CNBC: Càng giảm thuế, Mỹ càng thâm hụt nặng

Trong báo cáo ngân sách hàng năm công bố mới đây, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ dự báo việc cắt giảm thuế sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, lãi suất và giá trị đồng USD, khuyến khích người Mỹ làm việc và đầu tư nhiều hơn.

Tuy nhiên, người Mỹ lại vướng phải chuyện đầu tư nhiều hơn nhưng không tiết kiệm nhiều. Điều đó đẩy thâm hụt thương mại gia tăng thêm 10 tỷ USD mỗi tháng theo số liệu ghi nhận trong 12 tháng qua.

Ngoài ra, 1/3 sự tăng trưởng khiêm tốn GDP trong 10 năm nữa sẽ không hướng tới người dân Mỹ mà dành cho người nước ngoài, những người đã mua trái phiếu chính phủ.

Thâm hụt thương mại tăng cao là do gần đây tăng trưởng kinh tế của phần còn lại của thế giới đi xuống, đặc biệt là châu Âu, và nhu cầu tái thiết và xây dựng sau bão ở Mỹ. Nhưng thâm hụt tăng còn do những nguyên nhân dài hạn hơn, điển hình là đợt giảm thuế lớn mới được thông qua năm ngoái. Đón đầu giảm thuế, doanh nghiệp tăng đầu tư, đẩy giá cổ phiếu tăng mạnh, làm cổ đông giàu thêm, và lại càng kích thích chi tiêu. Tháng 2 vừa qua, Quốc hội Mỹ và Tổng thống Trump đã thông qua gói ngân sách tăng chi tiêu liên bang thêm gần 300 tỷ đô la Mỹ trong vòng 2 năm tới.

Mỹ muốn giảm thâm hụt bền vững đòi hỏi bản thân phải vừa tăng tiết kiệm trong khi các nước khác phải giảm tiết kiệm, đây là mội yêu cầu khó bởi tiết kiệm nhiều hay ít là do cấu trúc xã hội như độ tuổi, hệ thống an sinh xã hội, hay độ phổ biến của thẻ tín dụng. Trong nhiều năm trước đây, Trung Quốc khuyến khích tiết kiệm trong nước bằng cách giữ giá đồng Nhân dân tệ và kiểm soát dòng vốn vào, hạn chế hiệu quả mức tiêu dùng của các hộ gia đình Trung Quốc. Nhưng gần đây thì không!.

Về lâu dài, thâm hụt ngân sách càng lớn thì thâm hụt thương mại càng tồi tệ do giảm tiết kiệm ở cấp nhà nước. Trong một bài phỏng vấn trên tờ Wall Street Journal, Larry Kudlow, kinh tế trưởng của Tổng thống Trump, phủ nhận mối tương quan giữa ngân sách và thâm hụt thương mại. Tuy nhiên, trong một bản báo cáo gần đây, các nhà kinh tế ở Goldman Sach đã nghiên cứu dữ liệu lịch sử và phát hiện thấy nếu các yếu tố khác không đổi, cứ tăng thâm hụt ngân sách thêm 100 đô la Mỹ do thay đổi chính sách (chứ không phải do suy thoái kinh tế) sẽ khiến thâm hụt thương mại tăng thêm 35 đô la Mỹ.

Trong báo cáo ngân sách hàng năm công bố tuần trước, Văn phòng Ngân sách Quốc Hội Mỹ (CBO) dự báo việc cắt giảm thuế sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, lãi suất, và giá trị đồng đô la Mỹ, khiến nhập khẩu tăng và giảm xuất khẩu.

CBO đồng tình rằng cắt giảm thuế sẽ khuyến khích người Mỹ làm việc và đầu tư nhiều hơn – nhưng như thế là chưa đủ để thích ứng với mức tiêu dùng tăng lên của họ. Cơ quan này dự báo thâm hụt tài khoản vãng lai (bao gồm cả hàng hóa, thương mại dịch vụ, và thu nhập từ đầu tư) sẽ tăng thêm 100 tỷ đô la Mỹ trong 5 năm tới.

CBO cho rằng tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ sẽ tăng trung bình 0,7% trong thập kỷ tới nhờ chính sách cắt giảm thuế, nghĩa là 710 đô la Mỹ mỗi người. Tuy nhiên, họ cũng kết luận rằng tổng sản phẩm quốc gia, không tính thu nhập cho người nước ngoài, sẽ chỉ tăng 0,4%, hoặc 470 đô la Mỹ một người. Nói cách khác, một phần ba sự tăng trưởng này không hướng tới người dân Mỹ mà dành cho người nước ngoài, những người đã mua trái phiếu chính phủ.

Dù Tổng thống bước vào Nhà Trắng với lời hứa sẽ bảo vệ người Mỹ trước người nước ngoài, khi ông rời Nhà Trắng, dân Mỹ sẽ lâm cảnh nợ nần bên ngoài lớn hơn bao giờ hết.