Châu Âu chia rẽ vì khí đốt Nga

Một số nhà lãnh đạo EU muốn chặn dự án lại trong khi vài nướckhác coi đây là giải pháp cho sự gián đoạn nguồn cung qua Ukraine.

EU đã nhiều năm tìm kiếm cách giảm lệ thuộc vào nguồn khí đốtnhập khẩu từ Nga và vụ Nga sáp nhập Crimea lại càng tăng tính quan trọng của vấnđề.

Dù vậy một số nước trong khối cho rằng Nga đã là một nhàcung cấp năng lượng đáng tin cậy và đổ trách nhiệm cho việc họ cắt nguồn cung năm2006 và 2009 lên Ukraine. Gần một nửa lượng khí đốt Nga nhập vào EU đi quanước này.

Dự án Dòng chảy Phương Nam, kế hoạch có trước khi xẩy ra khủng hoảng Ukraine và Nga sáp nhập bán đảo Crimea

Tổng thống Nga Putin vừa cảnh báo Nga có thể sẽ lại cắt nguồncung khí đốt vào Ukraine do khoản nợ tiền gas chưa trả lên đến hơn 2 tỉ USD.

Hai nước đã tranh cãi nhiều năm về chuyện thanh toán dẫn đếnviệc Moscow tìm đường đi vòng qua Ukraine.

Sau khi hoàn thành đường ống Dòng chảy Bắc Âu đến Đức hồi2011, Nga vạch ra kế hoạch cho dự án Dòng chảy Phương Nam dài 2.400 km. Đường ốngsẽ băng qua Biển Đen đến Bulgaria và các nước thành viên EU khác.

Dòng chảy Phương Nam có thể cung ứng 60 tỉ mét khối khí chochâu Âu vào cuối thập kỷ này, tức 15% nhu cầu năng lượng EU.

Đường ống đang xây ở Bulgaria

Nhiều nước ủng hộ dự án

Sau khủng hoảng Ukraine, EU tuyên bố tạm ngưng quá trình xemxét cấp phép kế hoạch và nêu lại các mối bận tâm về dự án từ trước đó.

Các nước thành viên EU khác như Đức, Italy và Bulgaria tiếptục ủng hộ dự án.

Một số nước châu Âu khác cũng có lợi ích kinh tế khi dự ántriển khai là Đức, Italy và Pháp. Consortium thực hiện dự án là Gazprom, Wintershall,ENI và EDF.

Tập đòan hóa chất BASF sở hữu Wintershall nói vẫn tiếp tụccam kết tham gia vào Dòng chảy Phương Nam và khí đốt Nga bất chấp khủng hoảngUkraine đang sâu sắc thêm.

Một số nhà ngoại giao cho rằng Dòng chảy Bắc Âu đã đem đến cảithiện lớn nhất trong an ninh khí đốt EU từ hồi tranh chấp giá cả 2009. Vụ việcnăm đó đã dẫn tới nguồn cung khí đốt cho châu Âu từ Nga bị tạm ngưng.

“Điểm quan trọng của Dòng chảy Phương Nam là nó loại bỏ điểmyếu của châu Âu nằm ở các rắc rối và gián đoạn tại Ukraine hiện đang là mối đedọa thật sự… Đường ống xây xong thì Gazprom có thể thực hiện mọi nghĩa vụ hợp đồngvới châu Âu không cần dùng đến hệ thống ống Ukraine.” Theo Viện nghiên cứu Nănglượng Oxford, chương trình Nghiên cứu khí đốt tự nhiên.

Hệ thống ống chuyển khí của Ukraine có từ thời Liên Xô được nâng cấp lên.

Không đồng thuận

Bộ trưởng năng lượng Bulgaria nói công việc dự án sẽ vẫn tiếnhành trong năm nay. “Ủy ban châu Âu nên xem xét tới ảnh hưởng tiêu cực lên cácthành viên khác trước khi hành động trong tương lai,” theo ông Dragomir Stoynevnói hôm 17/4.

Quan điểm của Sofia làm Brussel nổi giận, và nói các nước thànhviên không thể một mình đưa ra quyết định mà không có sự cho phép của Ủy ban châuÂu.

Bulgaria dựa hòan toàn vào nguồn khí đốt Nga nhập khẩu và đãchịu ảnh hưởng nặng từ hai đợt gián đoạn trước giữa mùa đông lạnh lẽo.

Các công ty có được hợp đồng xây đường ống như Saipem củaItaly và Europipe của Đức cũng nói họ định cứ tiến hành theo kế hoạch.

Trong trường hợp Dòng chảy PhươngNam không có được sự cho phépcủa các thủ tục cấp phép ở EU, Thổ Nhĩ Kỳ ngỏ ý muốn có đường ống chạy qua lãnhthổ mình.

Nhu cầu khí đốt của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tăng và có thể vượtqua Italy hiện là thị trường châu Âu lớn thứ hai sau Đức trong vòng một thập kỷtới.

Nguồn Theo DVO, Reuters