơn vào năm 2022 và những người đứng đầu ngành như tỉ phú Changpeng Zhao và Sam Bankman-Fried đều bị “bêu đầu", chờ bị tuyên án tội phạm tài chính, hay cơ quan quản lý ra sức đang đàn áp, thì tiền điện tử không chỉ tồn tại mà còn một lần nữa tăng vọt: Bitcoin đã leo lên mức cao nhất trong hai năm gần 45.000 USD vào ngày 11/12, tăng từ mức chỉ 16.600 USD vào đầu năm.

Vậy chuyện gì đang xảy ra? Theo The Economist, nếu có một thứ cấu thành nên tính không thể phá huỷ được của loại tiền này thì đó là sự tích hợp của công nghệ. Bitcoin, ether và các đồng tiền khác không phải là công ty, chúng không thể phá sản và ngừng hoạt động. Tiền điện tử sử dụng chuỗi khối (blockchain) để duy trì cơ sở dữ liệu về các giao dịch, trong khi danh sách giao dịch thì được xác minh bởi một mạng lưới máy tính phi tập trung được duy trì bằng các token. Chỉ khi số token giảm về 0 thì toàn bộ “kiến ​​trúc” này mới sụp đổ. Và có nhiều lý do để tin rằng những token này có giá trị hơn nhiều người nghĩ.

Người dân ở các quốc gia chuyên chế đã sử dụng bitcoin và stablecoin (token được neo với đồng tiền pháp định, như đồng USD) để lưu trữ tiền tiết kiệm và đôi khi để giao dịch. Không chỉ dừng lại tại đó, các nghệ sĩ và bảo tàng vẫn đang tạo hoặc thu thập các NFT (Non-fungible token, mã thông báo không thể thay thế). Còn một số người khác thì tận dụng nó để bán hình ảnh, chẳng hạn như cựu Tổng thống Donald Trump bán các bức ảnh chân dung NFT với giá 99 USD một bức. 

Trong thời kỳ bùng nổ, ngành công nghiệp tiền điện tử đã huy động được rất nhiều tiền và thuê rất nhiều nhà phát triển tài năng. Sau đó, những người còn trụ lại trong ngành thì đang nghiên cứu những sản phẩm mới, như ứng dụng truyền thông xã hội hoặc trò chơi chơi để kiếm tiền, mặc dù không có nhiều khả năng sẽ được ứng dụng rộng rãi, nhưng giá trị vẫn còn đó.

Lý do thứ hai là, với mỗi chu kỳ bùng nổ, có thể quan sát thấy rằng tiền điện tử không phải là một bong bóng như Cơn sốt hoa tulip vào những năm 1630 hay cơn sốt Beanie Babies vào những năm 1990 (tương tự như Cơn sốt Lan đột biến tại Việt Nam). Mặc dù bitcoin là một tài sản dễ bay hơi nhưng lịch sử giá của nó trông giống như một dãy núi hơn là một đỉnh duy nhất và có vẻ tương quan chặt chẽ với các cổ phiếu công nghệ. Tuy nhiên, nó chỉ tương quan vừa phải với thị trường rộng lớn hơn. Một tài sản biến động lên xuống và không tỉ lệ thuận với những danh mục đầu tư khác thì thường được xem là công cụ đa dạng hóa hữu ích.

Không chỉ vậy, bitcoin đã tự khẳng định vị thế quan trọng thông qua đợt tăng giá mới nhất. Vào tháng 8, một tòa án Mỹ đã ra phán quyết rằng Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) đã “tùy tiện và thất thường” khi từ chối nỗ lực của Grayscale, một công ty đầu tư, nhằm chuyển đổi quỹ tín thác trị giá 17 tỉ USD đầu tư hoàn toàn vào bitcoin thành một EFT (Exchange Traded Fund, một quỹ đầu tư mô phỏng theo biến động của chỉ số chứng khoán hoặc trái phiếu).

Vào tháng 10, tòa án đã giữ nguyên phán quyết Grayscale thắng kiện, đồng thời buộc SEC phải tái xem xét đề xuất ETF Bitcoin spot của công ty. Các nhà quản lý quỹ lớn nhất, bao gồm BlackRock và Fidelity, cũng đã nộp đơn xin thành lập ETF. Với lợi nhuận mà bitcoin đã mang lại trong quá khứ và mối tương quan của loại tiền này với các tài sản khác, nhiều khả năng sẽ có một dòng tiền đổ xô vào bitcoin, vì ngay cả các nhà đầu tư nhạy cảm cũng cân nhắc đưa một phần nhỏ quỹ lương hưu hoặc đa dạng hóa danh mục đầu tư vào tiền điện tử.

Nhiều người cảm thấy “nhợn" khi dõi theo một con gián. Nhưng bất chấp những khuyết điểm, loài côn trùng này vẫn có công dụng riêng, chúng biến vật chất đang phân hủy thành chất dinh dưỡng và ăn các loài gây hại khác, chẳng hạn như muỗi. Tiền điện tử cũng có những công dụng của riêng nó, chẳng hạn như đa dạng hóa danh mục đầu tư, giữ tiền an toàn trước chế độ chuyên quyền và nó gần như không thể bị triệt tiêu, theo The Economist.

Có thể bạn quan tâm: 

Nhà đầu tư nước ngoài quay lưng với chứng khoán Trung Quốc

Nguồn The Economist