Các vườn nho ở Úc chật vật tồn tại trong bối cảnh dư thừa rượu vang

Số lượng rượu trên khắp nước Úc có thể lấp đầy 859 bể bơi có kích thước chuẩn Olympic là minh chứng cho một thời kỳ tàn khốc đối với những người trồng rượu vang của nước này.

Theo một báo cáo của ngân hàng đầu tư, 2 tỉ lít rượu Shiraz, Cabernet Sauvignon và các loại khác đã “tồn kho" kể từ khi Trung Quốc, nước mua rượu vang Úc nhiều nhất thế giới, áp đặt thuế nhập khẩu trừng phạt vào năm 2020, khi mối quan hệ trở nên căng thẳng trong đại dịch COVID-19.

Giờ đây, với một chính phủ khác lên thay thế, mối quan hệ với Bắc Kinh đang được hàn gắn và một loạt lệnh trừng phạt đối với các mặt hàng xuất khẩu quan trọng khác của Úc đã được Trung Quốc dỡ bỏ.

Ông Anthony Albanese, thủ tướng Australia, đã nêu vấn đề thuế áp lên rượu vang với thủ tướng Trung Quốc Li Qiang tại cuộc họp ASEAN ở Jakarta trong tháng này . Ông nói: “Việc xuất khẩu rượu vang là lợi ích của các nhà sản xuất rượu vang Úc, nhưng việc tiếp nhận rượu vang đó cũng có lợi cho Trung Quốc”.

Nhưng các nhà sản xuất rượu vang Úc tin rằng ngay cả khi họ có thể bán sang Trung Quốc một lần nữa, thương mại đã thay đổi vĩnh viễn và họ lo ngại nhiều doanh nghiệp “chết yểu" cùng những cây nho.

“Thị trường đã sụp đổ, điều đó có nghĩa là có rất nhiều rượu vang đỏ trôi nổi mà không có nơi cập bến. Thuế quan đã chiếm lĩnh thị trường.”, ông Alister Purbrick, Giám đốc điều hành công ty sản xuất rượu Tahbilk ở Nagambie, miền bắc Victoria, cho biết.

Ngành công nghiệp rượu vang của Úc, từ lâu đã là một trong những ngành xuất khẩu có thu nhập lớn nhất đất nước, bên cạnh khai thác mỏ và hàng hóa, đã tăng gấp ba lần quy mô kể từ những năm 1990, sản lượng đạt khoảng 1,3 tỉ lít hàng năm vào năm 2022.

Cơ quan thương mại Wine Australia cho biết có hơn 2.000 nhà máy rượu vang trải khắp đất nước, tuyển dụng 164.000 người và tạo ra 40 tỉ dollar Úc (25 tỉ USD) hàng năm cho nền kinh tế. Tuy nhiên, theo cơ quan thương mại, giá trị xuất khẩu rượu vang đã giảm 10% xuống còn 1,86 tỉ dollar Úc trong năm tính đến tháng 6/2023, mức thấp nhất kể từ năm 2014.

Trước khi áp dụng thuế quan, Trung Quốc cho đến nay là thị trường lớn nhất của rượu vang Úc xét về mặt giá trị.

Theo cơ quan thương mại Rượu và Nho Úc, Trung quốc mang lại 1,2 tỉ USD cho ngành này, lớn gấp đôi giá trị mà Anh hay Mỹ, những thị trường xuất khẩu rượu vang lớn nhất tiếp theo của Úc. Theo cơ quan thương mại, tính đến thời điểm hiện tại, con số đó đã giảm xuống còn khoảng 8 triệu dollar Úc.

Bà Nikki Palun, một nhà sản xuất rượu vang có trụ sở tại Melbourne, cho biết việc loại bỏ hoàn toàn thuế quan sẽ là một “đặc ân" cho ngành công nghiệp đang gặp khó khăn này.

Bà Palun, đã xuất khẩu 200 container rượu vang mỗi năm sang Trung Quốc, cho biết việc ngừng hoạt động thương mại đột ngột là một “cú sốc” đối với một ngành công nghiệp đã trở nên phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình.

Một số nhà sản xuất rượu đã có thể chuyển nguồn cung sang các thị trường khác. Nhiều người đã tái tập trung vào thị trường nội địa nhưng lại bị ảnh hưởng bởi lệnh phong tỏa do Covid. Một số loại đặc biệt phổ biến ở Trung Quốc, chẳng hạn như Shiraz và Cabernet, lại khó bán ở nơi khác. Kết quả là một lượng rượu dư thừa đã tích tụ.

Ít ai kỳ vọng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ trở lại mức trước năm 2020 ngay cả khi tranh chấp thương mại được giải quyết. Tiêu dùng của người Trung Quốc đã thay đổi theo xu hướng toàn cầu, khi người dân mua ít rượu hơn. Tiêu thụ rượu vang của cả nước vào năm 2022 là 880 triệu lít, giảm 16% so với năm trước.

Ông Purbrick, người từng trông cậy vào Trung Quốc với 1/4 doanh thu của Tahbilk, cho biết các nhà sản xuất rượu vang Úc phải đối mặt với “con đường phục hồi chậm chạp” sau khi mất gần như toàn bộ thị phần tại Trung Quốc vào tay các đối thủ từ Chile, Argentina, Nam Phi và châu Âu. Bà Palun cho biết, thậm chí việc quay trở lại 1/3 mức xuất khẩu trước thuế sang Trung Quốc trong vòng 5 năm cũng là một kết quả tốt rồi.

Nhiều nhà sản xuất rượu vang Úc cho biết họ đang xem Ấn Độ như một lựa chọn thay thế tiềm năng sinh lợi cho thị trường Trung Quốc trong tương lai, nhưng điều đó phụ thuộc vào việc giảm thuế qua cuộc đàm phán về hiệp định thương mại tự do với Úc.

Có thể bạn quan tâm: 

Hé lộ nền kinh tế tăng trưởng "bùng nổ" nhất thế giới