Chính trường Đức 3 ngày trước tổng tuyển cử

Có thể sẽ không có nhiều thay đổi đặc biệt trong chính sáchvì không phải Angela Merkel hayĐảng đối lập Dân chủ xã hội (SPD) nêu rõ giải pháp cho những vấn đề bức thiết trên.

Thủ tướng Angela Merkel không phải là người ưa mạo hiểm. Cụm từ yêuthích của nữ thủ tướng là ”từng bướcmột”. Đó là cách bà tiếp cận các vấnđề như khủng hoảng khu vực eurozone, và cách bà cố gắng giải quyết những vấn đềnày.

Tuy nhiên ngườiđàn bà quyền lực nhất châu Âu đã đánh một ván bài lớn trong chiến dịch tranh cửở Đức để tìm kiếm nhiệm kỳ thứ ba trong nội các chính phủ. Bà tranh cử dựa trênthuật diễn thuyết, cùng với tính cách cẩn trọng ở bất kỳ một cuộc tranh cãi gaygắt nào về các chính sách.

Những đám đông cổđộng gọi tên bà chỉ với một từ duy nhất “Angie”. Những bức tranh khổ lớn làm nổibật nét mặt điềm tĩnh của Angela Merkel cùng một nụ cười gượng với dòng chữ “Thủtướng cho nước Đức”. Vào ngày chủ nhật tới (22/9), khi 61 triệu cử tri Đứctới các điểm bỏ phiếu, thì bà sẽ biết liệu canh bạc này có thắng haykhông.

Sau 8 năm cầm quyền,trong suốt thời kỳ khủng hoảng sâu nhất ở Châu Âu kể từ những năm 1930, AngelaMerkel vẫn giữ được danh tiếng đáng kinh ngạc. Tỷ lệ tín nhiệm 65% dành cho bà làbệ phóng cho Đảng Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) và Xã hội thiên chúagiáo (CSU) trong cuộc vận động tranh cử. Theo các cuộc thăm dò dư luận, liên minh hai Đảng liên tục nhận được 39-40% phiếu bầu. Đối thủ đáng gờm nhấtlà SPD nhận được phiếu bầu ít hơn, với 25% ở các cuộc thăm dò dư luận. Những chỉsố này hầu như không đổi trong nhiều tuần qua.

Tuy nhiên, kết quảbầu cử vẫn còn quá sát nút khi thủ tưởng Merkel phải chiến thắng áp đảo đểthành lập một chính phủ liên minh. Đồng minh hiện tại của bà là Đảng Dân chủ Tựdo (FDP) cùng về đích với kết quả ngang bằng với các Đảng đối lập cánh tả. Bangày cuối từ hôm nay đến 21 sẽ mang tính quyết định.

Theo chủ tịch việnnghiên cứu kinh tế Đức, ông Michael Fratzscher: “Tranh luận giữa phe cánh tả vàhữu đều xoay quanh vấn đề tái phân bổ: tăng thuế đối với người giàu, mức lươngtối thiếu và phúc lợi xã hội, chứ không phải làm thế nào để chúng ta có thểtăng trưởng và thịnh vượng, phải thay đổi châu Âu như thế nào và giúp châu lụcnày thoát ra khỏi khủng hoảng ra sao”.

Trong khi đó, ĐảngSPD và Đảng Xanh đã né tránh một cuộc tranh luận lớn về tương lai của châu Âuhoặc sự biến đối năng lượng.

Ngoại trừ ĐảngCánh tả và Đảng thay đổi cho nước Đức (Alternative for Germany - AfG), các Đảngtranh cử lần này đều đồng ý rằng vùng eurozone phải bình ổn và nước Đức có vaitrò đảm bảo tiến trình này, nhưng dưới điều kiện đánh đổi bằng các luật tàikhóa hà khắc. Đảng SPD và Đảng Xanh đã nhất trí ủng hộ các gói cứu trợ của bà Merkeldo đó họ không thể dễ dàng chất vấn về chúng lúc này.

Đảng duy nhất đượchưởng lợi từ một cuộc tranh cãi xoay quanh khu vực đồng tiền chung euro (eurozone) là Đảngvừa mới thành lập AfG, với chiến dịch tẩy chay đồng euro bằng cách ly khai cácthành viên ở nam Âu. Một trong những điều chưa biết đó là liệu họ có đủ hỗ trợđể giành ghế trong Hạ viện.

Một vấn đề khá lớntrong tranh cử Đức đó là biến đổi năng lượng. Tất cả các Đảng tranh cử đều đi đếnthỏa thuận trên mục đích cơ bản: đóng các lò phản ứng hạt nhân của đất nước. Họcũng biết rằng hệ thống trợ cấp hiện tại cho các nguồn năng lượng tái sinh sẽ cohẹp lại vì nguy cơ giá năng lượng sẽ tăng cao.

Kết quả cuộc bầucử có thể đi theo hai hướng: chiến thắng sát nút dành cho liên minh CDU/CSU củaMerkel và FDP hoặc liên minh lớn giữa CDU vs SPD. Hai phép tính khác khó có thểxảy ra hơn đó là: chiến thắng của liên minh ba Đảng “đỏ - đỏ - xanh” SPD, ĐảngXanh và Đảng Cánh tả hoặc liên minh Đảng CDU và Đảng Xanh.

Thậm chí nếu bàMerkel có một kết cục khác, Đảng của bà thua cùng với Đảng Tự do FDP, bà vẫn phảisống với số đông các nghị sĩ của Đảng “đỏ - xanh” đầy thù địch trong một nhàkhác của Quốc hội, đó là Thượng nghị viện (Bundesrat) với đại diện từ 16 Bang.

Vậy liệu cócơ hội nào của các đồng minh cánh tả - cánh hữu nhắc đến những vấn đề nền tảngvẫn chưa được tranh cãi ở trong chiến dịch tranh cử?

Vấn đề đầu tiêntrên bàn nghị sự sẽ là năng lượng.Theoông Marcus Kerber, giám đốc điều hành của Liên đoàn công nghiệp Đức “dự luậtnăng lượng đang đẩy chúng ta vào một tình thế khá bất lợi. Khoảng cách vốn đã tồntại giữa giá năng lượng ở Mỹ và Đức là 60% và giờ càng rộng hơn. Do đó, vấn đềnăng lượng phải được giải quyết trong khung thời gian sớm nhất có thể”

Chương trình chingân sách cho cơ sở vật chất đã được liên minh CDU/CSU chấp thuận mặc dù CDU phảnđối kế hoạch tăng thuế để chi trả.

Hy vọng vào những thay đổi lớn trong thái độ củanước Đức đối với những cải cách triệt để hơn ở eurozone như: ra mắt tráiphiếu eurozone hoặc quỹ hoàn trả nợ có đảm bảo chung có thể sẽ được xem xét. Đốivới nội bộ, “một điều nước Đức có thể làm đó là thay đổi chính sáchkinh tế nội địa”, theo lời bà Daniela Schwarzer, chuyên gia về các vấn đề châu Âu thuộcViện Quốc tế và các vấn đề An ninh.

Nguồn FT/Dân Việt