Châu Á đang đối mặt với mùa đông đầy khó khăn

Câu hỏi về việc liệu thế giới có đủ khí đốt hay không đang lớn dần, khi khu vực Bắc bán cầu phải đối mặt với mùa đông đầu tiên, kể từ lúc Nga tấn công Ukraine gây ra biến động trên thị trường năng lượng toàn cầu.

Người mua châu Á đang cảm thấy bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến kinh tế về khí đốt giữa Nga và châu Âu. Việc Moscow hạn chế cung cấp khí đốt cho EU thông qua đường ống và quyết tâm của phương Tây trong việc chấm dứt sử dụng nhiên liệu hóa thạch của Nga đã làm tăng nhu cầu về khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) được vận chuyển trên toàn cầu.

Giá LNG tại thị trường châu Á đã tăng trong tháng 8.

Các quốc gia châu Á đã tăng cường nỗ lực để đảm bảo nguồn cung cho mùa đông và xa hơn nữa, nhưng do nhu cầu lớn từ châu Âu đã làm thay đổi động lực thị trường.

Ông Takayuki Nogami, nhà kinh tế của Tập đoàn Dầu khí và Kim loại Quốc gia Nhật Bản (Jogmec), cho biết: “Châu Á hiện phải tranh giành LNG, cạnh tranh với châu Âu, nơi mà LNG không còn là nguồn năng lượng bổ sung nữa”.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhập khẩu LNG của châu Âu đã tăng 65% trong 8 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm ngoái, với nhu cầu đảm bảo khí đốt cho mùa đông. Theo IEA, vào cuối tháng 9, hàng tồn kho của châu Âu hiện đạt 87% khả năng lưu trữ của họ.

Châu Âu vẫn đang đặt mục tiêu tự nguyện giảm 15% nhu cầu khí đốt trong giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 3, so với mức trung bình 5 năm. 

Châu Âu đã được hưởng lợi từ nhu cầu thấp hơn ở những nơi khác. Ông Hiroshi Hashimoto, người đứng đầu nhóm khí đốt tại Viện Kinh tế Năng lượng Nhật Bản (IEEJ), cho biết: “Việc châu Á giảm nhập khẩu LNG trong nửa đầu năm 2020 đã gia tăng khối lượng cung cấp cho thị trường châu Âu”.

Khi giá LNG tăng, Trung Quốc, nhà nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới, đã cắt giảm nhập khẩu, thay vào đó tăng cường sử dụng khí đốt và than trong nước cũng như nhập khẩu khí đốt qua đường ống. Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc và chính sách zero-COVID cũng làm giảm nhu cầu của nước này.

Các kho dự trữ LNG khác của châu Á cũng tương đối mạnh. Tính đến tháng 6, dự trữ LNG ở Nhật Bản và Hàn Quốc cao hơn 8% so với mức trung bình 5 năm của họ. Viện Kinh tế Năng lượng Hàn Quốc trong tháng này cho biết công ty khí đốt tự nhiên Korea Gas Corp sẽ đảm bảo 90% công suất dự trữ LNG vào tháng tới. Theo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, dự trữ LNG của các công ty sản xuất điện lớn nhất nước này ở mức 2,5 triệu tấn tính đến ngày 16/10, cao hơn mức trung bình 5 năm là 1,8 triệu tấn.

Các nhà phân tích cho rằng không có khả năng các nước nhập khẩu khí đốt sẽ ngay lập tức rơi vào tình trạng thiếu nguồn cung nhưng một mùa đông khắc nghiệt bất ngờ có thể thay đổi điều đó.

Tại Nhật Bản, nội các trong tháng này đã thông qua những thay đổi luật, cho phép Jogmec thuộc sở hữu nhà nước mua khí đốt khi các công ty tư nhân không thể đảm bảo đủ nguồn cung. Tại Hàn Quốc, chính phủ tháng trước đã tổ chức một cuộc họp với các công ty khí đốt để thảo luận về nguồn cung cho mùa đông năm nay. Trong cuộc họp, Korea Gas cho biết họ không thấy có vấn đề gì với việc nhập khẩu LNG. Tuy nhiên, công ty có kế hoạch đảm bảo nguồn cung bổ sung và thận trọng theo dõi thị trường quốc tế.

Lượng LNG nhập khẩu (triệu tấn) bởi Châu Âu (bao gồm nước Anh), Nhật và Trung Quốc.

Qatar, nhà xuất khẩu LNG lớn thứ hai thế giới vào năm 2021, đã đảm bảo sẽ đáp ứng tất cả các hợp đồng cho người mua châu Á bất chấp nhu cầu từ châu Âu tăng lên.

Mặc cho nỗ lực cắt giảm nhu cầu của các nước và sự xuất hiện của các nguồn cung mới, nhiều nhà phân tích cho rằng an ninh năng lượng của nhiều nước vẫn còn mong manh.

Ông Odoardo của Wood Mackenzie cho biết: “Châu Âu có thể chỉ có 80% đến 85% lượng khí đốt trong kho vào cuối tháng 10/2023. Tuy nhiên, nếu mùa đông này lạnh hơn mức trung bình và xuất khẩu của Nga sang EU bị cắt giảm hơn nữa, châu Âu chỉ có thể lưu trữ được 60% đến 70%, dù cho nhập khẩu tối đa LNG. Các biện pháp cắt giảm nhu cầu sẽ không thể tránh khỏi trong hoàn cảnh đó."

Ngoài những rủi ro liên quan đến Nga, có nhiều sự kiện trong năm nay đã khiến nguồn cung bị gián đoạn bất ngờ, bao gồm hỏa hoạn tại nhà máy Freeport LNG ở bang Texas của Mỹ, đình công tại cơ sở Shell LNG ở Australia, …

Đối với Nhật Bản, rủi ro liên quan đến nguồn cung cấp khí đốt từ dự án Sakhalin-2 ở Nga vẫn còn, dự án hiện đã bị Shell, đối tác vận hành trước đó, bỏ rơi và rơi vào tay Nga. Được biết Nhật Bản nhập khẩu khoảng 9% LNG từ dự án này.

Có thể bạn quan tâm:

 Kỷ nguyên năng lượng mới

Nguồn Nikkei Asia