Chứng khoán đang kém hấp dẫn nhất trong vòng 16 năm

Phần bù rủi ro vốn cổ phần (equity risk premium), chênh lệch giữa tỉ suất sinh lời của các cổ phiếu trong nhóm S&P 500 và lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm, hiện ở quanh mức 1,59 điểm phần trăm, mức thấp chưa từng thấy kể từ tháng 10/2007. 

Con số này thấp hơn nhiều so với mức chênh lệch trung bình khoảng 3,5 điểm kể từ năm 2008 và cũng là một thách thức đối với thị trường cổ phiếu trong tương lai. Về lâu dài, cổ phiếu cần mang lại mức lợi nhuận cao hơn so với trái phiếu. Nếu không, tính rủi ro cổ phiếu (có thể làm mất một phần hoặc toàn bộ tài sản của nhà đầu tư) sẽ bị lép vế trước tính an toàn của trái phiếu Kho Bạc.

Sức hấp dẫn của cổ phiếu giảm đi gần đây khi lợi tức trái phiếu tăng cao hơn và bức tranh thu nhập doanh nghiệp tiếp tục u ám. Cục Dự trữ Liên bang (FED) hiện phải đối mặt với thách thức kép là tăng lãi suất để hạ nhiệt lạm phát đồng thời ngăn chặn một cuộc khủng hoảng ngân hàng toàn diện nổ ra, cả hai đều “nhuộm đen” bức tranh triển vọng của thị trường cổ phiếu.

Tuy vậy, chỉ số S&P 500 đã phục hồi phần nào sau mức giảm 19% của năm ngoái, tăng 6,5% vào năm 2023. Trong khi đó, Chỉ số Bloomberg US Aggregate Bond, một thước đo phổ biến cho thị trường trái phiếu Mỹ, đã tăng 3,9%, được thúc đẩy bởi đợt phục hồi đầu năm  và  lợi suất cao hơn.

Ông Tony DeSpirito, Giám đốc đầu tư chứng khoán cơ sở tại Mỹ của BlackRock, cho biết trái phiếu đang mang đến “cơ hội ngàn năm có một, nhưng không phải cơ hội chỉ có một lần trong đời”.

Nghiên cứu của BlackRock cho thấy phần bù rủi ro vốn cổ phần hiện đang sát ngưỡng tiêu chuẩn trong dài hạn. Ông DeSpirito dẫn dữ liệu nghiên cứu của BlackRock cho biết từ năm 1957, phần bù rủi ro bình quân ở mức khoảng 1,62 điểm.

Điều này có nghĩa là cổ phiếu vẫn mang lại lợi nhuận cao hơn so với trái phiếu nhờ tăng trưởng tốt hơn trong những thập kỷ qua. Phần bù rủi ro vốn cổ phần giảm khi lợi suất trái phiếu tăng lên, tức là tỉ lệ giá/lợi nhuận của cổ phiếu tăng lên, có thể do lợi nhuận giảm đi hoặc giá cổ phiếu tăng lên. Trong khi đó, tỷ suất sinh lời là tỷ lệ giữa lợi nhuận từ năm qua so với giá cổ phiếu hiện tại.

Tháng 10/2007 hóa ra lại đánh dấu một thời điểm bấp bênh trên thị trường. Các cổ phiếu gần đây đã đạt mức cao nhất được ghi nhận và lãi suất quỹ liên bang (lãi suất điều hành của Mỹ) ở mức 4,8%, gần bằng mức lãi suất hiện tại.

Trong năm tiếp theo, chỉ số S&P tiếp tục giảm gần 45% và FED giảm lãi suất về mức gần 0%. Giá cổ phiếu bắt đầu được điều chỉnh, còn lợi suất trái phiếu giảm mạnh. Tới tháng 3/2009, khi thị trường chứng khoán chạm đáy, chênh lệch lợi nhuận giữa cổ phiếu và trái phiếu kho bạc Mỹ đã tăng lên mức trên 7 điểm và “thị trường bò” mới được hình thành.

Ngày nay, cổ phiếu có vẻ đắt đỏ trở lại, còn thị trường và nền kinh tế đang phải đối mặt với một loạt thách thức mới. Theo ít nhất một biện pháp định giá, chứng khoán Mỹ hiện đắt hơn bất kỳ quốc gia hoặc khu vực nào khác, dữ liệu của Research Affiliates.

Kết luận này được đưa ra dựa trên mức giá của S&P 500 so với lợi nhuận đã điều chỉnh theo lạm phát của doanh nghiệp trong 10 năm qua, hay còn gọi là tỷ lệ CAPE.
Giá trị cổ phiếu từng giảm mạnh trong các giai đoạn suy thoái kinh tế, dù một số nhà phân tích cho rằng mức định giá cao cũng không ngăn được giá cổ phiếu tiếp tục tăng lên.

“Chúng ta đã chứng kiến mức đỉnh của thị trường chứng khoán, nhưng điều đó không đồng nghĩa rằng đó đã là đỉnh của chu kỳ này”, ông Jawad Mian, người sáng lập công ty tư vấn vĩ mô Stray Reflections, nói.

Ông Mian cho biết nền kinh tế có khả năng phục hồi với lãi suất cao hơn nhiều so với trước đây. Ông nói: “Tăng trưởng danh nghĩa cao, được thúc đẩy bởi lạm phát, sẽ tiếp tục hỗ trợ lợi nhuận của doanh nghiệp, ngăn giá cổ phiếu giảm mạnh”.

Các nhà phân tích kỳ vọng thu nhập của các công ty trong S&P 500 sẽ tăng khoảng 1,6% vào năm 2023. Vào cuối năm ngoái, nhóm này dự báo mức tăng là 5%.

Dữ liệu từ BlackRock cho thấy kể từ năm 1957 đến nay cổ phiếu có mức lợi nhuận vượt trội hơn so với các khoản đầu tư có lợi tức cố định nếu như nhà đầu tư giữ cổ phiếu trong ít nhất 1 năm. Lợi thế của cổ phiếu tăng lên khi thời gian nắm giữ lâu hơn.

Ông DeSpirito cho biết, việc quá chú trọng vào chênh lệch lợi nhuận thấp giữa cổ phiếu và trái phiếu sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ bức tranh toàn cảnh. Ông khuyến nghị nhà đầu tư nên tìm các cổ phiếu có tỷ suất sinh lời ổn định và doanh nghiệp có tăng trưởng lợi nhuận cao, đồng thời tránh những cổ phiếu đang được định giá quá cao.

Có thể bạn quan tâm: 

Trung Quốc đối mặt với "thập kỷ lạc lối" khi dân số già bùng nổ

Nguồn WSJ